Dpal ldan shangs pa bka' brgyud kyi chos 'byung gser chos zhing gi sa bon

Resource ID	DT1
Title	dpal ldan shangs pa bka' brgyud kyi chos 'byung gser chos zhing gi sa bon
Author	Dorjé Tsewang
Link	BDRC W1KG26279
Notes	Published with the author's agreement.

༄༅། །དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་གསེར་ཆོས་ཞིང་གི་ས་བོན།

དཀར་ཆག
འགོ་བརྗོད།
I ཨེ། དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐོར།
I.1 ལེའུ་དང་པོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དུས་སྐབས་དང་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྐོར།
I.1.1 དང་པོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དུས་སྐབས།
I.1.1.1 གཅིག །བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དབུ་ཚུགས་པ།
I.1.1.2 གཉིས། འཕགས་བོད་ལོ་པཎ་དབར་རིག་གནས་སྦྱོང་སྤེལ་གྱི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཏུ་གྱུར་པ།
I.1.2 གཉིས་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས།
I.1.2.1 གཅིག ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ།
I.1.2.2 གཉིས། ཤངས་པ་གདུ་གུ་པ།
I.1.2.3 གསུམ། བླ་མ་ཞོང་ཞོང་པ།
I.1.2.4 བཞི། བླ་མ་ཤངས་པ།
I.1.2.5 ལྔ། ཁྱུང་པོ་ལོ་ཙཱ་བ།
I.1.2.6 དྲུག ཁྱུང་པོ་བརྩོན་འགྲུས་མགོན།
I.1.3 གསུམ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས།
I.1.3.1 གཅིག མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ཀྱི་སྐོར།
I.1.3.2 གཉིས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རིགས་རུས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ།
I.1.4 བཞི་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་འདས་དང་འཁྲུངས་ཡུལ་སྐོར།
I.1.4.1 །གཅིག འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས།
I.1.4.2 གཉིས་པ། འཁྲུངས་ཡུལ་འཚོལ་ཞིབ།

I.2 ལེའུ་གཉིས་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་འཕེལ་རིམ་ཆེན་པོ་གསུམ།
I.2.1 དང་པོ། ཐོག་མར་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐོར།
I.2.1.1 གཅིག བོན་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་མཛད་པ།
I.2.1.2 གཉིས། བུ་སློབ་བསྐྱངས་ནས་བོན་གྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་བ།
I.2.2 གཉིས་པ། བར་དུ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐོར།
I.2.2.1 གཅིག གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ།
I.2.2.2 གཉིས། སྐོར་ནི་རཱུ་པ་ལས་ཕྱག་ཆེན་གྱི་གདམས་པ་གསན་པ།
I.2.3 གསུམ་པ། མཐའ་མར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་གནང་བའི་སྐོར།
I.2.3.1 གཅིག འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན།
I.2.3.2 གཉིས། འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་ཐེངས་གྲངས་དང་སློབ་གཉེར་ཇི་ལྟར་མཛད་ཚུལ།
I.2.3.3 གསུམ། ལམ་བར་གྱི་འཇིགས་པ་དང་ངལ་དུབ།

I.3 ལེའུ་གསུམ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་འཕགས་བོད་བླ་མ་འགའ་ཞིག་གི་སྐོར།
དང་པོ། ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་རྣམ་གཉིས།
གཅིག ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཌཱ་ཀི་ནི་གུ་མ།
གཉིས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཌཱ་ཀི་མ་སུ་ཁ་སིདྡྷི།
གཉིས་པ། རྩ་བའི་བླ་མ་རྣམ་པ་བཞི།
གཅིག བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ།
གཉིས། རྒྱལ་སྲས་མཻ་ཏྲི་གུཔྟ།
གསུམ། གྲུབ་ཆེན་རཱ་ཧུ་ལ་གུཔྟ་བཛྲ།
བཞི། སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ།
གསུམ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བསྟེན་གནང་བའི་བོད་ཀྱི་བླ་མའི་སྐོར།
གཅིག སློབ་དཔོན་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ།
གཉིས། བླ་མ་འབྱུང་གནས་སེང་གེ
གསུམ། བླ་མ་འཛིམས་ལོ་ཙཱ་བ།
བཞི། དགེ་བཤེས་གླང་རི་ཐང་པ།
བཞི་པ། ཞར་བྱུང་བླ་མ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུའི་སྐོར།

I.4 ལེའུ་བཞི་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་དགོན་སྡེ་དང་སྒྲུབ་གནས་ཀྱི་སྐོར།
དང་པོ། བོད་དུ་སློབ་གཉེར་གནང་རིང་གི་དགོན་གནས་སྐོར།
གཅིག བོན་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་སའི་དགོན་གནས།
གཉིས། རྙིང་མ་པར་སློབ་གཉེར་གནང་སའི་དགོན་གནས།
གསུམ། བོད་དུ་ཕྱག་ཆེན་གསན་སའི་དགོན་གནས་ཤོ་མ་ར།
གཉིས་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྒྲུབ་གནས་ཀྱི་སྐོར།
གཅིག སྔར་དཀོན་སྒང་མགོན་པོའི་སྒྲུབ་ཕུག
གཉིས། ལན་པའི་སྤྱིལ་བུ།
གསུམ། རྭ་སྟོད་མགོན་པོ་རིའི་སྒྲུབ་ཁང་།
བཞི། ཐོབ་རྒྱལ་བདེ་ཆེན་རི་ཁྲོད།
ལྔ། སྒྲུབ་གནས་སྲིན་མོ།
དྲུག ཡི་དམ་གྱི་གནས་ལྕོག་པོ་རྩེ།
གསུམ་པ། ཕྱག་བཏབ་པའི་དགོན་གནས་ཐོག་མ་འཕན་ཡུལ་འཆད་ཁ་དགོན།
བཞི་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་མ་དགོན་ཞོང་ཞོང་རྡོ་རྗེ་གདན།
གཅིག མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཕྱག་བཏབ་པའི་སྐོར།
གཉིས། བར་དུ་དར་རྒུད་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་སྐོར།
གསུམ། གྲྭ་སློབ་ཀྱི་འཐབ་སྦྱོར་དང་ཞོང་ཞོང་གི་ཉམས་རྒུད།
བཞི། དགོན་སྡེའི་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་སྐོར།
ལྔ་པ། ཞར་བྱུང་དགོན་གནས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐོར།

I.5 ལེའུ་ལྔ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་བརྩམས་ཆོས་དང་སྐུ་ཕྲེང་སྐོར་སོགས་ཀྱི་དོགས་དཔྱོད།
དང་པོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་བརྩམས་ཆོས་སྐོར།
གཅིག གདམས་ངག་དང་སྒྲུབ་ཐབས་ལས་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར།
གཉིས། ཁྱུང་པོའི་མགུར་ཆེན་བརྒྱད་དང་ཤངས་པའི་མགུར་གྱི་སྐོར།
གཉིས་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུའི་ཉེར་སྤྱད་སོགས་ཀྱི་སྐོར།
གཅིག དབུ་ཐོད་གླིང་འཁུན་མ།
གཉིས། ཞལ་དཀར་ཡུ་རིང་མ།གསུམ། ཐང་སྐུ་ཤངས་ལོ་མ།
བཞི། ཚོང་འདུས་གྲྭ་ཚང་དང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཐུགས་ཀའི་སྐོར།
ལྔ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་དབུ་ཞྭའི་སྐོར།
དྲུག སྐུ་རྟེན་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་སྐོར།
བདུན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་བརྙན་གྱི་སྐོར།
གསུམ་པ། ཁྱུང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོའི་སྐུ་ཕྲེང་སྐོར་གྱི་དོགས་དཔྱོད།
གཅིག ཁྱུང་པོ་གཉིས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ།
གཉིས། ཁྱུང་པོ་གསུམ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ།
བཞི་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཕེབས་མྱོང་བའི་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་ཆ་འགའ་ཞིག

II ཝཾ། དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བར་གྱི་འཕེལ་རིམ་དང་མཐའ་མའི་དར་རྒུད་སྐོར།
II.1 ལེའུ་དང་པོ། དྭགས་ཤངས་བསྟན་པའི་བྱུང་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་སྐོར།
དང་པོ། དྭགས་པོ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྐོར།
གཉིས་པ། བཀའ་བརྒྱུད་ཆེ་བཞི་ཆུང་བརྒྱད་ཀྱི་སྐོར།
གསུམ་པ། དྭགས་པོ་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་ལྟ་སྒོམ་རྣམ་གཞག་སྐོར།
གཅིག གྲོལ་ལམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་སྐོར།
གཉིས། ཐབས་ལམ་ནཱ་རོ་ཆོས་དྲུག་གི་སྐོར།
གསུམ། བཀའ་བརྒྱུད་པའི་ནང་གསེས་བྱེ་བྲག་པ་འགའི་ཁྱད་ཆོས་སྐོར།
བཞི་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱུང་ཚུལ་མདོ་ཙམ་བརྗོད་པ།
ལྔ་པ། ཤངས་ཆོས་དང་བོད་དར་ནང་བསྟན་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་གྱི་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ།
གཅིག དྭགས་ཤངས་གཉིས་ཀྱི་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་སྐོར།
གཉིས། ཤངས་ཆོས་དང་རྙིང་མ་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་སྐོར།
གསུམ། ཤངས་ཆོས་དང་ས་སྐྱ་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་སྐོར།
བཞི། ཤངས་ཆོས་དང་ཇོ་ནང་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་སྐོར།
ལྔ། ཤངས་ཆོས་དང་བཀའ་གདམས་གསར་རྙིང་གི་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་སྐོར།
དྲུག ཤངས་ཆོས་དང་ཞི་བྱེད་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་སྐོར།

II.2 ལེའུ་གཉིས་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིང་ལུགས་འཛིན་པའི་བླ་རབས་རྣམས་ཀྱི་སྐོར།
དང་པོ། རིང་བརྒྱུད།
གཅིག རིན་ཆེན་བདུན་བརྒྱུད་སྔ་མའི་སྐོར།
༡ རྒྱལ་བ་རྡོ་རྗེ་འཆང་།
༢ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མ།
༣ མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར།
༤ རྨོག་ལྕོག་པ་རིན་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས།
༥ དབོན་སྟོན་སྐྱེར་སྒང་པ་ཆོས་ཀྱི་སེང་གེ
༦ རི་གོང་པ་སངས་རྒྱས་གཉན་སྟོན།
༧ འགྲོ་མགོན་སངས་རྒྱས་སྟོན་པ།
གཉིས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་དངོས་སློབ་ཀྱི་སྐོར།
གསུམ། རིན་ཆེན་བདུན་བརྒྱུད་ཕྱི་མའི་སྐོར།
༡ མཁས་གྲུབ་གཙང་མ་ཤངས་སྟོན།
༢ ཁྱུང་པོ་གཉིས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ།
༣ རས་ཆེན་སངས་རྒྱས་སེང་གེ
༤ ཤངས་དཀར་བ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན།
༥ མཉམ་མེད་སངས་རྒྱས་དཔལ་བཟང་།
༦ གྲུབ་ཆེན་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན།
༧ རྒྱ་སྒོམ་ལེགས་པ་རྒྱལ་མཚན།
གཉིས་པ། ཉེ་བརྒྱུད།
གཅིག གྲུབ་ཐོབ་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ།
གཉིས། དཀའ་བཅུ་པ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན།
གསུམ་པ། ཤིན་ཏུ་ཉེ་བརྒྱུད།
གཅིག དཔལ་ལྡན་ཀུན་དགའ་གྲོལ་མཆོག
གཉིས། བྲག་སྟོད་པ་ལྷ་དབང་གྲགས་པ།
གསུམ། རྗེ་བཙུན་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐ།
བཞི་པ། འཇག་བསམ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་སྐོར་ཅིག
གཅིག མཁས་བཙུན་རྒྱལ་མཚན་འབུམ།
གཉིས། འཇག་ཆེན་བྱམས་པ་དཔལ།
གསུམ། མུས་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་།
བཞི། མུས་ཆེན་ནམ་མཁའི་རྣལ་འབྱོར།
ལྔ། སྒྲུབ་ཆེན་རིན་རྫོང་པ་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་མཚན།
དྲུག བསམ་སྡིངས་པ་གཞོན་ནུ་གྲུབ།
བདུན། ཤངས་པ་གསེར་གླིང་པ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ།
ལྔ་པ། ཉེ་དུས་ཀྱི་ཤངས་ཆོས་འཛིན་པའི་བླ་མ་གཙོ་ཆེན་འགའ་ཞིག
གཅིག ཀཿཐོག་རིག་འཛིན་ཚེ་དབང་ནོར་བུ།
གཉིས། ཀོང་སྤྲུལ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐོར།
གསུམ། ཀརྨ་རང་བྱུང་ཀུན་ཁྱབ་ཡབ་སྲས་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་སྐོར།

II.3 ལེའུ་གསུམ་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སྐོར་གསེར་ཆོས་རྣམ་པ་ལྔའི་སྐོར།
དང་པོ། གསེར་ཆོས་རྣམ་ལྔའི་སྒྲ་དོན་སྤྱི་བཤད།
གཉིས་པ། རྩ་བ་ནི་གུ་ཆོས་དྲུག
གཅིག ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་གི་སྔོན་འགྲོ་བཤད་པ།
གཉིས། ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་དངོས་བཤད་པ།
༡ གཏུམ་མོ་བདེ་དྲོད་རང་འབར།
༢ སྒྱུ་ལུས་ཆགས་སྡང་རང་གྲོལ།
༣ རྨི་ལམ་ཉིང་འཕྲུལ་རང་དག
༤ འོད་གསལ་གཏི་མུག་རང་སངས།
༥ འཕོ་བ་མ་བསྒོམས་སངས་རྒྱས།
༦ བར་དོ་རྒྱལ་བ་ལོངས་སྐུ།
གསུམ། ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་གི་བཀའ་བཅུའི་ཕྱག་ལེན།
བཞི། ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་དང་ནཱ་རོ་ཆོས་དྲུག
གསུམ་པ། སྡོང་པོ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ།
གཅིག ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་གའུ་མ།
གཉིས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་གའུའི་སྐོར།
བཞི་པ། ཡལ་ག་ལམ་ཁྱེར་རྣམ་གསུམ།
ལྔ་པ། མེ་ཏོག་མཁའ་སྤྱོད་དཀར་དམར།
དྲུག་པ། འབྲས་བུ་འཆི་མེད་འཆུག་མེད།

II.4 ལེའུ་བཞི་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་སྐོར་གཞན་རྣམས་དང་གདམས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྐོར།
དང་པོ། ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་ཆོས་སྐོར།
གཅིག ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་སྐོར།
གཉིས། ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་ཆོས་སྐོར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས།
གསུམ། ཤངས་ལུགས་ཀྱི་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་བརྒྱུད་ཚུལ།
བཞི། བླ་མ་མགོན་པོ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཁྲིད།
གཉིས་པ། ཤངས་པའི་རྒྱུད་སྡེ་ཆེན་པོ་ལྔ་དང་སྒྱུ་མ་ལམ་རིམ།
གཅིག ཤངས་པའི་རྒྱུད་སྡེ་ཆེན་པོ་ལྔ།
གཉིས། ཤངས་པའི་སྒྱུ་མ་ལམ་རིམ།
གསུམ་པ། སྒྱུ་ལུས་དྲུག་ལྡན་དང་རྩ་རླུང་གི་སྐོར།
གཅིག ཁྱུང་པོའི་ལུགས་ཀྱི་སྒྱུ་ལུས་དྲུག་ལྡན།
གཉིས། རླུང་བུམ་པ་ཅན་དང་ཤིང་རྟ་ཅན།
བཞི་པ། ཤངས་པའི་ཐུགས་དམ་དྲུག་དང་སུ་ཁ་ཆོས་དྲུག་སོགས་ཀྱི་སྐོར།
གཅིག བླ་མ་ཤངས་པའི་ཐུགས་དམ་དྲུག
གཉིས། སུ་ཁ་ཆོས་དྲུག་སོགས།
གསུམ། བླ་མ་ཤངས་པའི་གདམས་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་ལུགས།
བཞི། བླ་མ་ཤངས་པའི་དོན་དམ་ཕན་མེད་གནོད་མེད།
ལྔ་པ། ཤངས་པའི་བླ་མ་གཞན་གྱི་ཐུན་མིན་གདམས་པའི་སྐོར།
གཅིག སྐྱེར་སྒང་ལུགས་ཀྱི་རྟ་མགྲིན།
གཉིས། ཤངས་ལུགས་ཀྱི་རྗེ་བཙུན་མ་ཐོད་པ་རྒྱན།
དྲུག་པ། ཤངས་ལུགས་གདམས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས།
གཅིག བརྒྱུད་ཐག་ཉེ་ལ་བརྒྱུད་འཛིན་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ།
གཉིས། བཀའ་རྒྱ་དོག་ལ་སོ་སྐྱེའི་བཅོས་ཀྱིས་མ་བསླད་པ།
གསུམ། མན་ངག་ཟབ་ལ་གདམས་ངག་སྒོ་སྐྱེལ་དུ་བྱོན་པ།

II.5 ལེའུ་ལྔ་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོན་གནས་གཞན་གྱི་སྐོར།
དང་པོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་དུས་ཀྱི་དགོན་གནས།
གཅིག ཁྱུང་རི་སྒྲུབ་ཁང་།
གཉིས། སྔགས་ཁྱུང་དགོན།
གསུམ། གནས་རྙིང་དགོན།
གཉིས་པ། རིན་ཆེན་བདུན་བརྒྱུད་སྔ་མས་བཏབ་པའི་དགོན་གནས་གཞན།
གཅིག ལྷ་ཕུ་རྨོག་ལྕོག་དགོན།
གཉིས། སྐུགས་ལུང་དགོན།
གསུམ། སྐྱེར་སྒང་དགོན།
བཞི། ཡོལ་རི་གོང་དགོན།
ལྔ། ཡོལ་ཕུ་བྲག་རྩ་དགོན།
གསུམ་པ། རིན་ཆེན་བདུན་བརྒྱུད་ཕྱི་མས་བཏབ་པའི་དགོན་གནས།
གཅིག འཇག་ཆུང་དགོན།
གཉིས། འཇག་ཆེན་དགོན།
གསུམ། པ་སྣམ་བསམ་སྡིངས་དགོན།
བཞི་པ། ཤངས་ཆོས་འཛིན་པ་གཞན་གྱིས་བཏབ་པའི་དགོན་གནས།
གཅིག ས་རྡོ་རྗེ་གདན།
གཉིས། རྟ་ནག་རི་མཁར་དགོན།
གསུམ། མཉེས་ཐང་རྨོག་ལྕོག་དགོན།
བཞི། ལྕགས་ཟམ་ཆུ་བོ་རི་དགོན།
ལྔ། བོང་ཤོད་རི་བོ་ཆེ།
དྲུག ལྕགས་ཟམ་མོ་བྲག

II.6 ལེའུ་དྲུག་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཉམས་རྒུད་དང་ད་ལྟའི་གནས་བབས།
དང་པོ། ཉམས་རྒུད་དུ་སོང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན།
གཅིག ཕྱི་རྐྱེན།
༡ ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་གྱི་ཆོས་སྲིད་དབང་ཆ་བཙན་པ།
༢ དགོན་གནས་རྣམས་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པ།
གཉིས། ནང་རྐྱེན།
༡ གདམས་པ་སྤེལ་བའི་བཀའ་རྒྱ་དོག་པ།
༢ ལྟ་བ་འབུར་ཐོན་གྱི་གཞུང་ཆེན་དཀོན་པ།
༣ གཞུང་འཆད་ཉན་གྱི་སྲོལ་རྒྱ་ཆུང་བ།
༤ སྲིད་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་བརྒྱུད་སྤེལ་མེད་པ།
༥ ཆོས་བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་གཅིག་སྒྲིལ་མེད་པ།
༦ བརྒྱུད་འཛིན་པའི་གྲས་སུ་སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མང་བ།
གཉིས་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ད་ཡོད་དགོན་སྡེའི་ཉམས་ལེན་སྐོར།
གཅིག ཞོང་ཞོང་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་ཉམས་ལེན་སྐོར།
གཉིས། རྫོང་ཤོད་བདེ་གཤེགས་འདུས་པའི་ཕོ་བྲང་།
གསུམ་པ། རྒྱལ་ནང་གི་ད་ཡོད་ཤངས་ཆོས་སྒྲུབ་སྡེའི་ཉམས་ལེན་སྐོར།
གཅིག ཙཱ་འདྲའི་སྒྲུབ་སྡེ་ཀུན་བཟང་བདེ་ཆེན་གླིང་།
གཉིས། ཚབ་ཚའི་སྒྲུབ་སྡེ་བསམ་གྲུབ་ཆོས་རྫོང་གླིང་།
གསུམ། ཀརྨ་ལྷ་སྟེང་གི་སྒྲུབ་སྡེ་འཆེ་མེད་དགའ་ཚལ།
བཞི། མཛོ་རྫིའི་སྒྲུབ་སྡེ་ཀུན་བཟང་དགྱེས་པའི་དགའ་ཚལ་གླིང་།
ལྔ། བན་རྒན་སྒྲུབ་སྡེ་བསམ་གཏན་ཆོས་རྫོང་གླིང་།
དྲུག མཚོ་ཁའི་སྒྲུབ་སྡེ་ཀུན་བཟང་འགྲོ་ཕན་བྱང་ཆུབ་བདེ་ཆེན་འོད་གསལ་གླིང་།
བདུན། སྒ་སྟོད་བན་ཆེན་སྒྲུབ་སྡེ་ཀུན་བདེ་གླིང་།
བརྒྱད། འདམ་དཀར་བཙུན་མའི་སྒྲུབ་སྡེ་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པའི་གསེར་ཆོས་གླིང་།
དགུ། རྟགས་འཕེལ་སྒྲུབ་སྡེ་བདེ་ཆེན་ཆོས་རྫོང་དར་རྒྱས་གླིང་།
བཅུ། རབ་འབྱོར་སྒྲུབ་སྡེ་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་གླིང་།
བཞི་པ། ཤངས་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁམས་ཁུལ་དགོན་སྡེ་གཞན་འགའ་ཞིག
གཅིག འཛམ་ཐང་དགོན་དགོན་ལག་དང་བཅས་པའི་སྐོར།
གཉིས། ཇ་པ་དགོན།
གསུམ། དགོན་སྡེ་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་སྐོར།
ལྔ་པ། ནང་ས་དང་རྒྱལ་ཕྱིའི་ཤངས་ཆོས་ཉམས་ལེན་གྱི་སྐོར།
གཅིག ནང་སའི་ཁུལ་གྱི་ཤངས་ཆོས་ཉམས་ལེན་སྐོར།
གཉིས། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྱིའི་གནས་བབས།
དྲུག་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་མ་འོངས་འཕེལ་ཕྱོགས་སྐོར།
གཅིག དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གྱི་རྒྱུན་ལྷག་མ་མ་ཉམས་པ་བྱ་རྒྱུ།
གཉིས། ཤངས་ཆོས་འཛིན་པའི་བརྒྱུད་པ་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་རྒྱུ།

མཇུག་བྱང་།
ཟུར་བཀོད་དང་པོ། ཟུར་བལྟའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།
ཟུར་བཀོད་གཉིས་པ། ཆོས་དྲུག་གི་འགྲེལ་པ་བདུད་རྩིའི་རྒྱ་མཚོ་བཞུགས་སོ།
ཟུར་བཀོད་གསུམ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཛད་རྣམ་ལོ་ཚིགས་དང་མཛད་རྣམ་ཚིགས་བཅད་མ།
ཟུར་བཀོད་བཞི་པ། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་རབས་མཚན་ཐོ།
ཟུར་བཀོད་ལྔ་པ། རྒྱལ་ནང་གི་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ད་ཡོད་སྒྲུབ་སྡེ་སྐོར་ཅིག་གི་གནས་བབས་རེའུ་མིག
ཟུར་བཀོད་དྲུག་པ། རྒྱལ་ནང་དུ་གནས་པའི་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་དགོན་གནས་དང་སྒྲུབ་སྡེའི་ས་བཀྲ།
བཀའ་དྲིན་ཞུ་མཆིད།

- - - - - -

Preface
འགོ་བརྗོད།
དེ་ཡང་རབ་དཀར་གངས་རིའི་མུ་ཁྱུད་ཀྱིས་བསྐོར་ཞིང་ས་ཆེན་གོ་ལའི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་ཆགས་པའི་བསིལ་ལྡན་ཁ་བའི་ལྗོངས་འདིར་བློ་རིག་རྣམ་དཔྱོད་བཀྲ་བའི་མེས་པོ་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དལ་འབབ་རིང་མོའི་ཁྲོད་བརྩོན་པ་བརྒྱ་དང་འབད་པ་སྟོང་གིས་ཆོས་སྲིད་རིག་གནས་ཀྱི་ས་བོན་འགྲོ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞིང་ས་རུ་བཏབ་སྟེ། སྲིད་གསུམ་སྐྱེ་རྒུའི་ནང་སེམས་ཀྱི་མྱོང་རྟོགས་གོང་འཕེལ་གཏོང་རྒྱུར་སྨན་པའི་ལོ་ལེགས་ཀྱི་འཛུམ་མདངས་རྒྱས་བཞིན་པ་ནི་ཀུན་གྱི་མཐོང་ཆོས་སུ་འགྱུར་བ་ཞིག་རེད། མིག་སྔར་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཡང་དག་པའི་མཛད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་འོག་མཚར་སྡུག་འོད་སྟོང་འབར་བའི་རིག་གནས་དེ་དག་ལ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་པའི་ཚ་རླབས་ཤིག་འཕྱུར་དང་འཕྱུར་མུས་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཕལ་མོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་ཉག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་བོད་དར་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་འདི་ཉིད་ལ་གཙིགས་ཆེན་མཛད་སྟབས་རང་རང་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་གྲུབ་མཐའ་ཚང་མར་མེ་ཏོག་མཉམ་བཞད་ཀྱི་སྐལ་བཟང་ཐོབ་ཡོད་ལ། ཕྱི་ནང་གི་བོད་རིག་པའི་མཁས་དབང་མང་དག་ཅིག་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྤྱིའི་ཆ་ལག་གལ་ཆེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་བརྒྱུད་དེ་དག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་ལས་ལ་གཞོལ་མུས་ལགས།
འོན་ཀྱང་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཁྱབ་ཁོངས་ཁྲོད་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་གཅིག་ནས་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་དཀོན་པ་དང་། གཉིས་ནས་ཆོས་སྐོར་ཟབ་པས་རྟོགས་དཀའ་བ་སོགས་ཀྱིས་རྐྱེན་པས། ཆོས་བརྒྱུད་འདིར་རྣག་ཐོག་ཙག་འཁེལ་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་ཆ་ཚང་བ་བྱས་པ་ནི་ཧ་ལམ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ལྟར་ཡིན་ཡང་། ད་ལན་འདིར་རྩོམ་པ་པོས་མི་ལོ་བཞི་ལྷག་ཙམ་གྱི་དུས་ཡུན་སྤྱད་དེ་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་གསེར་ཆོས་ཞིང་གི་ས་བོན་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་རྩོམ་འབྲི་གནང་བའི་ནང་། སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱུང་འཕེལ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སྐོར། འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དགོན་གནས། ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ད་ལྟའི་གནས་བབས་སོགས་ལ་རྒྱལ་ཕྱི་རྒྱལ་ནང་གི་མཁས་དབང་མང་པོའི་ལུང་ཁུངས་རྒྱབ་རྟེན་དུ་བཅོལ་ཏེ་ཅུང་ཆ་ཚང་ལ་གནད་དུ་ཕིགས་པའི་དཔྱད་པ་བྱས་འདུག །རྩོམ་པ་པོ་རང་ཉིད་ཞིབ་འཇུག་གི་སློབ་གཉེར་བྱེད་པའི་རིང་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕྱི་ནང་གི་རིག་པའི་གནས་ལ་སྦྱངས་པ་ཆེ་བ་དང་། གང་བརྩམས་པའི་ལས་རྣམས་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་མཐའ་སྐྱོང་བྱེད་པ། ཁྱད་པར་དུ་རང་གིས་སྦྱངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ཐོས་པའི་གོ་ཡུལ་ཙམ་ལ་མ་བཞག་པར། སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གོ་ཆས་སྤྲས་ཏེ་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ལུང་མང་པོར་ཕྱིན་ནས་ས་ཡུལ་དངོས་ལ་རྟོག་ཞིབ་དང་དཔྱད་གཞི་འཚོལ་བསྡུ་སོགས་ལན་མང་གནང་། མདོར་ན་ཁོང་ནི་རང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་འབད་པ་ཁོ་ནས་སྲི་ཞུ་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་གི་གཞོན་སྐྱེས་ཤིག་རེད།
དཔེ་དེབ་འདིར་ལེགས་ཆ་དུ་མ་ལྡན་ཡོད་པ་སྟེ། གཅིག་ནས་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་དཔྱད་ཡིག་དཀོན་རིགས་དུ་མ་བཀོད་འདུག་པ་དེ་དག་གིས་སྒྲུབ་བྱ་ཤངས་པའི་ཆོས་སྐོར་དང་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཁུངས་ཕེར་ནུས་པ་དང་། གཉིས་ནས་ཕྱིས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་ལ་མཁོ་བའི་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་དཔྱད་ཡིག་མང་དག་ཅིག་བཀོད་པ། གསུམ་ནས་ཤངས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དགོན་གནས་དང་སྒྲུབ་སྡེ་རྣམས་ལོ་རྒྱུས་དཔྱད་ཡིག་ཁོ་ནའི་ལུང་ཁུངས་ལ་སྐྱབས་མ་བཅོལ་བར། རྩོམ་པ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དཀའ་སྡུག་དུ་མ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་ཤངས་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་པ་ཚོའི་སྔར་སོང་གི་ཞབས་རྗེས་འཚོལ་ཕྱིར་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་རི་ལུང་ཁུག་ཀྱོག་མང་དག་ཅིག་ཏུ་དངོས་སུ་རྟོག་ཞིབ་ལན་མང་གནང་ནས། ཁ་ཐོར་དུ་གནས་པའི་ཤངས་པའི་དགོན་གནས་དང་ཤུལ་རོ་ཅི་རྙེད་པར་གཞི་དང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་དཔེ་དེབ་ཐོག་བཀོད་པས་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་གནས་བབས་གསལ་བར་མཚོན་འདུག་པ་སོགས་སོ།
།དེ་ལྟར་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་རྣམས་ལ་དཔྱད་ཞིང་འདི་ལྟར་བྱེད་ཐུབ་པ་ནི་ན་གཞོན་ཞིབ་འཇུག་པ་ཞིག་གི་དཀའ་སྤྱད་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བཟང་ཉག་གཅིག་ཡིན་ལ། དཔེ་དེབ་འདིས་རྒྱལ་ནང་ཙམ་ཟད་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གར་སྟེགས་ཐོག་ཏུ་ཡང་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་སྤྱི་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་ལེགས་སྐྱེས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཕུལ་ཡོད། དཔེ་དེབ་འདི་བལྟ་ཀློག་བྱེད་པ་བརྒྱུད་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་མིང་གི་ལྷག་མ་ཙམ་དུ་གྱུར་བར་སྙམ་པའི་ཀློག་པ་པོ་དུ་མ་ཞིག་ལ། ཤངས་པའི་རིག་གནས་དང་གནས་བབས་སོགས་མཛུབ་མོས་རི་སྟོན་གྱིས་ཚུལ་དུ་བརྗོད་འདུག་པས། དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་དཔེ་དེབ་འདི་ཉིད་བདེ་བླག་ང་དཔེ་སྐྲུན་བྱ་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་སྨོན་དང་བཅས།
ཤར་ཡུལ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རིང་གིས་སྤྱི་ལོ༢༠༡༣ལོའི་ཟླ་བ༧པའི་ཚེས༣ཉིན།

Introduction
གླེང་གཞི།
དེ་ཡང་བསིལ་ལྡན་ཁ་བའི་ལྗོངས་འདིར་བཤད་རྒྱུད་འདེགས་པའི་ཀ་ཆེན་བཅུ་དང་། སྒྲུབ་རྒྱུད་ཀྱི་རིང་ལུགས་འཛིན་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དེ་བཤད་སྒྲུབ་ཤིང་རྟ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་གྲགས་པའི་བཀའ་སྲོལ་ཟབ་དགུ་མཆིས་པ་ལས། ཁྱབ་བདག་དྲུག་པ་རྒྱལ་བ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཌཱ་ཀི་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་འཕགས་ཡུལ་གྱི་པཎ་གྲུབ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུའི་གསང་སྔགས་གདམས་པའི་སྙིང་བཅུད་ཐམས་ཅད་བོད་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་གྲུབ་ཆེན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བུམ་པ་གང་བྱོའི་ཚུལ་དུ་གསན་ཏེ་སྐལ་ལྡན་གྱི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བརྒྱུད་པ་ལ་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཅེས་ཡོངས་སུ་གྲགས། ཆོས་བརྒྱུད་འདིར་རིན་ཆེན་རྣམ་བདུན་སྔ་ཕྱི་གཉིས་སོགས་རིང་བརྒྱུད་དང་། ཉེ་བརྒྱུད། ཤིན་ཏུ་ཉེ་བརྒྱུད་བཅས་བརྒྱུད་པ་གསུམ་ལ་ས་ལམ་རྟོགས་པའི་ཡང་རྩེར་སོན་པའི་གྲུབ་ཐོབ་ས་ཆེན་པོའི་རྡུལ་དང་མཉམ་པ་བྱོན་ཡང་། འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཁུག་པ་དུ་མ་ཞིག་བརྒྱུད་མཐར་གདམས་ངག་གི་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གྱི་རྒྱུན་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་ཁའི་ཉི་མ་བཞིན་ས་ཆེན་གོ་ལ་འདི་ནས་ནུབ་ལ་ཉེ་བའི་མཚམས་སུ། རྒྱལ་བའི་ལུང་གིས་ཟིན་པའི་རིས་མེད་བསྟན་པའི་གསལ་བྱེད་འཇམ་མགོན་ཀོང་སྤྲུལ་བློ་གྲོས་མཐའ་ཡས་ཞེས་སྙན་པའི་བ་དན་སྲིད་གསུམ་ལ་མངོན་པར་གཡོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མདོ་ཁམས་སུ་གནས་པའི་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་གདན་ས་ཆེན་མོ་ཤར་དཔལ་སྤུངས་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཡང་ཁྲོད་ཙཱ་འདྲ་རིན་ཆེན་བྲག་གི་སྒྲུབ་སྡེར་རྒྱལ་བསྟན་ཀུན་གྱི་གསུང་རབ་བསྡུ་བསྒྲིགས་དང་ལྗགས་རྩོམ་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པ་ཕྱི་རབས་ཀྱི་སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་འཇོག་པར་མཛད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཤངས་པའི་ཆོས་སྐོར་ལྷག་ལུས་ཅི་རིགས་ཀྱི་དཔེ་རྒྱུན་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དང་། གསེར་ཆོས་རྣམ་ལྔས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་ཉམས་སུ་ལེན་སའི་བསྟི་གནས་སྒྲུབ་སྡེ་གསར་བཞེངས་ཀྱིས་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པའི་མེ་རོ་སླར་གསོ་བར་མཛད། དུས་ཕྱིས་འཇམ་མགོན་ཀོང་སྤྲུལ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་དང༌། སྐྱབས་རྗེ་ཀ་ལུ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་གོང་མ། གང་དེའི་ཐུགས་སྲས་དམ་པ་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་མཆོག་འཁོར་ལོའི་མགོན་པོ་འབོ་དཀར་ངེས་དོན་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་སོགས་ཀྱིས་འཕགས་བོད་ཙམ་མིན་པར་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་ཤངས་པའི་སྒྲུབ་སྡེ་གསར་སྐྲུན་གྱིས་གདམས་ངག་ཉམས་ལེན་དང་། ཆོས་བརྒྱུད་དར་འཕེལ་འགྲོ་བའི་ཚ་རླབས་འཇམ་གླིང་ཁྱོན་ལ་འཕྱུར་བཞིན་ཡོད། ད་ལན་བོད་ཀྱི་རིག་པ་སྨྲ་བ་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་། ཆོས་སྐོར་རིག་གནས་སོགས་གསལ་བར་མཚོན་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་བྱུང་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་དུས་འདིར། ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱུག་པའི་ན་གཞོན་ཞིབ་འཇུག་པ་རྡོ་རྗེ་ཚེ་དབང་ལགས་ཀྱིས་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་གསེར་ཆོས་ཞིང་གི་ས་བོན་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་རྩོམ་འབྲི་གནང་བར། གདམས་ངག་བརྒྱུད་འཛིན་དང་བྱུང་འཕེལ་གྱི་གོ་རིམ་མ་འཆོལ་བར་ཞིབ་ཚགས་ལ་གནད་བསྡུས་པ། སྔར་གྱི་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་རིགས་མང་པོའི་མ་ཕྱི་འཚོལ་བསྡུ་དང་དཀར་ཆག་ཁ་གསལ་བཀོད་པ། ལྷག་པར་དུ་ལོ་མང་རིང་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་དུ་གནས་པའི་ཤངས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་དགོན་ཤུལ་དང་། དབེན་ཁྲོད་སྒྲུབ་སྡེ་སོགས་ཅི་རིགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པར་དངོས་སུ་ཕེབས་ནས་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་གནའ་དེང་གི་འཕེལ་འགྲིབ་དག་ཁ་གསལ་ཞིང་གོ་བདེ་བའི་ཚིག་སྦྱོར་དང་། གནད་བསྡུས་ཤིང་ཁུངས་ཕེར་བའི་ས་ཁྲ་དང་པར་རིས་སོགས་ཐབས་ལམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཚོན་པར་བྱས་འདུག་པས། རྒྱལ་ཕྱི་རྒྱལ་ནང་དུ་ཤངས་ཆོས་ཞིབ་འཇུག་གི་ཟིན་ཐོ་གསར་པ་ཞིག་གཏོད་པ་འདིས་ད་ལྟའི་ཀློག་པ་པོ་དང་མ་འོངས་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་རིན་ཆེན་ནོར་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དཔྱད་གཞི་སྤུས་ལེགས་ཤིག་མཁོ་འདོན་གནང་འདུག་ཙ་ན། དཔྱོད་ལྡན་གྱི་ཀློག་པ་པོ་ཚོས་དཔེ་དེབ་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་རྣམས་རྒྱུས་མངའ་དང་། སློབ་སྦྱོང་ཞིབ་འཇུག་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་སོར་བཅུ་སྙིང་ཁར་སྦྱར་ནས་ཞུ་རྒྱུ་དང་བཅས་ཤར་དཔལ་སྤུངས་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཡང་ཁྲོད་ཙཱ་འདྲ་རིན་ཆེན་བྲག་གི་སྒྲུབ་སྡེ་ཀུན་བཟང་བདེ་ཆེན་འོད་གསལ་གླིང་དུ།
སྒྲུབ་དཔོན་ཡར་རྒྱས་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ༢༠༡༣ལོའི་སྤྱི་ཟླ༡པོའི་ཚེས༢༥ཉིན་བྲིས་པ་དགེ


I - The teachings of Khyungpo Neljor
ཨེ། དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐོར།

I.1 - The life and names of Khyungpo Neljor
ལེའུ་དང་པོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དུས་སྐབས་དང་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སོགས་ཀྱི་སྐོར།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ནི་རྒྱལ་བའི་ལུང་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཅིང་། སྐྱེ་སྲིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཕལ་མོ་ཆེར་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལ་མངའ་བརྙེས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ཏེ། བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པས་སྔོན་ཚེ་བྱང་ཕྱོགས་གངས་ཅན་དུ། །ཉན་ཐོས་རྫུ་འཕྲུལ་དཔག་མེད་ལྡན། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱར་འགྱུར་ཞེས་དང་། ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེས་ཀྱང་ཁྱོད་ནི་སྔོན་བྱུང་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི། །ཉན་ཐོས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལྟར་སྔོན་གྱི་དུས་གང་རུང་ཞིག་ཏུ་ཉན་ཐོས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཟག་མེད་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་བློན་པོ་བཀའ་ཐང་གི་ཕྱི་མ་ཅི་འགྱུར་བསྟན་པའི་སྐབས་སུའང་ལོ་ཙཱ་ཡོན་ཏན་སྙིང་པོ་འདི། །གངས་དཀར་སྙེ་མོ་ར་མངས་སུ། ཕ་སྟག་མ་སྤྲེལ་ཁྱུང་མགོའི་བུ། དགེ་བཤེས་ཁྱུང་པོ་ཛོ་ཀི་རྗེ། །ཤཱི་ལ་ཀིརྟི་ཆོས་མཁས་རིགས། །བླ་མ་ཤངས་པར་གྲགས་པ་འབྱུང་ཞེས་གསལ་བ་བཞིན་སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ཉིད་ལོ་ཙཱ་བ་ཡོན་ཏན་སྙིང་པོའི་སྐུའི་སྐྱེ་བར་འཁྲུང་པའི་ལུང་བསྟན་རྡོ་རྗེའི་བཀའ་རྒྱ་གནང་། སྐུ་ཚེ་འདིར་ཡང་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་ཐུགས་ཀྱི་བུམ་བཟང་དུ་ལེགས་པར་བསྐྱིལ་བས། གསོལ་འདེབས་མོས་གུས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སུ་རྒྱ་གར་མཁས་པས་མཁན་པོ་མི་ནུས་ཞེས། །བསམ་ཡས་ཡུལ་དུ་བསྔགས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་ཞེས་དང་། བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ་ཆེན་པོས་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་འཆང་བའི། །དགྲ་བཅོམ་ཆེན་པོ་ཉིད་གྱུར་པས། །བདག་དང་རྒྱ་གར་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །ཁྱོད་ཀྱི་མཁན་པོ་བྱེད་མི་ནུས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཐ་ན་སྐབས་དེའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་པར་གྲགས་པའི་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ་སོགས་འཕགས་ཡུལ་མཁས་གྲུབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁོང་གི་མཁན་པོ་མཛད་མི་ནུས་པར་གསུངས་པས་ཆེས་ཁྱད་དུ་འཕགས་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་འགྱུར་གྱི་སྐྱེ་སྲིད་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་བསམ་པའི་ཡུལ་དང་གོ་བའི་སྟོབས་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན།
དེ་ལྟར་སྐྱེས་མཆོག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདིའི་མཛད་རྣམ་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་པར་ཐོག་མར་སྐབས་དེའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས། འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས། འཁྲུངས་ཡུལ་སོགས་ལ་དཔྱད་པ་བྱ་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ། དེ་མིན་ཁོང་ལ་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་མཆིས་པ་ལས་རང་ཉིད་ཀྱི་མཛད་རྣམ་ཁག་དང༌། ཤངས་པའི་དཔེ་ཁུངས་གཞན་སོགས་ལས་ཐོན་པའི་མཚན་མི་འདྲ་བ་རྣམས་དཔྱད་བསྡུར་དང་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་ནས། མཚན་མི་འདྲ་བ་དེ་ཚོས་མཚོན་པའི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེའི་འཕེལ་རིམ་དང་དུས་སྐབས་མི་འདྲ་བའི་མཛད་པ་ཤེས་རྟོགས་དང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དུས་སྐབས་སྤྱི་ལ་དབྱེ་ཞིབ་ནན་ཏན་བྱས་ཏེ། ཁོང་གིས་ཁོར་ཡུག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས། འབུར་དུ་ཐོན་པའི་མི་ཚེའི་གྲུབ་འབྲས་གཏོད་པ་དེས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་དུས་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་སྤྱི་ལ་གཞལ་བར་དཀའ་བའི་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་བ་དང་། ལྷག་པར་སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་དུ་གྱུར་པའི་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲོལ་ཁ་ལེགས་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན།

I.1.1 - The time of Khyungpo Neljor
དང་པོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དུས་སྐབས།
དེ་ཡང་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བས་དཔལ་ཞི་བ་བཟང་པོ་དང་མཆེད་ལྕམ་རྣམས་ལ་ཕུལ་བའི་མགུར་དུ་དེང་སང་དུས་ཀྱི་སྐལ་ལྡན་དག །བོད་ནས་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་མཆིས། །བཤུལ་ཐག་རིང་བའི་མི་ཞིག་ཡིན་ ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པའི་དུས་སྐབས་དེར་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་ཡོ་ལང་འཚུབས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་བླངས་ཏེ་གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་མཁས་གྲུབ་ལོ་པཎ་དུ་མ་ཚ་ཚ་འུར་འུར་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་འཕགས་ཡུལ་དང་བལ་ཡུལ་སོགས་སུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཕེབས།
I.1.1.1
གཅིག །བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དབུ་ཚུགས་པ།
ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས་དེ་ལྟར་ཆོས་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ལས། །ཐུབ་བསྟན་སྔ་ཕྱིར་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་གྱུར། གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་སྐྱེད་དང་རྫོགས་པ་ནི། །ནུབ་པ་མེད་པར་དེང་དུའང་ཆ་ཙམ་གནས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཞི་པའི་ནང་བོད་རྒྱལ་ཉེར་བརྒྱད་པ་ལྷ་ཐོ་ཐོ་རི་གཉན་བཙན་གྱི་སྐབས་སུ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ཐོག་མར་དབུ་བརྙེས་པ་ནས་བཟུང་། སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་མཐོ་བོད་རྒྱལ་རབས་གཅིག་འགྱུར་བཟོས་རྗེས་རྒྱལ་བློན་འཁོར་འབངས་རྣམས་ཀྱིས་ལྷ་ཁང་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དང་མཐའ་འདུལ་ཡང་འདུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བཅུ་གཉིས་ སོགས་རིམ་པར་བརྩིགས་ཤིང་། ཇོ་ཤཱཀ་རྣམ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སྐུ་རྟེན་རྣམས་ཀྱང་གདན་དྲངས་གནང་བ་སོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་གངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་གྲུ་འདིར་དར་བར་མཛད་ལ། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བའི་ཐོག་མ་ཐོན་མི་སཾ་བྷོ་ཊས་མདོ་སྡེ་ཟ་མ་ཏོག་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་མདོ་རྒྱུད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ སོགས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་གནང་མཛད། དེ་རྗེས་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བརྒྱད་པ་སྟེ་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་ཞལ་འཛོམས་ནས་བོད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་ཐོག་མ་བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གནང་བ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་སྒྲིག་འཛུགས་གནང་སྟེ་མདོ་སྡེ་བསྒྱུར་བ། སད་མི་བདུན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་རྟེན་བཞེངས་པ་ནས་འགོ་བརྩམས་ཏེ། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ཐོག་མར་བྱུང་བ་སོགས་ནང་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་དཔུང་ཁག་འཐུས་ཚང་དང་སྟོབས་ཆེར་བཏང་ཡོད། དེ་ལྟར་བོད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱལ་ལོ་པཎ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ལས་མཐའ་འཁོབ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་འདིར་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཛད། འོན་ཀྱང་སྤུར་རྒྱལ་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མཐའ་མ་འུ་དུམ་བཙན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བསྣུབས་རྗེས། བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མཇུག་སྒྲིལ་བ་དང་། དུས་ཡུན་ལོ་ངོ་བཞི་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་རིང་བོད་ཁམས་ཧྲིལ་པོར་གཅིག་འགྱུར་གྱི་རྒྱལ་པོ་མེད་པར་རྒྱལ་ཁྲིམས་གསེར་གྱི་གཉའ་ཤིང་འདྲ་བ་ཆག་ནས་སིལ་བུ་ཁ་ཐོར་དུ་གྱུར། སྐབས་དེར་བོད་ཡུལ་རུ་བཞིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྨུ་ཐག་ཆད་ནས། བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ་སྔར་བྱུང་མྱོང་མེད་པའི་གནོད་འཚེ་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པ་སྟེ། ལྡེའུ་ཆོས་འབྱུང་བསྡུས་པ་ལས་རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་ལ་ཤོར་གྱིས་དོགས་ནས་རྗེའི་ཆོས་སྤངས། སྔགས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་གར་དུ་བསྐྱལ། པོ་ཏི་དང་མཆོད་གནས་ཐམས་ཅད་ངན་ཁུང་དང་ལྐོག་ཏུ་སྦས། གྲ་བཞིར་བཏིང་ནས་ས་གཏེར་བྱས། ཡབ་མེས་གོང་མའི་ཐུགས་དམ་ལ་གཤེགས་བསྐུར་འདེབས། དགེ་འདུན་རབ་བཤུས། འབྲིང་བསད། ཐ་མ་དྲ་གླིང་བསྐུར་ནས་ལིངས་ལ་བཏང་ཞེས་སོགས་གསལ་བ་ལྟར་རོ། དེས་ན་ལྕགས་བྱ་སྤྱི་ལོ841ལོར་བསྟན་པ་བསྣུབས་འགོ་ཚུགས་པ་ནས། ས་བྱ་སྤྱི་ལོ་949ལོར་བསྟན་པའི་མེ་རོ་བསླངས་པའི་བར་མི་ལོ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་བོད་རུ་བཞི་ན་དགེ་སློང་མེད་པར་གྲགས་པས། དུས་སྐབས་ཤིག་རིང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་ནུབ་ནས་བོད་ཁམས་སླར་ཡང་མུན་པའི་གླིང་དུ་ཚུད། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་སུ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནས་དབུ་བཙུགས་ཏེ། བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་མི་ནོར་ཤུགས་གསུམ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཕལ་མོ་ཆེ་ནང་ཆོས་དར་སྤེལ་གྱི་བྱ་གཞག་ཐོག་བསྒྲིལ་སྟབས། ནང་ཆོས་ལ་གཏོར་སྐྱོན་འཕོག་པ་ནི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནམ་ཡང་ཁ་བསབ་ཐབས་མེད་པའི་གྱོང་གུད་ཞིག་ཡིན།
ཡང་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་བསྟན་པ་མེད་ཀྱང་མཆོད་པ་ཙམ་ཞིག་དར། །དགྲ་བཅོམ་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱི་ཆོས་ལུགས་དང་། སྔགས་ལ་སྒྲུབ་གཞུང་བོན་དུ་གྱེར་པ་བྱུང་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། སིལ་བུའི་དུས་འདིར་མ་གཞི་བསྟན་པའི་སྤྱི་སྒྲོམ་ཞིག་ཀྱང་མཆོད་པ་ཙམ་ཞིག་དང་། དགྲ་བཅོམ་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱི་ཆོས་ལུགས་སོགས་དར་བར་གསུངས་པ་ལས། སྔགས་ལ་སྒྲུབ་གཞུང་བྱུང་ཞེས་པ་ནི་དབུས་གཙང་དང་མངའ་རིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་ཐོབ་པ་འགའ་རེ་ཡོད་ཀྱང་སྤྱོད་པ་འཆོལ་ཏེ་སྦྱོར་གྲོལ་དང་གཏད་སེར་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་ཆོས་མང་དུ་ཐོན་ནས་མི་ཕྱུགས་དང་ཡུལ་ལུང་ཀུན་ལ་ཚབས་ཆེའི་གྱོང་གུན་བཟོས་པ་སྟེ། ལྷ་བླ་མ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཀྱིས་སོལ་བ་དར་བས་ར་ལུག་ཉལ་ཐག་བཅད། །སྦྱོར་བ་དར་བས་མི་རིགས་འཆོལ་བར་འདྲེས། །སྨན་སྒྲུབ་དར་བས་ཁྱི་ཕག་འཚོ་བ་བཅད། །བམ་སྒྲུབས་དར་བས་དུར་ས་མཆོད་པ་སྟོང༌། །མཆོད་སྒྲུབས་དར་བས་མི་ལ་བསོད་སྒྲོལ་བྱུང་། སྲིན་པོ་ཤ་ཟ་མཆོད་པས་མི་ནད་ཕྱུག་ནད་བྱུང༌། མི་གསུང་དུད་པ་བཏང་བས་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཀླུ་འཕོངས། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཐེག་ཆེན་ཡིན་ནམ་ཅི་ཞེས་གསུངས་པ་སོགས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཚོན་ནུས་པ་དང་། དེ་མིན་སྔོན་གྱི་གཏམ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་ལས་ཡང་བླ་མའི་ཆ་བྱད་ཅན། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་རེ་ཙམ་བསྒྲུབས་ནས། སངས་རྒྱས་ཡིན་གྲུབ་ཐོབ་ཡིན་ཟེར་ཞིང་། ཆོས་དང་འདྲེས་པའི་རྫུན་གྱིས་མི་མང་པོའི་མགོ་བསྐོར་ཏེ་ཟས་ནོར་སྒྲུབ་པའི་ཟོག་པོ་ཡང་འགའ་རེ་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཉམས་ཚབས་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་མེད་པ་ལ་ཡོད་པ་དང་། མིན་པ་ལ་ཡིན་པར་བརྫུ་བའི་མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་བསྐྲུན་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་རྐྱེན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་གཡའ་དག་གི་ནམ་མཁའ་དེ་ཉིད་གང་ཟག་སྡིག་གཏོ་ཅན་འགའ་རེས་གདམས་པ་སྣ་རེ་ཙམ་ཚད་དུ་བཟུང་སྟེ་ཆོས་མིན་གྱི་ལྟ་བ་དང་ཚུལ་མིན་གྱི་སྤྱོད་པའི་སྤྲིན་ནག་གིས་རབ་ཏུ་སྒྲིབ་པར་བྱས། དེས་ན་སྐབས་དེའི་དུས་སུ་ཆོས་ཕྲན་ཐར་ཐར་འགའ་སྲིད་དབང་ཁ་ཐོར་དུ་གནས་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ་བོད་ཡུལ་དུ་གནས་ཐུབ་ཡོད་མོད། ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱིས་བཟིར་བའི་བསྟན་པའི་ཕུང་འདྲེ་འགའ་རེས་ཆོས་ཀྱིས་ངན་སོང་སྒྲུབ་པའི་སྡིག་ལས་ཁོ་ནར་འབད་པས། སྤྱི་ལོ1092ལོར་མངའ་རིས་ཀྱི་ལྷ་བཙུན་ཕོ་བྲང་ཞི་བ་འོད་ཀྱིས་སྤྲིངས་ཡིག་གམ་ཡོངས་གྲགས་སུ་སྔགས་ལོག་སུན་འབྱིན་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་དང་། གཞན་ཡང་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང་། འགོས་ཁུག་པ་ལྷས་བཙས་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་སྔགས་ལོག་སུན་འབྱིན་འགའ་ཞིག་མཛད་པ་སོགས་ཀྱི་ཐབས་དུ་མ་སྤྱད་ནས་རྒྱ་གར་དང་བལ་པོའི་ཕྱོགས་ནས། མུ་སྟེགས་དང་། ནང་པའི་ཆ་ལུགས་ཅན། ཆོས་ལོག་སྨྲ་མང་དུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཐབས་མང་པོས་བཀག་དགོས་བྱུང༌།
དེ་ལྟར་བོད་སིལ་བུའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་སྲོག་ལ་རྒོལ་བའི་འཇིགས་པ་དུ་མ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མེ་རོ་ནི་མངའ་བདག་ཁྲི་ཆུང་དང་། ཁྲི་ལྡེ་མགོན་བཙན། ཚ་ལ་ན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་རྣམ་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་ལས་བླ་ཆེན་དགོངས་པ་རབ་གསལ་གྱིས་བསླངས། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་དཔལ་ཆུ་བོ་རིའི་སྒོམ་གྲྭ་རུ་བཞུགས་པའི་གཡོ་དགེ་བའི་འབྱུང་གནས་དང་། གཙང་རབ་གསལ། དམར་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་བཅས་ཀྱིས་འུ་དུམ་བཙན་པོས་བསྟན་པ་བསྣུབས་པའི་གནས་ཚུལ་གསན་རྗེས་འཕྲལ་དུ་སྤྲང་པོར་བརྫུས་ཏེ་དམ་ཆོས་འདུལ་བ་དྲེའུ་ཁལ་གཅིག་བཀལ་ནས་རྒྱལ་ཁྲིམས་མི་གཅིག་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་ལ་བྲོས་འབྱོལ་དུ་ཕེབས། མངའ་རིས་སུ་ཡང་བསྟན་པ་སྤེལ་མ་ནུས་པར། ཧོར་ཡུལ་ནས་ཧོར་གྱི་དགེ་བསྙེན་ཤཱཀྱ་སྲ་བ་དང་འགྲོགས་ཏེ། མདོ་སྨད་ལྷོ་ངོས་བེ་རེའི་ས་ཆ་དེའུ་ཚྭ་མཚོ་བརྒྱུད་རྨ་ལུང་རྡོ་རྗེ་བྲག་དན་ཏིག་ཤེལ་གྱི་ཡང་དགོན་དུ་བྱོན། དེ་རྗེས་དམར་གཡོ་གཙང་གསུམ་དེ་རྣམས་བླ་ཆེན་དགོངས་པ་རབ་གསལ་དང་མཇལ་ཏེ་དབུས་གཙང་དུ་འདུལ་བའི་བསྟན་པ་རིམ་གྱིས་སྤེལ། ཡང་ཚ་ལ་ན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བདག་རྐྱེན་མཛད་ནས་ཀླུ་མེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་དང་། འབྲི་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན། ཚོང་གེ་ཤེས་རབ་སེང་གེ ལོ་སྟོན་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱག །སུམ་པ་ཡེ་ཤེས་བློ་གྲོས། རྒྱ་བློ་གྲོས་ཤེས་རབ། གཞན་བན་ཆོས་མཆོག་དང་བདུན་གྱིས་གྲུམ་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་མ་མཁན་པོ་དང་། ཆོ་རོ་ཤེས་རབ་བྱང་ཆུབ་ལ་སློབ་དཔོན་ཞུས་ནས་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། དེ་རྗེས་རཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་འབྱུང་གནས་སོགས་མི་ལྔས་སྡོམ་པ་བླངས་ཏེ་དབུས་གཙང་དུ་ཕེབས། ཀླུ་མེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་སོགས་མི་བདུན་གྱིས་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་མང་དུ་བཞེངས། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་དུ་མ་བཙུགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་མེ་རོ་དབུས་གཙང་དུ་སྤར་བ་བཅས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འདུལ་བའི་བསྟན་པ་གངས་ཅན་ས་ཡི་སྨད་ཕྱོགས་ནས་དར་རོ།
།དེ་རྗེས་མངའ་རིས་ཀྱི་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱིས་སྟོད་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་གྱི་བློ་རིག་རྣོ་བའི་བྱིས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ ལེགས་འདེམས་ཀྱིས་གསོ་སྐྱོང་གནང་སྟེ་རྒྱ་གར་ནས་པཎྜི་ཏ་གདན་འདྲེན་ཞུ་བར་མངགས་པ་ལས། ཁྱེའུ་བཅུ་དགུ་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ཚ་བའི་ནད་ཀྱིས་གྲོངས། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང་ལོ་ཆུང་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ་གཉིས་མཁས་པར་གྱུར་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་མང་པོ་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་བར་མཛད། དུས་དེར་སྟོད་ཁུལ་དུ་ལོ་པཎ་མང་པོ་བྱོན་ནས་བཀའ་བསྟན་བསྒྱུར་བ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་བཙུགས་པ། གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་སོགས་མཛད་པས་འདུལ་བའི་བསྟན་པ་སྟོད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་དར་བས། ཁ་རྒྱུན་དུ་ཡང་སྟོད་ན་བསྟན་པ་ཞྭ་ཙམ་བྱུང་ཞེས་གྲགས། དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་མེ་རོ་སྟོད་ནས་གསོས་ཤིང་། སྨད་ནས་བསླངས། བར་དུ་ཇེ་ཆེར་འབར་བར་མཛད་དེ་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དབུ་རིམ་གྱིས་ཚུགས། ལྷག་པར་དུ་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱིས་ཆོས་ལོག་ཡོངས་སུ་སུན་འབྱིན་གནང་ཕྱིར། རྒྱ་བརྩོན་འགྲུས་སེང་གེར་གསེར་མང་པོའི་རྫོངས་པ་བསྐུར་ཏེ་ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ་གདན་འདྲེན་པར་བཏང་ཡང་མ་འདྲོངས། དུས་དེར་སྟབས་མི་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་གར་ལོག་རྒྱལ་པོས་བཙོན་དུ་བཟུང་། ཁོ་པ་ཚོའི་ཆ་རྐྱེན་ཞལ་བཞེས་མ་གནང་སྟབས་སྐུ་ལུས་ཀྱི་དབང་རྩ་ཚང་མ་མེར་བསྲེགས་པ་སོགས་ཀྱི་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་། དེ་རྗེས་དབོན་པོ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཀྱིས་མངའ་རིས་ཁུལ་ནས་གསེར་སྒྲུབ་པ་དང་། དབུས་གཙང་གི་རབ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གཤམ་ཐབས་ཀྱི་ཁྲལ་སོགས་གསེར་མང་པོ་བསྡུས་མཐར་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱི་སྐུ་ལུས་ཀྱི་ལྗིད་ཚད་དང་མཉམ་པའི་གསེར་འཁྱེར་ཏེ་གར་ལོག་ཏུ་ཕེབས། ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱིས་གསེར་དེ་ཚོས་རང་ཉིད་མ་བླུས་པར་ཇོ་བོ་རྗེ་སོགས་ཀྱི་པཎྜི་ཏ་རྣམས་གདན་དྲོངས་ཞེས་པའི་བཀའ་ལེགས་པར་གནང་། མཐར་རང་ཉིད་ཀྱི་གཅེས་པའི་སྲོག་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་སྤེལ་ཕྱིར་སྐྱེས་སུ་ཕུལ། ཁོང་གི་བཀའ་བཞིན་ལྷ་བླ་མ་བྱང་ཆུབ་འོད་ཀྱིས་ནག་ཚོ་ལོ་ཙཱ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བ་དང་རྒྱ་བརྩོན་འགྲུས་སེང་གེ་གཉིས་ལ་གསེར་མང་པོ་བསྐུར་ནས་རྒྱ་གར་དུ་བཏང་། ནག་ཚོ་ལོ་ཙཱ་བས་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་ལྔ་བརྒྱའི་གཙུག་རྒྱན་དཱི་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ན་བོད་དུ་གདན་དྲངས། ཇོ་བོ་རྗེས་བྱང་ཆུབ་ལམ་སྒྲོན་སོགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚད་ལྡན་མང་དུ་མཛད་ཅིང་། མི་ལོ་བཅུ་བདུན་ཙམ་གྱི་རིང་བོད་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་མང་པོར་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་འཆད་ཁྲིད་རྫོགས་པར་བསྩལ་ནས་ཡུན་རིང་ཉམས་དམས་དང་བག་ལ་ཞ་བའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གང་ཅིར་བྱི་དོར་དང་དག་ཐེར་ལེགས་པར་མཛད།
I.1.1.2
།གཉིས། འཕགས་བོད་ལོ་པཎ་དབར་རིག་གནས་སྦྱོང་སྤེལ་གྱི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཏུ་གྱུར་པ།
དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཞེས་པར་བོད་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བོད་མི་ཇེ་མང་ཞིག་འཕགས་ཡུལ་གྱི་ནང་ཆོས་ལྟེ་གནས་ཁག་ལས། གྲགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་ན་ལེནྡྲ་དང་། བི་ཀྲ་མ་ཤཱི་ལ། རྡོ་རྗེ་གདན། ཨོ་ཏན་ཏ་པུ་རི་བཅས་དང་། དེ་མིན་སློབ་དཔོན་བཙལ་རྙེད་ཐུབ་པའི་ས་ཆ་དེ་བས་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་སློབ་གཉེར་དུ་བསྐྱོད་འགོ་ཚུགས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཉི་ཟེར་སླར་དུ་འཕྲོས་པའི་དུས་བཟང་དེ་དང་བསྟུན་ཏེ་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བས་གཙོས་མཁས་པ་དུ་མ་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་འབྱུང་གནས། དམ་ཆོས་རྒྱ་མཚོའི་འགོ་ཁུངས་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་རྩོད་མེད་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཤིང་མདོ་སྔགས་རིག་གཞུང་མཐའ་དག་ལ་གསན་བསམ་རྒྱ་ཆེར་མཛད་པའི་ཚ་རླབས་འཕྱུར། དུས་སྐབས་དེར་ཆོས་ལོག་གི་ཡོ་ལང་འཁྲུག་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་བླངས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་མཁས་པ་མང་པོས་ལུས་སྲོག་གི་དཀའ་སྤྱད་ཁྲི་ཕྲག་ཐེད་དུ་བསྒྱུར་ནས་འཕགས་བལ་གཉིས་ཀྱི་ས་ཆ་གང་སར་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པའི་སློབ་དཔོན་བཙལ་ཏེ་ཚད་ལྡན་གྱི་གདམས་པ་ཞུས་ཤིང་། བཀའ་བསྟན་འབོར་ཆེན་ཞིག་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར། ཁོང་ཚོས་བསྟེན་གནང་སའི་འཕགས་ཡུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་མང་ཆེ་བ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀར་མཁས་ཀྱང་། ལོ་ཙཱ་བ་ཚོས་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་གཙིགས་སུ་བཟུང་ནས་དེ་དག་གི་དབང་གདམས་ངག་དང་བཅས་པ། རྒྱུད་ཉམས་ལེན་དང་བཅས་པའི་ལམ་ཆ་ཚང་བར་ཞུས། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་ལ་ལས་རྒྱལ་པོ་འུ་དུམ་བཙན་གྱིས་བསྟན་པ་བསྣུབས་ཞེས་པ་དེ་གཙུག་ལག་ཁང་དང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་བཤིག་པ་ནས་གཙོས་པའི་བསྟན་པའི་བཀའ་རྟེན་གསུང་རབ་སོགས་ཡོངས་སུ་རྩ་མེད་དུ་བཏང་བ་ལྟ་བུར་ངོས་འཛིན་ཀྱང༌མངའ་བདག་རལ་པ་ཡན་ཆོད་དུ་འགྱུར་བའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་པུསྟི་རྣམས་ལེགས་པར་བསྲུངས་པས། སྔོན་འགྱུར་ཕལ་ཆེ་བ་ད་ལྟ་ལོངས་སྤྱོད་དུ་ཡོད་པ་འདི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྐབས་དེར་རྒྱལ་པོ་འུ་དུམ་བཙན་གྱིས་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པ་བགྱིས་ཀྱང་། དད་ཅན་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་བཀའ་བསྟན་རྣམས་ལྐོག་ཉར་དང་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་བས། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཕལ་མོ་ཆེ་ཕྱི་རབས་ཀྱི་ལོངས་སུ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད། དེས་ན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཕལ་ཆེ་བའི་མ་ཕྱི་འཁྲུལ་མེད་བཞུགས་པས་ཐེ་ཚོམ་བྱེད་མི་དགོས་ཀྱང་། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་འདི་ཉིད་ལ་རྒྱུད་སྡེའི་ལུང་ཁུངས་ཀྱི་པུ་ཏི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཆོག་པར་དབང་ལུང་མན་ངག་གི་ཆ་རྣམས་མ་ནོར་བར་ཚང་དགོས་ཤིང་། དེ་དག་ནི་ཚད་ལྡན་བླ་མའི་ཞལ་ཁོ་ན་ལ་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན་པས། ལོ་ཙཱ་བ་ཚོས་ཀྱང་དབང་ལུང་གདམས་ངག་ཚང་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པར་གཙིགས་ཆེན་མཛད་པ་ཡིན། ཡང་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པའི་ཆོས་སྐོར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་ལས་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར། འགོས་ལོ། ཁྲི་ལོ། གྱི་ཇོ། གླན་དར་མ་མ་ཏི། འབྲོག་མི་ཤཱཀྱ་ཛྷན། མར་པ། དྷརྨ་མ་ཏི། འབྲོ་ལོ། བ་རི་པ། རྒ་ལོ། ཏྭ་ལོ། གཉན་ལོ། རྔོག་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་པོ་བསྒྱུར་ཅིང་། བོད་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། དེ་དག་གི་སློབ་བརྒྱུད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་གར་གྱི་གཞུང་བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་བཀྲལ་ནས། བསྟན་བཅོས་མཛད་པའི་སྲོལ་ལུགས་སོ་སོར་བཟུང་པས། བོད་དུ་ཡང་གྲུབ་མཐའི་ཞལ་འཛིན་སོ་སོར་མཛད་ཅེས་འཁོད་པ་ལྟར། སྐབས་དེར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་འདྲ་བའི་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་དུ་མས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ནས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་མང་པོ་བོད་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ་དེ་རྣམས་བསྒྱུར་སྤེལ་མཛད་པས་ཆོས་བརྒྱུད་སོ་སོར་འཛིན་པའི་སྲོལ་ཡང་བྱུང་། དེ་ལྟར་དུས་སྐབས་དེར་ཇོ་བོ་རྗེས་གཙོས་པའི་ཁྱོན་པཎྜི་ཏ་དྲུག་ཅུ་རེ་དྲུག་ཙམ་བོད་དུ་ཕེབས་པ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཙམ་བྱོན་ནས་རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་ཡིག་བསྒྱུར་དང་དག་བཅོས་མཛད་དེ་བསྟན་པ་སྔ་དར་ལས་ཀྱང་ཆེས་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་མཛད།
འོན་ཀྱང་གྲུབ་ཆེན་ར་ཧུ་ལ་བོད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཁྲེལ་ནས། རྒྱ་གར་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་ཁར་བྱང་ཕྱོགས་རྡོ་རྗེའི་ས་གཞི་པ། །ལས་འབྲས་མི་ཤེས་དགེ་སྡིག་རྣམསཙཎ་ཌི་བྱིན་རླབས་ཆད་པར་འདོད། །བླ་མ་མི་བསྟེན་དམ་ཚིག་མེད། །ཆོས་ནི་རྣ་བར་ལམ་བྱུང་ཙམ། ངེས་པར་བརྟགས་ཤིང་བཤད་པ་ན། །ཕལ་ཆེར་དམྱལ་བར་འགྲོ་བར་འདུག །ཅེས་གསུངས་ནས་བཤུམས་པའི་གནས་ཚུལ་འཁོད་ཡོད་པ་དེའི་ཐོག་ནས། མ་གཞི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེའི་སྨད་ཙམ་དུ། ལོ་པཎ་དུ་མ་བྱོན་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་སྤར་ཡང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་སྨག་མུན་ཡོངས་སུ་སེལ་མེད་པ་དང་། མི་ངན་དང་ཆོས་ལོག་གིས་བསྟན་པ་ལ་བཞག་པའི་རྨ་ཤུལ་རྣམས་ཀྱང་ལེགས་པར་གསོས་མེད་པ་མཚོན། དེས་ན་ཁ་རྒྱུན་དུ་གསོག་པར་ལོ་གསུམ་དང་། གཏོར་བར་ཉིན་གང་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་བྱོན་དུས་ཀྱི་དུས་སྐབས་འདིར། ལོ་པཎ་དེ་དག་གིས་དཀའ་སྤྱད་ལྷུར་ལེན་དང་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སྲོལ་བཟང་ལེགས་པར་བཙུགས་པས་དེའི་སྔོན་རོལ་ཙམ་ལས་བསྟན་པ་དག་པར་གནས་ཀྱང་། བསྟན་པའི་མེ་རོ་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་ཙམ་ཞིག་གསོ་རྒྱུ་ནི་དུས་ཐུང་ནང་མངོན་འགྱུར་ཡོང་དཀའ་བ་ཞིག་ཡིན་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་སོགས་ཀྱིས་མཁས་གྲུབ་དང་དེ་དག་གི་བརྒྱུད་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་རིམ་བཞིན་ལས་གཞི་འདིའི་མཇུག་བསྐྱངས་ཡོད་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ཤིག་ཡིན།
༡ མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་འགའ་ཞིག
དུས་སྐབས་འདིར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་འདྲ་བའི་ལོ་པཎ་སྐྱེས་ཆེན་དུ་མ་བྱོན་ནས་རང་ནུས་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་ཉག་ཕྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པར་དག་ཐེར་སླར་གསོ་མཛད་པ་དང་། གདམས་ངག་གི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་བང་མཛོད་སྔར་བས་བྱུར་བུར་གཏམས་ཡོད། ལོ་ཙཱ་བ་དེ་དག་དང་། ལྷག་པར་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་དངོས་སུ་ཞལ་མཇལ་མྱོང་ལ་ཆོས་ལུགས་རིག་གནས་ཀྱི་ལྟ་བ་གཡུང་དྲུང་ལག་ཁྱུད་ལྟར་དུ་སྦྲེལ་བའི་རྩོད་མེད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཚོས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཡང་དག་འཐུས་ཚང་དང་རྒྱ་ཁྱབ་ཡོངས་གྲགས་སུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་ཚད་གཞི་མི་འདྲ་བའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཡོད་པ་སྟེ།
(༡) ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ།
ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་ནི་སྤྱི་ལོ་958ལོར་སྟོད་མངའ་རིས་གུ་གེའི་ས་ཆར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་སྤྱི་ལོ1055ལོར་འདས། ཁོང་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཧ་ཅང་གྲགས་ཆེ་ལ་གསང་སྔགས་གསར་མའི་བསྟན་པ་དར་བ་ལ་བཀའ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་སྟེ། སྔ་རྗེས་སུ་པཎྜི་ཏ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་བསྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་མང་དུ་གསན་ཞིང་། བཀའ་འགྱུར་གྱི་སྐོར་པུ་ཏི་བཅུ་བདུན་དང་། བསྟན་བསྒྱུར་གྱི་སྐོར་པུ་ཏི་སོ་གསུམ། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐོར་པུ་ཏི་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད། བཟོ་དང་གསོ་རིག་སྐོར་གྱི་པུ་ཏི་སོགས་བསྒྱུར་རྩོམ་དུ་མ་བཞུགས་ལ། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་སུ་བསྒྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལ་ཞུ་དག་མཛད། བླ་ཆེན་པོ་ལྷ་ལྡེ་བཙན་གྱིས་དབུའི་མཆོད་གནས་དང་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་དུ་བཀུར་ཞིང་། སྤུ་ཧྲེང་ཞེར་གྱི་གནས་གཞི་ཕུལ། ཁྲོ་ཙ་དང་རོང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་གནས་གཞི་དང་མཆོད་རྟེན་མང་དུ་བཞེངས། དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔ་བཞེས་པ་ལ་ཇོ་བོ་རྗེ་མངའ་རིས་སུ་ཕེབས་སྐབས་མཐོ་ལྡིང་གསེར་གྱི་ལྷ་ཁང་དུ་ཇོ་བོ་རྗེ་དང་ལྷན་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་མཇལ་མྱོང་ཞིང་། མཆོག་འགྱུར་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གུའི་ཆོས་དྲུག་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་སོགས་གླན་དར་མ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་ཤངས་ཆོས་ཀྱི་གཞུང་འགའ་ཤས་ལ་དག་བཅོས་དང་གཏན་འབེབས་མཛད།
(༢) གླན་དར་མ་བློ་གྲོས།
གླན་དར་མ་བློ་གྲོས་ནི་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་སྨད་ཙམ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ལ། ཐོག་མར་བོད་ཡུལ་དུ་སློབ་གཉེད་མཛད། དེ་ནས་ཁ་ཆེ་དང་། བལ་ཡུལ། འཕགས་ཡུལ་སོགས་སུ་ཕེབས་ཏེ་པཎ་གྲུབ་མང་པོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ནས་རྒྱ་གཞུང་དང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ལ་སྦྱངས་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་གནང་ཞིང་བཀའ་བསྟན་དུ་མ་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ཐེངས་གསུམ་པར་རྒྱ་གར་ནས་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་སྐབས་གྲགས་ཅན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་འདི་དང་གྲུབ་ཆེན་ག་ཡ་དྷ་ར་ལྷན་དུ་ཕེབས་པ་ཡིན། ལོ་ཙཱ་བ་འདིས་ཆོས་དྲུག་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་གའུ་མའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་སེམས་འཆི་མེད་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་རང་ཤར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་ཤན་སྦྱར་བདེ་མཆོག་ལྷ་ལྔའི་དབང་བཞིའི་འགྲིགས་བླ་མའི་དགོས་བཀའ་བྱེད་ལུགས་བླ་མའི་དབང་བཞི་དང་། དབང་བཞི་བླ་མའི་སྒྲུབ་ཐབས་དཔལ་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པའི་ཏིང་འཛིན་གྱི་དབང་བསྐུར་བདེ་མཆོག་ལྷ་ལྔའི་དབང་བསྐུར་དཔལ་རྒྱུད་སྡེ་ལྔའི་རྒྱ་གཞུང་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པས་མཛད་པ་རང་སེམས་འཆི་མེད་རང་གྲོལ་གྱི་རྒྱ་གཞུང་སྒྱུ་མ་ལམ་རིམ་ཀྱཻ་རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོ་ག་མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མས་མཛད་པ་སོགས་ཤངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་གཞུང་མང་དག་ཅིག་ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོའི་ཞལ་སྔ་ནས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་གནང་མཛད་པས། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་རིང་ལུགས་དར་སྤེལ་གནང་བར་སྐུ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་ཡིན། ལོ་ཙཱ་བ་འདིའི་མཛད་རྣམ་ཞིབ་པ་ད་ཕན་མ་རྙེད།
(༣) རྨ་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས།
རྨ་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ནི་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ཤིང་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ1044ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་འདྲ་བར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་ནས་པཎ་ཆེན་མང་པོ་ལས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་སྐོར་ཐམས་ཅད་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་པར་མཛད། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཁོང་གི་མཁན་པོ་མཛད་དེ་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས། སློབ་མ་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་མ་གཅིག་ཞ་མ་དང་། འཁོན་ཕུ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན། རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་ས་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ1089ལོར་གཞན་གྱིས་དུག་དྲངས་ནས་བཀྲོངས། ལོ་ཙཱ་བ་འདིས་ལེགས་སྦྱར་སྐད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ལས། བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་གཏོར་མ་ཆེན་པོའི་ལས་ཀྱི་རིམ་པའི་འགྲེལ་པ་དང་། རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་སྒྲུབ་ཐབས་འདུལ་བ་ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་བརྒྱ་པའི་རྣམ་བཤད་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་རྩོད་པའི་རིགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བདེ་བའི་མན་ངག་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་རོའི་སྦྱིན་སྲེག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆོ་ག་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མན་ངག་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་འཇམ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་འཕེལ་བ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་བསྒྱུར་ཉེར་གསུམ་ལྷག་ཙམ་བཞུགས། ཡང་རྨ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཞེས་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་མཁན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། འདི་གཉིས་ཀྱི་དབར་དུས་སྔ་ཕྱིའི་ཁྱད་པར་ཆེ་བས་མི་གཅིག་ཡིན་མི་སྲིད།
(༤) འབྲོག་མི་ཤཱཀྱ་ཡེ་ཤེས།
འབྲོག་མི་ཤཱཀྱ་ཡེ་ཤེས་ནི་སྤྱི་ལོ་993ལོར་གཙང་སྟོད་ལྷ་རྩེའི་མང་མཁར་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་སྤྱི་ལོ1074ལོར་འདས། དགུང་ལོ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སོགས་ལ་ལེགས་པར་སྦྱངས། ལོ་སྟོན་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་དང་། རྒྱ་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ། སེ་ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས། ཉང་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་བཞི་ལས་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས་ཤིང་འདུལ་བའི་ཆོས་གཞུང་སོགས་ལ་ཐོས་བསམ་ལེགས་པར་མཛད། དེ་རྗེས་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་སོགས་སུ་མི་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རིང་སློབ་གཉེར་མཛད་ཅིང་། གསུང་ངག་རིན་པོ་ཆེ་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་བདུད་རྩི་བཞེས་ཏེ་ས་སྐྱ་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲོལ་ཁ་གཏོད། དགུང་ལོ་ང་གཉིས་པ་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ཆུ་ལུག་སྤྱི་ལོ1043ལོར་མང་མཁར་མྱུ་གུ་ལུང་ཕྱག་བཏབ་ཅིང་འཆད་ཉན་སྤེལ་བས་སློབ་མའི་གཙོ་བོ་མན་ངག་ཚར་བ་གསུམ་དང་། རྒྱུད་ཚར་བ་ལ། གྲུབ་ཐོབ་བདུན་སོགས་བྱོན། འབྲོག་མི་ལོ་ཙཱ་བས་གྲུབ་ཆེན་ག་ཡ་དྷ་ར་བོད་དུ་བྱོན་པ་བསུ་བར་ཕེབས་སྐབས། མང་ཡུལ་དུ་གྲུབ་ཆེན་ཉིད་དང་ལྷན་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་མཇལ་ཞིང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་མ་ཐག་ལུང་བསྟན་མཛད་མཁན་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་ཐོབ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་ཡང་འབྲོག་མི་ལོ་ཙཱ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་སྐོར་འགའ་ཞིག་ཞུ་སའི་བླ་མ་ཡིན། ཁོང་གི་བསྒྱུར་རྩོམ་ཡང་བཀའ་འགྱུར་ཁྲོད་དཔལ་གསང་བ་རྡོ་རྗེའི་རྒྱུད་ལེའུ་བཞི་པ་དང་། དཔལ་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པ་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣལ་འབྱོར་མ་ཟླ་བའི་ཕྲེང་བ་སོགས་དང་། བསྟན་བསྒྱུར་ཁྲོད་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་དང་། དུར་ཁྲོད་བརྒྱད་དཔལ་དཔའ་བོ་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་ཆོས་ཚན་དྲུག་ཅུ་རེ་བདུན་བཞུགས་སོ།
།དེ་ལྟར་གོང་དུ་བཀོད་པའི་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང་། འབྲོག་མི་ཤཱཀྱ་ཡེ་ཤེས་སོགས་ནི་བོད་སིལ་བུའི་སྨད་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཆོས་འབྱུང་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ཏུ་གསལ་བར་ཐོན་ཞིང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་དངོས་སུ་མཇལ་མྱོང་བའི་གྲགས་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་མང་པོ་ལོ་ཙཱའི་གཅིག་མཐུན་གྱི་བྱ་གཞག་ཐོག་ལས་དབང་གི་ཞགས་ཐག་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་བས། ཕན་ཚུན་དབར་རིག་གནས་བརྗེ་ལེན་དང་། ཉམས་མྱོང་སྤེལ་རེས་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་ས་ཅི་ཐད་ལ་ཚད་གཞི་མི་འདྲ་བའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་སྲིད་པས། དེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་ཡང་དངོས་དང་བརྒྱུད་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ཅི་རིགས་ཐེབས་ཏེ། སྐུ་ཚེའི་སྨད་དུ་མཛད་འཕྲིན་གྱི་འབྲས་བཟང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གལ་ཆེའི་ཆ་རྐྱེན་བསྐྲུན་ཡོད།
༢ མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་དུས་སུ་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་སྐོར།
བོད་སིལ་བུའི་སྨད་དུ་བོད་དང་ཉེ་འཁོར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཡུལ་ལུང་ཁག་དབར་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་སྟེ། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དང་མཁས་པ་རྣམས་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་བར་ཕེབས་པ་ཙམ་མ་ཟད། ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་པཎ་གྲུབ་དུ་མ་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་ནང་ཆོས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རིག་གཞུང་སྤེལ་རེས་གནང་བ་ལ།
(༡) །པཎྜི་ཏ་བཻ་རོ་ཙ་ན་རཀྴི་ཏ།
དེ་ཡང་མཁྱེན་རྟོགས་ནུས་པའི་རྩལ་ཆེན་རྫོགས། །བར་དོར་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས། བཻ་རོ་ཙ་ན་རཀྴི་ཏ། །རྣལ་འབྱོར་དབང་པོའི་ཞབས་ལ་འདུད་ཅེས་འཁོད་པའི་བཻ་རོ་ཙ་ན་རཀྴི་ཏ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྒྱ་གར་གྱི་བླ་མ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུའི་གྲས་སུ་གཏོགས་ཤིང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཐེངས་གཉིས་པར་བླ་མ་འདི་དང་མཇལ་ནས་གསང་འདུས་ལ་སོགས་པའི་གདམས་པ་དུ་མ་གསན། རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་ཉིད་ནི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀོ་ས་ལའི་གྲོང་ཁྱེར་སོ་མ་པུ་རིར་རྒྱལ་པོ་ས་ཙ་ནའི་རིགས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ས་ར་པཱ་ལ་ལས་ལོ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ཨ་མ་ན་སི་དང་། དོ་ཧ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཻ་ཏྲི་པ་འི་ཆོས་སྐོར་སོགས་ཞུས་ཤིང་། ཇོ་བོ་རྗེ་ལས་ཀྱང་གདམས་པ་འགའ་ཞིག་གསན། བོད་དུ་ལན་ལྔ་ཕེབས་ནས་དབུས་གཙང་གི་ས་ཆ་སྟོད་སྨད་མང་པོར་བྱོན། འཕན་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་དུ་ཡུན་རིང་བཞུགས་ཏེ་དོ་ཧ་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་ཡང་མཛད། གྲུབ་ཆེན་འདི་ཉིད་དངུལ་ཆུའི་བཅུད་ལེན་གྲུབ་པས། རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕེབས་པའི་དུས་ཤིག་རྒྱལ་པོས་ཉམས་སད་པའི་ཕྱིར་དངུལ་ཆུ་དཀར་ཡོལ་གང་དྲངས་པ་ཅིག་ཅར་དུ་གསོལ། རྒྱལ་པོས་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལ་མ་མཉེས་པར་བོད་དུ་བྱོན། འདིའི་སློབ་མའི་གྲས་སུ་ལ་སྟོད་དུ་སྤྲུལ་སྐུ་ཟླ་བ་འོད་ཟེར་དང་། གཙང་དུ་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་ཚ། དབུས་སུ་ཞང་རིན་པོ་ཆེ་དང་རྗེ་དུས་གསུམ་མཁྱེན་པ་སོགས་བོད་ཀྱི་སློབ་མ་མང་། བཻ་རོ་ཙ་ན་འདི་ཉིད་དང་དམ་པ་སྐོར་ཡང་མཇལ་མྱོང་བས། སྐབས་དེར་དམ་པ་སྐོར་ལ་ནི་རུ་པས་གྲོང་འཇུག་མཛད་མེད་སྟབས་སྐོར་ནི་རུ་པ་ལས་བོད་དུ་བྱོན་པ་སྔ་བ་ཡིན།
(༢) །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཱ་ན་ཤྲཱི།
དཔལ་ནཱ་རོ་པའི་སློབ་མ་དྷ་ཆེན་པོའམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཱ་ན་ཤྲཱི་ནི། བོད་ཡུལ་སྟོད་ཀྱི་མངའ་རིས་སོགས་སུ་བྱོན་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ། བུ་སྟོན་ཆོས་འབྱུང་ནང་བོད་དུ་དམ་ཆོས་དར་བར་མཛད་མཁན་གྱི་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་པཎྜི་ཏའི་ཁོངས་ཀྱི་གྲངས་སོ་གཉིས་པར་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཚན་དྲངས་ཡོད། ཚད་མ་རྒྱན་དང་ཆོས་མཆོག་ལ་མཁས། ཁོང་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྒྱ་གར་གྱི་བླ་མ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུའི་གྲས་ཤིག་ཡིན་ལ། ཇོ་བོ་རྗེའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་གསན་སའི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་གྲས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཐེངས་གཉིས་པར་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པའི་གསུང་བཞིན་ཤྲཱི་ན་ལེནྡྲར་བླ་མ་དྷ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་དང་མཇལ་ནས་དེ་ཉིད་འདུས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ། ངན་སོང་སྦྱོང་རྒྱུད། གསང་བ་འདུས་པ་འཕགས་བསྐོར་སོགས་གདམས་ངག་མང་དུ་གསན་མྱོང་།
ཡང་པཎྜི་ཏ་འདི་ཉིད་ཡར་ལུང་སྟག་ཚལ་དུ་ཡང་བཞུགས་མྱོང་བ་སྟེ། ཆག་ལོ་ཆོས་རྗེ་དཔལ་རྒྱ་གར་ནས་གཉལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་གཉིས་ཙམ་ན། ར་ས་འཕྲུལ་སྣང་གི་ཇོ་བོ་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་དུ་བྱོན་པའི་ལམ་བར་ཡར་ལུང་སྟག་ཚལ་དུ་པཎྜི་ཏ་དཱ་ན་ཤཱི་ལ་སྒྲུབ་ཐབས་བསྡུས་པའི་དཔེ་ཆ་ཡོད་མེད་འདྲི་བར་བྱོན། ཆག་ལོས་རྒྱུད་བླ་མའི་མཆོད་བརྗོད་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་གསུངས་ཏེ་གཤིས་པ་བརྗོད་པས་པཎྜི་ཏ་འདི་ཉིད་འདར་སིག་སིག་དང་སྤྱན་ཆབ་སིལ་སིལ་དུ་བྱུང་སྟེ་མ་ཁས་མཁས་ང་བས་ཁྱོད་མཁས་པར་འདུག །ཁྱོད་རྒྱ་གར་དུ་ཡུན་རིང་དུ་སྦྱངས་པས་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོར་འདུག །ང་བོད་དུ་བསྡད་པས་བ་ལང་དུ་སོང་ཞེས་ཀྱང་གསུངས། པཎ་ཆེན་འདི་ཉིད་བོད་དུ་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་བྱོན་པའི་སྐོར་ཡང་། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་འདི་དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང་སངྒྷ་ཤྲཱི་ལ་ས་སྐྱ་བ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་སྒྲ་དང་ཚད་མ་བསླབས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ན། ཁ་ཆེ་པཎ་ཆེན་གྱི་སློབ་མ་དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང་སངྒྷ་ཤྲཱི་ལ་གཉིས་ཁ་ཆེ་པཎ་ཆེན་ཉིད་དང་མཉམ་དུ་རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་ཤིང་བྱི་སྤྱི་ལོ1204ལོར་བོད་དུ་བྱོན་པ་ལ་ཆོས་རྗེ་ས་པཎ་གྱིས་སྒྲ་ཚད་སོགས་གསན་པར་གསུངས་མོད། འོན་ཏེ་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་ནང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཀྱང་བླ་མ་འདི་ཉིད་དང་མཚན་མཚུངས་པ་ཞིག་མཇལ་གནང་བའི་སྐོར་མཛད་རྣམ་དུ་གསལ་བར་འཁོད་པ་ལྟར་ན། མ་མཐར་ཡང་ལོ་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་ལྷག་ཙམ་གྱི་ཧེ་བག་ཡོད་པས། དེ་གཉིས་མི་གཅིག་ཡིན་མིན་དང་། བོད་དུ་དུས་ཡུན་ཇི་ཙམ་བཞུགས་པའི་སྐོར་སོགས་མུ་མཐུད་དཔྱད་པར་འཚལ།
(༣) གྲུབ་ཆེན་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ།
དེ་ཡང་ཆོས་འབྱུང་མེ་ཏོག་སྙིང་པོ་སྦྲང་རྩིའི་བཅུད་དུ་ཁམས་པ་བ་རི་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་གྲགས་པས་པཎྜི་ཏ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་སྤྱན་དྲངས་ནས། བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་མང་པོ་དང༌། ཕྱག་ལེན་དང་སྒྲུབ་ཐབས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད། བླ་མེད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆོ་ག་བཀའ་ཟབ་པ་མཛད་ཅིང་བསྒྱུར་རོ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། གཙོ་བོར་དོན་ཞགས་ལ་འཕྲིན་ལས་ཆེ་བ་བ་རི་ལོ་ཙཱ་བས་སྤྱི་ལོ1040ལོར་འཁྲུངས་ཤིང་སྤྱི་ལོ1111ལོར་འདས་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་བོད་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་དང་། ཕྱག་ལེན། སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་བསྒྱུར་ཞིང་། བླ་མ་མཆོད་པའི་ཆོ་ག་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུར་བརྟུལ་ཞུགས་སྤྱོད་པ་ཕྱོགས་མེད་གྲུབ། །མཐུ་སྟོབས་འཕྲིན་ལས་ཐོགས་པ་མེད། །མི་འཇིགས་གདེང་ལྡན་གྲུབ་པའི་རྗེ། དོན་ཡོད་རྡོ་རྗེའི་ཞབས་ལ་འདུད། ཅེས་འཁོད་པ་ལྟར་གྲུབ་ཆེན་འདི་ནི་མཐུ་སྟོབས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་མངའ་བདག་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་མ་ཐག་གྲུབ་ཐོབ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་བྱོན་ནས་བློ་འཕེལ་གྱི་ཆོ་ག་དང་། ལུང་བསྟན་མང་པོ་མཛད་པའི་སྐོར་མཛད་རྣམ་དུ་འཁོད་ཡོད། ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་ཞེས་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་དོན་ཡོད་ཞགས་པ་སྟེ། བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ་ཆེ་བའི་མཚན་ལ་དོན་ཡོད་ཞགས་པ་ཟེར་བ་སོགས་དོན་ཡོད་ཞགས་པའི་བརྒྱུད་འཛིན་རྣམས་ལ་མཚན་དེ་ཐོགས་པ་གཞན་འགའ་རེ་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་ཆུ་བཟང་བླ་མའི་གསན་ཡིག་ཏུ་འཇིགས་བྱེད་ལྷ་ཞེ་དགུ་པའི་དབང་གི་བརྒྱུད་པ་བརྗོད་པའི་སྐབས་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཐོན་ཡོད། དེ་ལས་ཨ་མོ་གྷ་ཆུང་བ་ནི་སྐྱོ་ལོ་ཙཱ་བའི་བླ་མ་ཡིན་པས་བོད་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་དབུས་གཙང་གི་ས་ཆ་རྣམས་སུ་ཕེབས་མྱོང་བ་དང༌། བ་རི་ལོ་ཙཱ་བས་སྤྱན་དྲངས་པའི་པཎྜི་ཏ་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་ཡང་བོད་དུ་ཕེབས་མྱོང་བས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་ལུང་བསྟན་མཛད་མཁན་གྱི་གྲུབ་ཆེན་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་ནི་དེ་གཉིས་ལས་གང་དང་། ཡང་ན་གཞན་ཞིག་ཡོད་མེད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་མུ་མཐུད་དཔྱད་དགོས།
(༤) གྲུབ་ཆེན་གྷ་ཡ་དྷ་ར།
གྲུབ་ཆེན་འདི་ནི་པཎ་ཆེན་ནཱ་རོ་པ་དང་མངའ་བདག་མེ་ཏྲི་པ་སོགས་གྲུབ་ཐོབ་མང་པོའི་སློབ་མ་རྟེན་ཁྱིམ་པར་བཞུགས་པ་ཞིག་ཡིན། སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་དང་། བྱེ་བྲག་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད། ཁྱད་པར་དུ་དཔལ་བིརྭ་པའི་ལུགས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས། བསྐྱེད་རིམ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པ། རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ནམ་མཁའ་ལ་འཇོག་ནུས་ཤིང་། འཕོ་བ་དང་གྲོང་འཇུག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་མང་དུ་མངའ། བོད་དུ་ཕེབས་ཐེངས་རེར་མཚན་ཐ་དད་དུ་ཐོགས་ཤིང་ཐེངས་གཅིག་ཨ་ཙ་ར་དམར་པོ་ཞབས་སུ་ཡང་གྲགས། ཕྱིས་འབྲོག་འགོས་གཉིས་ཀྱི་བླ་མ་ཡང་གནང་། ལྷག་པར་དུ་གྲུབ་ཆེན་འདིས་འབྲོག་མི་ལོ་ཙཱ་བ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་ཚོམས་དང་ལྡན་པའི་གསུང་ངག་རིན་པོ་ཆེ་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་མན་ངག་རྫོགས་པར་བསྩལ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ཐེངས་གསུམ་པར་འཕགས་ཡུལ་ནས་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་སྐབས་གྲུབ་ཆེན་འདི་དང་ལྷན་དུ་ཕེབས་པ་ཡིན།
དེ་ལྟར་སྐབས་དེར་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་ཉམས་དམས་སུ་སོང་ནས། ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་ལམ་འཕྲང་རྒྱ་ཡན་འཁྲུལ་ལོག་ཏུ་ཤོར་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་དག་གིས་ཆོས་བྱེད་སྐྱེས་བུ་ཚོ་དང་། སྔར་གྱི་རྒྱལ་བློན་རྣམས་ཀྱིས་དམ་ཆོས་སྤེལ་བའི་མཛད་པ་ཡིད་སེམས་ལ་ཝ་ལེར་དྲན་པའི་བོད་མི་ཚོའི་སེམས་ཁམས་ལ་ཕོག་ཐུག་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་དེ་ཉིད་སླར་གསོ་བའི་འདུན་པ་དྲག་པོ་བཅངས་སྟབས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་དབུ་ཚུགས་པ་དང་དམ་ཆོས་སླར་ཡང་སྤེལ་རྒྱུར་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་རྨང་གཞི་སྲ་བརྟན་བཏིངས་ཡོད། དེས་མ་ཟད་སྐབས་དེར་གཅིག་འགྱུར་གྱི་སྲིད་དབང་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་པོ་འུ་དུམ་བཙན་ལྟར་དམ་ཆོས་སྤེལ་བར་བཀག་འགོག་བྱེད་མཁན་གྱི་དབང་བསྒྱུར་བ་ཞིག་མེད་རྐྱེན་ཆོས་ལ་སྲིད་ཀྱི་བཀག་རྒྱ་ཆུང་བས། ནང་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་སྦྱངས་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྩེར་སོན་པའི་སྐྱེས་མཆོག་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བོད་ནང་ཁུལ་ཙམ་མ་ཟད་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་སློབ་གཉེར་དུ་རང་དགར་ཕེབས་པའི་ཚ་རླབས་ཤིག་འཕྱུར། མཁས་པ་དེ་དག་གིས་ནང་ནས་འགའ་ཞིག་གིས་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པའི་གསེར་ཞལ་གཅིག་ལས་བྱོན་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལྟ་གྲུབ་རྣམས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱི་རིག་པའི་བློ་རྩལ་ཡོད་ཚད་བཏོན་ནས་སྲེག་བཅད་བརྡར་གསུམ་བྱས་ཏེ་ཆོས་གཞུང་འགྲེལ་བ་དང་། ཉམས་ལེན་བྱ་ཚུལ་གྱི་ཐབས་ལམ་མི་འདྲ་བ་འགའ་ཤས་རྙེད་ཟིན་པ་དག །གང་དེའི་བརྒྱུད་འཛིན་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་དར་རྒྱས་དང་གོང་འཕེལ་མཛད་པས། དམིགས་བསལ་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་སོགས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་དེ་དག་རིམ་གྱིས་བྱུང་། ལྷག་དོན་མཁས་པ་དེ་དག་གིས་རྒྱ་གར་གྱིས་གཙོས་པའི་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་དུ་མར་ལོ་མང་རིང་དཀའ་སྤྱད་དང་དུ་བླངས་ཏེ་རིག་གཞུང་ལ་སྦྱངས་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད་མཐར། ཡུལ་ལུང་དེ་གའི་ཆོས་བྱེད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ལ་དབུ་འཁོར་ནས་ཟས་ནང་དུ་ཟས། སྒོ་ང་ཕྱི་ལ་བཏང་ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར་མ་གནང་བར་རང་ཉིད་འཁྲུངས་ས་དང་འཚར་ལོང་གནང་སའི་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུར་སླར་ལོག་ཕེབས་ཏེ་རང་གི་བློ་ཡུལ་དུ་བྱུར་བུར་གཏམས་པའི་ཤེས་རིག་རྣམས་དཔེ་མཁྱུད་ཅི་ཡང་མེད་པར་གདུལ་བྱ་ཅི་རིགས་ལ་ཕངས་མེད་དུ་སྩོལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས། གདུལ་བྱ་དེ་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་མུན་པའི་བློ་ཡུལ་དུ་དམ་ཆོས་ཀྱི་འོད་པོ་ཆེ་ཤར་བར་མཛད། འདིས་ནི་ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་མཐའ་དག་ཐོགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པའི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམ་ཆོས་སྤེལ་བསྒྱུར་ལས་ལྷག་པའི་མིའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གོང་དུ་འཕོ་བར་སྤྲོ་བའི་ཟོལ་མེད་ཀྱི་ལྷག་བསམ་དང་བླ་མེད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་མཚོན་པས་ངེད་ཕྱི་རབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནའ་བཟང་དེང་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུའི་གནད་དམ་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ངོ༌།
།མདོར་ན། བོད་སིལ་བུའི་སྨད་དུ་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དབུ་ཚུགས་པ་དང༌། སྐབས་དེར་འཕགས་ཡུལ་གྱི་པཎ་གྲུབ་སྐོར་ཅིག་བོད་དུ་ཞབས་བཅགས་པ། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བས་གཙོས་མཁས་གྲུབ་དུ་མ་ཡང་འཕགས་ཡུལ་དང་བལ་ཡུལ། ཁ་ཆེ་སོགས་སུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཕེབས་ནས། བོད་དང་འཕགས་ཡུལ་གྱིས་གཙོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དབར་ཕྱོགས་གཉིས་ཐད་ནས་ཆོས་ལུགས་སོགས་ཀྱི་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་བྱེད་པའི་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཆགས་ཡོད། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཡང་བོད་སིལ་བུའི་སྨད་ཙམ་སྟེ་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་སྨད་དང་བཅུ་གཉིས་པའི་དུས་འགོ་བར་གྱི་དུས་བཟང་དེ་ཙམ་ན་འཚོ་ཞིང་བཞུགས་པས། མཁས་པ་གཞན་རྣམས་དང་འདྲ་བར་རང་གི་བློ་འདོད་ལྟར་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཕེབས་པ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་མཛད། ཁོང་གིས་ཁུངས་ཕེར་བའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལྟ་གྲུབ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདམས་པ་རྣམས་གཞི་རྟེན་དུ་བྱས་ཏེ་རང་རང་ལུགས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ཞིག་སྟེ། བོད་སོག་ཆོས་འབྱུང་དུ་རྙིང་མ་བཀའ་གདམས་ལམ་འབྲས་བཀའ་བརྒྱུད་པ། །ཤངས་པ་ཞི་བྱེད་སྦྱོར་དྲུག་བསྙེན་སྒྲུབ་སྟེ། སྒྲུབ་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེ་བརྒྱད་དོ་ཞེས་འཁོད་པའི་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་དང་བཀའ་གདམས་པ། ལམ་འབྲས་པ། དྭགས་པོ་བཀའ་བརྒྱུད། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད། ཞི་བྱེད་པ། སྦྱོར་དྲུག །བསྙེན་སྒྲུབ་བཅས་སྒྲུབ་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་ལྔ་པར་བགྲང་པ་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་བཀའ་སྲོལ་ལེགས་པར་ཕྱེ་བའོ།

I.1.2 - The names of Khyungpo Neljor
།གཉིས་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས།
དེ་ཡང་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། མིང་དུ་བཏགས་པར་མ་མཛད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྨོངས་པར་འགྱུར། དེ་བས་རྨོངས་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར། །མགོན་པོས་མིང་དུ་བཏགས་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྤྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐོག་གི་སྐྱེ་འགྲོ་དང་དངོས་རྫས་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་གཞན་དང་འཁྲུལ་བ་མི་ཡོང་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཁོ་ནར་དབང་བའི་མིང་བརྡ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་གོར་མ་ཆག །ལྷག་པར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་རླབས་ཆེན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལར་ཐོག་མའི་མཚན་དེ་ཕུད་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེའི་དུས་སྐབས་གང་རུང་གི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་མཚན་མི་འདྲ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་སྟེ། རྗེ་བཙུན་མི་ལར་ཐོས་པ་དགའ་དང་། ཨ་ཕོ་མཐུ་ཆེན། མི་ལ་རས་པ་སོགས་ཐོགས་པ་དེ་དག་ལས། ཐོས་པ་དགས་ཡབ་ཀྱིས་མི་ལ་འཁྲུངས་པའི་གནས་ཚུལ་གསན་སྐབས་ཀྱི་དགའ་ཉམས་དང་ལྡན་པའི་ཐུགས་སེམས་དང་། ཨ་ཕོ་མཐུ་ཆེན་གྱིས་རྗེ་བཙུན་མི་ལར་མཐུ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་གྲུབ་རྟགས་མང་དུ་མངའ་བ། མི་ལ་རས་པས་དབུ་རལ་པས་བཅིངས་པ་སོགས་ཀྱིས་སྐུ་ཚེ་གཅིག་རིང་གི་དུས་སྐབས་མི་འདྲ་བའི་གནད་དོན་མང་དག་ཅིག་མཚོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱ་མིང་སྟེ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་གོང་དུ་སྤྱོད་པའི་མིང་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་རྗེས་ཀྱང་གསང་མཚན་མི་འདྲ་བ་འགའ་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོད། མིང་དེ་དག་བརྒྱུད་མི་གཅིག་གི་མི་ཚེ་གང་པོར་བཀྲ་ཤིས་ལམ་ལྷོང་ཡོང་བའི་རེ་འདུན། རྐྱེན་ངན་གེགས་བར་ལྡོག་པའི་བསམ་པ། དཀར་ཕྱོགས་དགེ་བར་འཇུག་པའི་སྐུལ་མ་སོགས་སེམས་ཁམས་ཀྱི་རིག་གནས་མང་དག་ཅིག་མཚོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེས་ན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཚན་མི་འདྲ་བར་ཞིབ་འཇུག་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡང་། ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་དུས་སྐབས་མི་འདྲ་བའི་ཐོབ་ཐང་དང་མཛད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པ་དང་། སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད། དེ་ཡང་ཤངས་ཆོས་དཀར་ཆག་ཟབ་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འབྱེད་ལྡེ་མིག་ཏུ་ནི་གུའི་མཛད་རྣམ་ཕུད་དེ་ཕྱིན་གྱི་རྣམ་ཐར་ལྔ་ནི་བླ་མ་རང་རང་གིས་མཛད་ལ། མྱ་ངན་འདས་ཆུང་སློབ་མས་ལྷན་ཐབས་སུ་སྨོས་པ་ཡིན་ཞིང་། བརྒྱུད་པ་འདི་པའི་ལུགས་ལ། གང་ཟག་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་བས། །རང་གི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྒྲོ་བཀུར་ལས་གྲོལ་བར་བཞེད་དོ། ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། འདིར་ཡང་ཡིད་བརྟན་ཕེར་བའི་གལ་ཆེའི་བླ་མ་འགའ་ཞིག་གི་རང་རྣམ་ལ་སྔས་ཁུངས་གཙོ་བོར་བཅོལ་ཐོག །མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སྐོར་ཡང་གང་དེའི་མཛད་རྣམ་དང་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་སྐོར་གྱི་དཔྱད་ཡིག་དུ་མ་ལས་མི་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་འཁོད་ཡོད་པ་གཤམ་དུ་རེ་རེ་བཞིན་དགོད་པར་བྱ་བ་ལ།
I.1.2.1 Tsültrim Gönpo
གཅིག །ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཛད་རྣམ་དུ་དེ་ནས་བདག་གིས་དགེ་ཚུལ་གྱི་མཁན་པོ་ཞུས་ནས། མིང་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོར་བཏགས་པས། བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ་ཤངས་ཁྲག་ཤོར་ནས་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལས་མིང་སྤོར་མ་ནུས་སོ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། ཁོང་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཐེངས་དང་པོར་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པའི་དྲུང་དུ་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཞུ་སྐབས། མཚན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ་ཞེས་གསོལ། འོན་ཀྱང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ་ཞེས་པ་དེ་ཐེངས་གཅིག་རང་ལས་ཐོན་མེད་ཁར། ཤངས་པའི་སྔ་རབས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་རྣམས་སུ་མཚན་དེ་ཐོན་པ་ཆེས་ཉུང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གོང་དུ་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ་ཤངས་ཁྲག་ཤོར་ནས་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལས་མཚན་སྤོར་མི་ནུས་པའི་སྐོར་གསལ་བར་འཁོད་ཡོད། འོན་ཏེ་ཕྱིས་ཀྱི་ཤངས་པའི་དཔེ་ཆ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མཚན་དེ་མང་དུ་སྤྱོད་སྲོལ་འདུག་ལ། མཚན་དེ་དང་མཚུངས་པར་ཤངས་པ་རིན་ཆེན་བདུན་བརྒྱུད་ཕྱི་མའི་གྲས་ཀྱི་ཁྱུང་པ་གཉིས་པར་གྲགས་པ་དེར་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཚན་དང་མཐུན་པར་ཁྱུང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ་ཞེས་དང་། སྤྱི་ལོ1985ལོར་ཞོང་ཞོང་དགོན་ཉམས་གསོ་མཛད་མཁན་ཁྱུང་པ་གསུམ་པར་གྲགས་པ་དེར་ཡང་གོང་དང་མཚུངས་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ་ཞེས་པའི་མཚན་གསོལ་བ་ཡིན། དེས་ན་ཁོ་བོས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་གྱི་ལུང་ཡིག་དེ་དང་། དེ་མིན་གྱི་ཤངས་ཆོས་སྐོར་གྱི་དཔྱད་གཞི་འགའ་ཞིག་རྒྱབ་རྟེན་དུ་བྱས་ཏེ་མཚན་དེ་ལོགས་སུ་དྲངས་མོད་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་དུ་འོས་མིན་རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པ་ཚོས་མུ་མཐུད་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་གནས་ཡིན།
I.1.2.2 Shangpa Duguwa
གཉིས། ཤངས་པ་གདུ་གུ་བ།
དེ་ཡང་ཆོས་རྗེ་རྨོག་ལྕོག་པའི་མཛད་རྣམ་དུ་གྲུབ་ཆེན་རྨོག་ལྕོག་པ་གནམ་དུ་བླ་མ་ཨ་སེང་དང་མཇལ་བའི་སྐབས་བླ་མའི་ཞལ་ནས་ཁྱོད་སུའི་སློབ་མ་ཡིན་གསུངས། ང་ཤངས་པ་གདུ་གུ་བའི་སློབ་མ་ཡིན་བྱས་པས་ཞེས་དང་། བར་ཆད་བསྲུང་བ་ལས་བླ་མ་ཤངས་པ་གདུ་གུ་ཅན་རྒྱ་གར་དུ་བཞུད་པའི་ལམ་ཁར་ཞེས་གསལ་བ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ལ་ཤངས་པ་གདུ་གུ་བ་ཞེས་པའི་མཚན་ཞིག་ཀྱང་ཐོན་ཡོད། དེ་ལས་ཤངས་པ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཤངས་སུ་གནས་གཞི་བཙུགས་རྗེས་སུ་ཡིན་པས་ཡུལ་མིང་མི་སྒེར་གྱི་མཚན་ལ་ཐོགས་པ་དང་། གདུ་གུ་ནི་བོད་རྒྱ་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོར་གདུ་བུ་དང་འདྲ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་གདུ་གུ་ནི་གདུ་བུ་དང་དོན་མཚུངས་པས། ཤངས་པའི་ཕྱག་ལེན་བདེ་ཆེན་སྙེ་མའི་ཆུན་པོར་ཡང་གདམས་པའི་སྲོལ་འབྱེད་ཤངས་པ་གདུ་བུ་བ་ཞེས་བྲིས་གནང་ཡོད། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། གདུ་གུ་བའམ་གདུ་གུ་ཅན། ཡང་ན་གདུ་བུ་བ་ཞེས་བརྗོད་ཚེ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཕྱག་ཞབས་གང་རུང་ལ་གདུ་བུའི་རྒྱན་ཞིག་བཞེས་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་སྟེ། མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་གི་བསྟོད་པ་ལས་ཞབས་གདུབ་དང་བཅས་བི་ནཱ་ཡ་ཀ་མནན་ཞེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པའི་ཞབས་ལ་གདུ་བུས་བརྒྱན་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་སྔར་འཕགས་ཡུལ་གྱི་གྲུབ་ཆེན་འགའ་དང་ལྷ་སྐུ་ལ་ལར་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་བརྒྱད་ ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཕྱག་ཞབས་གཉིས་ཀ་དང་། འགའ་ཤས་ལ་ཕྱག་གཉིས་ཀ་ཁོ་ནར་རིན་པོ་ཆེའམ་རུས་པ་སོགས་ལས་གྲུབ་པའི་གདུ་བུ་བཅིངས་སྲོལ་འདུག་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་གམ། ཡང་ན་གདུ་གུ་བ་ཞེས་པ་དེ་གནས་ངེས་མེད་དུ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ལས་ལ་སྤྱོད་པའི་ལྡོམ་བུ་བ་དང་སྒྲ་འདྲ་བའི་དབང་གིས་དེ་གཉིས་འཁྲུལ་བར་དོགས་ཏེ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་འཕན་ཡུལ་དུ་ཚོགས་པ་མ་བསྐྱང་གོང་ཙམ་དུ་རི་ཁྲོད་སོགས་ཀྱི་གནས་ངེས་མེད་དུ་ཕེབས་ཏེ་ལྡོམ་བུ་བ་ལྟ་བུའི་འཚོ་བར་རོལ་བའི་སྐོར་མཛད་རྣམ་དུའང་ཐོན་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཕྱིས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་གང་རུང་དུ་ལྡོམ་བུ་བ་ཞེས་ཐད་ཀར་འཁོད་པ་དངོས་སུ་མ་མཐོང་བས་ཁ་ཚོན་གཅོད་པར་དཀའ། དེ་མིན་དཀར་ཆག་བཻཌཱུརྱའི་ལྡེའུ་མིག་ཏུ་ཤངས་པ་སྡུ་གུ་པའི་གདམས་པ་ཞེས་འཁོད་པ་པའི་ནང་སྡུ་གུ་པ་ཞེས་གདུ་གུ་བ་དང་སྒྲ་འདྲ་ཡང་དོན་མི་མཚུངས་པ་ཞིག་འཁོད་ཡོད། འོ་ན་སྡུ་གུ་ཞེས་པའི་དོན་ཡང་སྙིང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚིག་མཛོད་བརྡ་དག་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་གི་སྡུག་གུ་ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར་མཛེས་པོ། སྡུ་གུའང་འབྲི་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། སྡུ་གུ་དང་སྡུག་གུ་ཞེས་སྡུ་ལ་རྗེས་འཇུག་ག་ཡིག་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་དོན་གཅིག་སྟེ་མཛེས་པོའི་དོན་དུ་གོ་བར་གསུངས། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྡུག་གུ་ཞེས་ཁ་ནས་བརྗོད་པའི་ཚེ། ཡུལ་སྐད་ལ་ལར་རྗེས་འཇུག་ག་ཡིག་བསྡུས་པ་འདྲ་བས་དང་། གཞན་ཡང་དཔེ་རྙིང་འགར་སྡུ་ཡི་རྗེས་འཇུག་ག་ཡིག་དང་གུ་ཡི་མིང་གཞི་གཉིས་བསྡུས་ནས་སྡུ་གུ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་འབྲི་སྲོལ་ཡང་འདུག་པས། ཕྱིས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་འགར་བར་དུ་ཚེག་བྲིས་པས་སྡུ་གུ་ཞེས་ཆགས་པ་མིན་ནམ་སྙམ། དེའི་གོ་དོན་ནི་འཇམ་དཔལ་མཚན་བརྗོད་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་ཚང་བ། །སྡུག་གུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛེས་ཞེས་དང་། སྡུག་གུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མཆོག་ཅེས་པའི་ཚིག་རྐང་འདི་གཉིས་ནང་། སྡུག་གུ་ནི་སས་བཀའ་བ་མཛེས་ཤིང་མཚར་བའམ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་གོང་གི་ཚིག་མཛོད་ནང་འཁོད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་མཚན་དེ་ལྟར་གསོལ་བ་ནི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་ལས་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟགས་སུ་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ་མངའ་བ་ལས། མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་སྐུ་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་སྟེ་གྱེན་འཕྲེད་ཆ་སྙོམས་པས་མཛེས་པར་གསུངས་པ་དང་ཆ་འདྲ་བར། ཁོང་ལ་ཡང་སྐུ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ་མཇལ་བ་ཙམ་གྱིས་དད་ལྡན་སྐྱེ་འགྲོའི་དང་བ་འདྲེན་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མཚོན། གཞན་ཡང་ལྷོ་རོང་ཆོས་འབྱུང་དུ་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་གསུངས་པའི་སྐབས་གདུག་གུ་ཟླ་བའི་ཚེས་བཅུ་བདུན་ཞེས་ཐོན་པའི་གདུག་གུ་དེ་ནི་ཟླ་བ་གང་ལ་གོ་མིན་ཆ་མི་འཚལ་ཡང་འབྲི་སྟངས་གོང་གི་གདུ་གུ་ཞེས་པ་དང་འདྲ། གདུ་གུ་བ་ཞེས་པ་དེ་རང་ལ་འབྲི་སྟངས་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་པ་འགའ་ཞིག་སྣང་བ་སྟེ། གནས་རྙིང་གྱེན་ཐོར་མཁན་པོ་དབང་ཕྱུག་རིན་ཆེན་པས་ཤངས་པ་དུ་གུ་བ་ལ་ཆོས་སྐྱོང་གི་སྐོར་མཐའ་དག་གསན་ཞེས་པའི་ནང་དུ་གུ་བ་ཞེས་འཁོད་པ་སོགས་དག་ཆ་མི་མཐུན་པ་མང་ཡང་། ཁོ་བོས་ནི་ཆོས་རྗེ་རྨོག་ལྕོག་པའི་མཛད་རྣམ་དཔེ་རྙིང་དུ་ཐོན་པ་བཞིན་ཤངས་པ་གདུ་གུ་བ་ཞེས་བྲིས་པ་ཡིན།
I.1.2.3 Lama Shongshongpa
གསུམ། བླ་མ་ཞོང་ཞོང་པ།
།ཆོས་རྗེ་རིན་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་སློབ་དཔོན་གཡོར་པོ་བ་ཅན་མཇལ་དུ་འགྲོ་སྙམ་ཙ་ན་བླ་མ་ཞོང་ཞོང་པ་ཅན་དུ་མཇལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཞེས་པའི་ནང་བླ་མ་ཞོང་ཞོང་པ་ཞེས་འཁོད་པ་ནི། ཕལ་ཆེར་ཆོས་རྗེ་རྨོག་ལྕོག་པས་རྣམ་ཀུན་སྤྱོད་པའི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཚན་གྱི་འབོད་སྲོལ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་རྟོགས་ཐུབ། མཚན་འདི་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཤངས་ཞོང་ཞོང་དགོན་དངོས་སུ་ཕྱག་བཏབ་རྗེས་སུ་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དགོན་མིང་བླ་མའི་མཚན་དུ་ཐོགས་པ་ཞིག་སྟེ་བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བཤེས་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་འཆད་ཁ་དགོན་བཏབ་རྗེས་བྱ་འཆད་ཁ་བ་ཞེས་འབོད་པ་སོགས་དང་འདྲ་བ་ཡིན།
I.1.2.4 Lama Shangpa
བཞི། བླ་མ་ཤངས་པ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དུ་ཁྱོད་བླ་མ་ཤངས་པར་གྲགས་པའི་དུས་སུ་བུ་གསུམ་པོ་དེ་རྩ་བའི་ཡོན་བདག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་གསལ་བ་བཞིན་བྲམ་ཟེ་རཱད་ལྭ་ལས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཐོག་མར་མ་ཕེབས་གོང་གཡུ་འབུལ་མཁན་གྱི་སྲུ་མོ་བཟའ་མི་གཉིས་ལ་བུ་གསུམ་འབྱུང་བ་དང་། དེ་དག་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་བླ་མ་ཤངས་པ་ཞེས་གྲགས་པའི་སྐབས་རྩ་བའི་ཡོན་བདག་ཏུ་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན། བླ་མ་ཤངས་པ་ཞེས་པ་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བླ་མ་ཡི་དམ་གྱི་ལུང་བསྟན་བཞིན་ཤངས་ཞོང་ཞོང་དུ་གདན་ས་བཏབ་རྗེས་ཡུལ་སྤྱིའི་མིང་བླ་མའི་མཚན་དུ་ཐོགས་པ་ཡིན།
I.1.2.5 Khyungpo Lotsawa
ལྔ། ཁྱུང་པོ་ལོ་ཙཱ་བ།
དེ་ཡང་ཤངས་ཆོས་དཀར་ཆག་བཻཌཱུརྱའི་ལྡེའུ་མིག་ཏུ་འཕགས་བོད་མཁས་གྲུབ་གཉིས་སྐྱེས་བྱེ་བའི་ཁྲོད། །མཚན་དོན་རབ་བརྗིད་ཁྱུང་པོ་ལོ་ཙཱར་འདུད་ཅེས་པའི་ནང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཚན་ལ་ཁྱུང་པོ་ལོ་ཙཱ་བ་ཞེས་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། གསང་སྒྲུབ་ལྟེ་བ་སྤྲུལ་འཁོར་གྱི་བླ་བརྒྱུད་དུ་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཞབས་ཞེས་པ། ཡང་ཟབ་ལམ་ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་གི་ཁྲིད་ཡིག་ཟབ་དོན་ཐང་མར་བརྡལ་བ་ལས་གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་པ། མཚན་གཞན་ལོ་ཙཱ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོར་གྲགས་པ་ཞེས་འཁོད་པ་སོགས་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ལ་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དོན་ལ་གནས་པ་ཞིག་སྟེ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐུ་ཚེ་གཅིག་གི་རིང་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཆོས་ཞུ་བར་ཁྱོན་བསྡོམས་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་མྱོང་བས། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་འཕགས་ཡུལ་དུ་མ་ཕེབས་གོང་ཐོག་མར་སྤྱིར་འཕྲལ་སྐད་བསླབ་དགོས་པ་དང་། འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་རྗེས་འཕགས་ཡུལ་གྱི་བླ་མ་ཚོས་བོད་སྐད་མཁྱེན་མཁན་ཆེས་ཉུང་བས། གཏིང་ཟབ་པའི་ཆོས་གཞུང་མན་ངག་གསན་པ་དང་། ཅི་སྐྱེས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་སྤེལ་བ་སོགས་ལ་ངེས་པར་དུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཞིག་མཁྱེན་དགོས། དེར་བརྟེན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ཡང་དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བའི་ལོ་པཎ་ཆོས་འབྱུང་དུ་ལོ་ཙཱ་བའི་ཁོངས་སུ་དྲངས་གནང་ཡོད། འོན་ཏེ་མི་འགའ་ཤས་ཀྱིས་གལ་ཏེ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རང་ཉིད་ལོ་ཙཱ་བ་ཞིག་ཡིན་ན། ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་གི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་སོགས་ཤངས་པའི་ཆོས་གཞུང་མང་ཆེ་བ་གླན་དར་མ་བློ་གྲོས་དང་། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་སོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེས་དྲི་སྲིད་དེ། དེ་ནི་མ་གཞི་བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་མཆོག་གི་སྒྲོལ་མ་རལ་གཅིག་མའི་མན་ངག་གི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་སྙན་ངག་མཁན་རྟག་པའི་རྡོ་རྗེའི་མན་ངག་བྷ་གུ་པཎྜི་ཏའི་ཁྱད་ཆོས་བཅས་ཆོས་ཚན་ཁག་གཉིས་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ་ཁྲག་འཐུང་གི་བསྒྲུབ་པ་དཔལ་ལྡན་ས་ར་ཧས་མཛད་པ་སོགས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བསྒྱུར་བའི་གཞུང་འགའ་ཞིག་དངོས་སུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཡིག་བསྒྱུར་གྱི་ཆུ་ཚད་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཐོ་རངས་སྐར་ཆེན་དང་འདྲ་བའི་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་དང་བསྡུར་ཐབས་མེད་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་ཤིག་ཡིན། དེས་ན་བསྒྱུར་སྤུས་དག་དང་ཁུངས་བཙན་ཡོང་ཕྱིར་ཇོ་བོ་རྗེས་ཀྱང་རྩོད་མེད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོ་བསྒྱུར་དུ་བཅུག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐུ་ཚེ་གཅིག་གི་སྟོབས་ཤུགས་མང་ཆེ་བ་ལོ་ཙཱའི་བྱ་གཞག་ཐོག་འཇོག་གནང་མཛད་མེད་པར། གདམས་པ་གསན་ནས་གཙོ་ཆེར་ཉམས་ལེན་གྱི་སྟེང་དུ་བསྒྲིལ་བས་སོ།
I.1.2.6 Khyungpo Tsöndrü Gön
།དྲུག །ཁྱུང་པོ་བརྩོན་འགྲུས་མགོན།
དེ་ཡང་སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱི་བསྡུས་འགྲེལ་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་བརྩོན་འགྲུས་མགོན་ཞེས་དང༌། ཆོས་འབྱུང་འབེལ་གཏམ་གྱི་རྣམ་བཤད་དུ་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བའི་བསྟན་པའི་གཙོ་བོ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་རམ་ཁྱུང་པོ་བརྩོན་འགྲུས་མགོན་ཞེས་འཁོད་པ་དེ། འགའ་ཞིག་གིས་བརྒྱད་སྟོང་པ་ཞོལ་དཔར་མའི་ལྡེབ་ངོས་ཤིག་ཏུ་གསལ་བ་དང་མཚུངས་པའི་སྐོར་ཐོས་ཀྱང་ཁོ་བོར་མ་རྙེད། མཚན་འདི་ནི་གཙོ་ཆེར་ཉེ་དུས་ཀྱི་དཔྱད་ཡིག་འགའ་ཤས་སུ་འཁོད་པ་ལས། སྔ་རབས་ཀྱི་ཤངས་པའི་དཔྱད་ཡིག་ཁུངས་མ་རྣམས་སུ་ཡང་མ་མཐོང་བས། ཕལ་ཆེར་ཚད་མ་རྙིང་པའི་ལུགས་ལ་མཁས་པ་ཁྱུང་པོ་གྲགས་སེའི་མཚན་གཞན་ཁྱུང་པོ་ཆོས་བརྩོན་མགོན་ཞེས་པ་དེ་དང་འདྲ་བས་འཁྲུལ་བར་སྙམ་ཡང་ངེས་གཏན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་མ་རྙེད་པས་མུ་མཐུད་དཔྱད་པར་རིགས་སོ།
།དེ་ལྟར་གོང་དུ་བཀོད་པ་བཞིན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ལ་ཤངས་པ་གདུ་གུ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ། ཁྱུང་པོ་བརྩོན་འགྲུས་མགོན། བླ་མ་ཞོང་ཞོང་པ། བླ་མ་ཤངས་པ། ཁྱུང་པོ་ལོ་ཙཱ་བ་བཅས་མཚན་མི་འདྲ་བ་ཁྱོན་ཁག་དྲུག་ཙམ་དང་། དེ་མིན་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པའི་ཆོས་སྐོར་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིད་ཀྱི་མུན་སེལ་དུ་ཤངས་པ་བསྡུ་བུ་པ་མི་ཉམས་རྡོ་རྗེ་ ཞེས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཐོན་པ། ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་མཚན་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་བཅས་བརྒྱད་ཡོད་པ་ལས། བླ་མ་ཤངས་པའམ་ཞོང་ཞོང་པ། ཤངས་པ་གདུ་གུ་བ་སོགས་ནི་གཡས་རུ་ཤངས་སུ་གནས་གཞི་བཙུགས་ཟིན་རྗེས་ཏེ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་ཙམ་ལ་ཕེབས་རྗེས་ཀྱི་མཚན་ཡིན། འོ་ན་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་མཚན་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ནི་ཕྱི་རབས་ཀྱི་སློབ་བུ་ཚོས་བསྒྲིགས་པའི་ཁོང་གི་མཛད་རྣམ་དཔར་རིགས་མི་འདྲ་བ་གཙོ་བོ་བཞི་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་འཁོད་པ་ཞིག་ཡིན། མཚན་དེ་ལས་ཁྱུང་པོ་ནི་རིགས་རུས་ཀྱི་མིང་སྟེ་ཐོག་མ་ནས་བཏགས་སུ་རུང་ཡང་། རྣལ་འབྱོར་ཞེས་པའི་རྣལ་ནི་ཞི་གནས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་ལ་སེམས་གཡེང་བ་ཞི་བར་བྱས་ནས་རང་གི་སྒོམ་བྱའི་དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། འབྱོར་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ་ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་ཡང་དག་པའམ་ལྷག་པར་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། སེམས་རྣལ་མའི་དོན་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འབྱོར་བའི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དེར་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་འབོད་པའམ། ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་འཛིན་གྱིས་དྲིས་པའི་མདོ་ལས་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འཁོད་པ་སོགས་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་པའི་མཚན་ཐོགས་པའི་དུས་ནི་སྤྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཟབ་ཅིང་ཕྲ་བ་དག་ལ་ངེས་ཤེས་ཡང་དག་སྐྱེས་ཟིན་པའི་དུས་སུ་ཡིན་དགོས་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་སྐུ་འཁྲུངས་མ་ཐག་ནས་གསོལ་བའི་སྐྱ་བོའི་མཚན་དེ་རྩ་བ་ནས་ཡིན་མི་སྲིད། འོ་ན་ཁོང་སྐུ་ན་ཆུང་དུས་ཀྱི་མཚན་ལ་གང་ཟེར་གྱི་ཡོད་མེད་ནི་ད་ཕན་གྱི་དཔྱད་ཡིག་འགངས་ཆེ་རྣམས་སུ་མི་གསལ་བས་བློ་གྲོས་ཀྱི་ཐབས་རྩལ་དང་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་ཤེད་ཤུགས་བྲལ་བ་ཁོ་བོའི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་དེ་ནི་སྐབས་ཤིག་རིང་གྲོལ་ཐབས་བྲལ་བའི་མདུད་པ་དམ་པོ་ཞིག་ཡིན་པས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་ཤིང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དག་གི་དཔྱད་བྱ་ཁོ་ནར་སྣང་ངོ༌།

I.1.3 - The lineage of Khyungpo Neljor
གསུམ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས།
སྤྱིར་གནམ་འོག་གི་སྤྱི་བོ་གནམ་བསྟན་ཚང་མར་རང་རང་རིས་སུ་མཆེད་པའི་ཁུངས་ཤིག་ངེས་པར་ཡོད་པས། རང་རེ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་རུས་ཚན་གྱི་དབྱེ་བ་བྱུང་བ་དང་། རིགས་རུས་ལ་མཆོག་དམན་ཕྱེ་བའི་སྲོལ་ཡང་བྱུང་།
ཡང་ཆེ་བའི་མི་ལ་མཐོ་བའི་རྟགས་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྐྱེས་ཆེན་འགའ་ཤས་ཀྱི་མཐོ་བའི་རྟགས་སུ་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཕུད་རིགས་རུས་ཀྱང་རྩ་བའི་གྲུབ་ཆ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་གནང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་འཚོལ་རྒྱུ་ནི་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་གང་པོར་གཏིང་ཚུགས་པའི་རྒྱུས་མངའ་དང་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ཡིན།
I.1.3.1
གཅིག །མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ཀྱི་སྐོར།
མཁས་གྲུབ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་ཐར་དུ་བན་ཆུང་བདག་གི་སྐྱེ་ས་གངས་དཀར་མདའ། །གཉེ་མོ་ར་མངས་རྗེ་རིགས་ཁྱུང་པོ་ཡིན་ཞེས་ཁོང་གི་རིགས་རུས་ནི་རྗེ་རིགས་སུ་གྱུར་པ་ཁྱུང་པོ་ཡིན་པ་གསལ་པོར་གསུངས་ཡོད་ལ། ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་པའི་མཚན་དེ་རང་གི་ཐོག་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གསལ་ཐུབ། ཡང་ཡབ་མེས་ཐམས་ཅད་བོན་པོའི་དགེ་བཤེས་ཡིན་ཞེས་འཁོད་པས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་རིགས་རུས་ཆེ་བ་དྲུག་སྟེ་སྤ་རྨེའུ་ཁྱུང་གསུམ་དང་བྲུ་ཞུ་གཤེན་གསུམ་བཅས་ཡོད་པ་ལས། ཁོང་གི་རིགས་རུས་ནི་བོན་རྙིང་མའི་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་དམ་པ་ཁྱུང་ཡིན་པ་རྟོགས་ཐུབ། ཁྱུང་གི་གདུང་རབས་འདི་ཉིད་ཀྱི་བྱུང་ཚུལ་ལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྲུལ་པ་རིག་སྣང་འོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་དགོངས་ནས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་སྤྲུལ་པའི་བྱ་ཁྱུང་གསུམ་ཡར་མར་འཕུར་ནས་ཞང་ཞུང་གི་ཡུལ་ཁ་ཡུག་མེ་ཏོག་མཛེས་པའི་ཚལ་ལ་བབ། དེ་ལ་ཞུང་གི་མི་རྣམས་ངོ་མཚར་སྐྱེས་ནས་མཐོང་མ་མྱོང་བའི་འདབས་ཆགས་ཟེར་བ་ལ་རྒན་པོ་ཁ་གཅིག་ན་རེ། རྭ་ཅོ་འདུག་པས་ཁྱུང་ཕོ་ཡིན་འདུག་ཟེར། དེར་ཁྱུང་གསུམ་དབྱིངས་སུ་འཕུར་ནས་སོང་བའི་ཤུལ་དུ་བལྟས་པས་སྤར་མོ་ས་ལ་རེག་པའི་དྲོད་རླངས་ལས་སྒོ་ང་དཀར་ནག་སེར་ཁ་བཞིར་འདྲིལ་བ་བརྡོལ་བའི་ནང་ནས་མཚན་དང་ལྡན་པའི་ཁྱེའུ་རེ་རེ་བྱུང་བའི་མིང་ཡང་ཁྱུང་ཕོ་ཞེས་བཏགས་ཏེ། ཆེ་བ་ཁྱུང་དཀར་ཐོག་ལ་འབར། དེ་འོག་ཁྱུང་སེར་ལྷ་ཁྱུང༌། དེ་འོག་ཁྱུང་འཕགས་ཁྲ་མོ། ཆུང་བ་མུ་ཁྱུང་རྒྱན་ཞེས་གྲགས་སོ་ཞེས་གསལ་བ་དེ་ནི་ལྷ་སྒྲུང་ལྟ་བུར་སྣང་ཡང་། ཁྱུང་གི་རིགས་རྒྱུད་དེ་ཐོག་མར་ཞང་ཞུང་དུ་བྱུང་བ་དང་། ཡང་རུས་ཚན་གྱི་དབྱེ་ཞིབ་མི་འདྲ་བ་ཅི་དང་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱས་ཡོད་ཀྱང་རུང་དོན་དུ་སྦྲའམ་ཁྱུང་གི་རུས་ཚན་ལས་ཞང་ཞུང་སྒོ་ཕུག་བར་གསུམ་གྱི་མི་རྒྱུད་དེ་རྣམས་མཆེད་པ་དང་ཞེས་ཞང་ཞུང་མི་རྣམས་ཀྱི་མཆེད་ཁུངས་ཁྱུང་ཡིན་པའི་སྐོར་ལོ་རྒྱུས་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་ཡིན། དེ་མིན་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྒྱུན་དུ། ཁྱུང་པོ་དཀར་ནག་སེར་གསུམ་ཞེས། བོད་ཀྱི་རུས་རྒྱུད་ནང་གི་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་མི་རྒྱུད་དང་པོ་ཁྱུང་གི་སྒོ་ང་དཀར་པོ་དང་ནག་པོ། སེར་པོ་གསུམ་བྱུང་བ་ལས་དཀར་པོ་མངའ་རིས་སུ་ཆགས་པ་ལ་མངའ་རིས་ཀྱི་ཁྱུང་པོ་དང༌། ནག་པོ་གཙང་དུ་འཕུར་བ་ལས་གཙང་སྟོད་ཀྱི་ཁྱུང་པོ། སེར་པོ་ཁམས་སུ་འཕུར་བ་ལས་ཁྱུང་པོ་སེར་ཚ་ཞེས་བྱུང་བ་དང་། སྟེང་ཆེན་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་ཁྱུང་ཐོར་ལའི་སྟེང་དུ་ཁྱུང་གི་སྒོ་ང་ལྔ་བྱུང་བ་རྣམས་ཐོར་ཏེ་ཁམས་ཁུལ་གྱི་ཡུལ་གྲུ་དུ་མར་གནས་པའི་ཤོད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་པ་སོགས། དེ་དག་གི་ཐོག་ནས་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རྒྱུད་ཀྱི་མི་རྣམས་ཐོག་མར་ཞང་ཞུང་ཡུལ་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་ཅིང་དེ་རྗེས་རིམ་བཞིན་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་ཁྱབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་མཚོན་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྟོད་ཀྱི་དབྲ་འགོ་དགུང་བས་མཐོ། །དབྲ་དཀར་པོ་ཅན་གྱི་ལྷ་བརྒྱུད་ཡིན། བར་གྱི་ཁྲ་བོ་བུ་དགུ་དེ། །དབྲ་ཁྲ་བོ་ཅན་གྱི་དཔའ་བརྒྱུད་ཡིན། །སྨད་ཀྱི་དབྲ་ནག་དགུ་ཚོ་དེ། །དབྲ་ནག་པོ་ཅན་གྱི་མཐུ་བརྒྱུད་ཡིན་ཞེས་པའི་སྐབས་སུའང་ནག་པོ་དང་སེར་པོའི་དབྱེ་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་ཕྱོགས་འདྲ་ལ། ཡང་ད་སེ་ཁྱུང་དབྲའི་ཆེ་དྲུག་དེ། སྟོད་ན་མར་ཡུལ་དུ་རང་གཉིས། བར་ན་ཞང་ཞུང་ཁྱུང་པོ་གཉིས། སྨད་ན་ཉག་རྒྱུ་དགུ་ཟི་གཉིས་ཞེས་པའི་ནང་བོད་ཡུལ་སྟོད་སྨད་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པ་ཞང་ཞུང་དང་ཁྱུང་པོ་གཉིས་གསུངས་པ་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་སྤྱི་དང་མཐུན་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ནི་བོད་ཡུལ་ས་ཡི་བར་དབུས་གཙང་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་ཁྱུང་པོའི་རིགས་དུ་འཁྲུངས་པ་རྟོགས་ཐུབ།
།དེ་ཡང་གངས་ཅན་བོད་མིའི་རྩ་བའི་རུས་ཆེན་བཞིའམ་མིའུ་རིགས་དྲུག་ཏུ་གྲགས་པ་ལ་བགྲང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། རྗེ་འབངས་རྣམས་ཀྱི་རིགས་རུས་གསལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ལས་སྔོན་གངས་ཅན་བོད་དུ་མི་བརྒྱུད་སྤེལ་བའི་ཕ་རྒན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་བརྒྱུད་རིམ་པར་འཕེལ་ཞིང་རིགས་རུས་བཞི་རུ་ཕྱེ་བ་ལ། སེ་དང་། རྨུ། ལྡོང༌། སྟོང་བཅས་སོ་ཞེས་འཁོད་པའི་ནང་སེ་དང་། རྨུ། ལྡོང་། སྟོང་བཅས་རྩ་བའི་རུས་ཆེན་བཞི་དང་། དེ་དག་ལས་དབྲ་དང་འབྲུ་གཉིས་གྱེས་པ་ལ་མིའུ་རིགས་དྲུག་ཅེས་ཟེར་བ་ལས། བསེ་ཡི་ནང་གི་མི་རིགས་བཟང་པོ་རྣམས་ལ་བསེ་ཁྱུང་སྦྲ་ཞེས་འབོད་པ་ཡིན། བསེ་ཁྱུང་སྦྲ་ལ་ཡང་སེ་ཁྱུང་དབྲ་ལ་ཆེ་དྲུག་ཡོད། །དབྲ་བཀའ་དྲིན་ཅན་གྱི་མི་བཞི་ཡོད་ཅེས་དབྱེ་བ་དྲུག་ཏུ་གྱེས་པ་ཡིན། ཡང་བསེ་ཁྱུང་སྦྲ་ཞེས་པའི་བརྗོད་པའི་ཚེ། དོན་དུ་སྦྲའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་རུས་ཚན་བྱེ་བྲག་པ་འགའ་ལ་བསེ་དང་ཁྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། ཞང་ཞུང་གི་མི་བརྒྱུད་དེ་རྣམས་གཙོ་ཆེར་ཁྱུང་གི་རུས་ཚན་ལས་གྱེས་པ་ཡིན་སྟབས་ཡུལ་ཁམས་ལའང་ཁྱུང་སྟེ། ཞང་ཞུང་གི་གནའ་སྐད་དུ་ཞུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་བྱུང་ཡོད་པ་ནི་གོར་མ་ཆག་ཞང་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ཕྱིས་སུ་བོད་ཀྱི་སྦྱར་བའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ལས་ཆེ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་སྦྲའི་ནང་ཚན་ལས་བསེ་དང་ཁྱུང་ཞེས་རུས་ཚན་བྱེ་བྲག་པ་དེ་གཉིས་བྱུང་བར་ཡང་འདོད། བསེ་ཁྱུང་སྦྲ་ཡི་རིགས་འདི་སྤྱིར་དཔའ་རྩ་ལ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡང་། རུས་མཛོད་མེ་ཏོག་སྐྱེད་ཚལ་དུ་གནའ་སྒྲུང་ཞིག་དྲངས་པར་འགག་དོག་མོ་གསུམ་ནི་སྒྲ་ལ་ཐོབ། སྦ་དཔའ་རྩལ་ཆེ་བ་དེ་ནས་བྱུང་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ཡིན། འགའ་ཞིག་གིས་ལྡོང་ལས་གྱེས་པའི་རུས་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་གྲས་ཀྱི་ལྔ་པར་ཡང་ཁྱུང་པོ་ཞེས་བགྲང་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྩ་བའི་རུས་ཆེན་མི་གཅིག་པས་བསེ་ཁྱུང་སྦྲ་དང་མི་མཚུངས་པར་སེམས། དེར་བརྟེན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་གདུང་རུས་བྱུང་ནི་ཡ་ཐོག་ཞང་ཞུང་གི་མི་རྒྱུད་རྣམས་མཆེད་པའི་རུས་ཚན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་བསེའམ་བོད་མིའུ་རིགས་དྲུག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་སྦྲ་གང་རུང་ལས་གྱེས་པ་ཡང་གསལ་པོར་མངོན། དེ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་འདི་ཡང་སྔར་གྱི་བོད་མིའི་རྩ་བའི་རུས་ཆེན་བཞིའམ་བོད་མིའུ་གདོང་དྲུག་ལས་བསེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ལ། དབུ་ནག་མིའུ་འདྲ་ཆགས་སུ་བེ་རི་རོང་པོ་ཁྱུང་པོ་གསུམ། གྲགས་པ་ཅན་གྱི་མི་གསུམ་ཡིན་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ཁྱུང་རིགས་ནི་བེ་རི་དང་རོང་པོ་ཞེས་པ་གཉིས་དང་འདྲ་བར་བོད་རྒྱལ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐུ་དུས་ནས་བོན་གྱི་བསྟན་པ་དང་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ལེགས་སྐྱེས་ཆེས་ཆེར་ཕུལ་མྱོང་བའི་རིགས་རུས་ཤིག་ཡིན་པས། སྐྱེ་ས་མཐོ་བ་གཡུ་འབྲུག་སྔོན་མོ་དང་འདྲ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཡང་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་སྒྲུབ་ཕྱིར་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཁྱུང་པོའི་རིགས་འདི་ཉིད་དུ་སྐུ་འཁྲུངས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་ཐུབ། གཞན་ཡང་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རྒྱུད་འདི་ལས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་མཚན་སྙན་འབར་བའི་སྐྱེས་ཆེན་མང་དུ་བྱོན་མྱོང་བ་སྟེ། བོན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཁྱུང་པོ་སྟག་སྒྲ་དོན་གཙུག་དང་། ཡིག་མཁན་ཆེན་པོ་ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲི། གནམ་རི་སྲོང་བཙན་དང་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་གྱི་བློན་པོ་ཁྱུང་པོ་སྤུངས་སད་ཟུ་ཙེ། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་བློན་པོ་ཁྱུང་པོ་དུམ་ཚུགས། རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ། བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བཤེས་ཆེན་པོ་ཁྱུང་པོ་གྲགས་སེ། བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེའི་སློབ་མ་གཙོ་བོ་ཁྱུང་པོ་ལྷས་པ། དེ་མིན་ཤངས་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་པ་ཁྱུང་པོ་གཉིས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་མགོན་པོ། ཕྱིས་སུ་སྤྲུལ་སྐུ་བློ་ལྡན་སྙིང་པོ། རྟོགས་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན། རང་གྲོལ་བླ་མ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན། གྲུབ་ཆེན་ཤ་བ་རང་གྲོལ། ནང་ཆེན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན། ཁྱུང་པོ་བླ་མ་ནམ་མཁའ་འོད་ཟེར། རིན་ཆེན་ལྷུན་གྲུབ། བསྟན་པ་རྣམ་རྒྱལ། བསྟན་པ་ལྷུན་གྲུབ། ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་ལེགས། ཉི་མ་བསྟན་འཛིན། འཇམ་མགོན་ཀོང་སྤྲུལ་གྱི་ཡབ་ཁྱུང་པོ་བླ་མ་གཡུང་དྲུང་བསྟན་འཛིན་སོགས་མང་དུ་ཐོན་ཡོད་པ་རེ་རེ་བཞིན་འགོད་པར་མ་ནུས་ཀྱང་དཔེ་མཚོན་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པའོ།
I.1.3.2
གཉིས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རིགས་རུས་དབར་གྱི་འབྲེལ་བ།
སྤུར་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་སྤུ་དེ་གུང་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་ཞང་ཞུང་གི་ཡུལ་ནས་ཁྱུང་ཕོ་མུ་ཁྱུང་རྒྱན་དང་ལྷ་ཁྱུང་རྒྱན་སོགས་ཁྱུང་པོའི་གདུང་རྒྱུད་འཛིན་པ་མང་པོ་བོད་དུ་བྱོན་ནས་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ། མུ་ཁྱུང་རྒྱན་ལ་སྟག་སྒྲ་དོན་གཙུག་དང་དཔལ་གྱི་གིར་ཏི་ཞེས་སྲས་གཉིས་བྱུང་བ་ལས། ཁྱུང་པོ་སྟག་སྒྲ་དོན་གཙུག་གི་སྲས་བཙན་སྒྲ་དོན་གཙུག །དེའི་སྲས་གྱེར་ནམ་ཟུར་ཙེ། དེའི་སྲས་སྟོང་རྒྱུད་རིང་མོ་དང་ཁྱུང་རྒྱལ་སྟག་ལ་སྐྱེས་གཉིས། སྟག་ལ་སྐྱེས་ཀྱི་སྲས་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར། དེའི་སྲས་ཁྱུང་པོ་མིད་ལ་གྲུབ་པ་སྟེ་མཚན་གཞན་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་ཡང་ཟེར། དེའི་སྲས་མིད་ལ་ཐོས་པ་དགའ་བ་སྟེ་ཕྱིས་མི་ལ་རས་པར་གྲགས་པ་དེའོ་ཞེས་ཐོན་པ་ལྟར་ན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྲས་སུ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་འཁྲུངས་པ་གསལ་པོར་འཁོད་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ་གཉིས་ནི་ཁྱུང་གི་གདུང་རུས་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་མ་ཟད། ཚ་བོ་སྤུན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན།
དེའི་ཐད་དཔྱད་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བགྱིས་ན། རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་དུ་ངའི་རུས་དང་རིགས་ནི། དབུ་རུ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲོག་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ཁྲོད་ནས་རུས་ཁྱུང་པོ། རིགས་སྔགས་རྙིང་མ་པའི་བླ་མ་ཇོ་སྲས་ཤིག་གི་བུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡི་དམ་གྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བས་སྔགས་ནུས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་གནས་བསྐོར་བ་དང་རྟེན་མཇལ་བར་ཕྱིན་པས། གཙང་ལ་སྟོད་བྱང་གི་ཕྱོགས་ཅུང་པ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱག་ཕེབས་ཏེ་ཞེས་གསལ་བར་གཞིགས་ན། དབུ་རུ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲོག་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་དེ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཁྲུངས་སའི་སྙེ་མོ་ར་མངས་ཡིན་སྲིད་པ་དང་། བུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་པ་ཡང་ཕལ་ཆེར་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་རང་དུ་གོ་ཉེན་ཆེ། དེ་བཞིན་ཐོག་མའི་འཁྲུངས་ཡུལ་སྙེ་མོར་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་གནས་བསྐོར་ལ་བྱོན་ནས་ལ་སྟོད་བྱང་གི་གཅུང་པ་སྤྱིར་ཕེབས་པས། ལ་སྟོད་བྱང་གི་ས་ཆའི་ཁོངས་སུ་སྤྱིར་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་འཁྲུངས་ཡུལ་གུང་ཐང་སྐྱ་རྔ་རྩ་ཡང་ཚུད་སྟབས་དེ་དག་ལ་འགལ་བ་ཆེར་མེད་མོད། འོན་ཏེ་གཅིག་ནས་གོང་གི་ལུང་ཚིག་དེར་རིགས་སྔགས་རྙིང་མའི་བླ་མ་ཇོ་སྲས་ཤིག་གི་བུ་ཞེས་འཁོད་ཀྱང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དུ་ཁོང་གི་ཡབ་མེས་རྣམས་བོན་པོའི་དགེ་བཤེས་ཡིན་པ་ལས་རྙིང་མ་ཡིན་པར་གསུངས་མེད། གཉིས་ནས་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་རང་དུ་རྗེ་བཙུན་མི་ལས་སློབ་མ་རས་ཆུང་པ་སོགས་ལ་རང་གི་གདུང་ཁུངས་གསུངས་པའི་སྐབས་སུ་ཁྱུང་པོ་ཇོ་སྲས་ལ་བུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞིག་དང་། དེ་ལ་སྲས་གཉིས་བྱུང་བ་ལས་ཆེ་བ་མི་ལ་མདོ་སྟོན་སེང་གེ་ལ་སྲས་མི་ལ་རྡོ་རྗེ་སེང་གེ་འཁྲུངས། དེ་ལ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་འཁྲུངས་པས་ཁྱུང་པོ་ཇོ་སྲས་ནས་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་བར་ཁྱོན་མི་ཐོག་ལྔར་སླེབས་ཡོད་པས་གོང་དུ་བཀོད་མ་ཐག་པའི་གནད་དོན་དེ་དག་དང་ཧེ་བག་ཤིན་ཏུ་ཆེ། གཞན་ཡང་ཡབ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་འདས་ལོ་ནི་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་དུ་དེ་ནས་ང་ལོ་བདུན་ཙམ་ལ་སླེབས་པའི་ཚེ། ཡབ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དེ་སྙུང་གཞི་དྲག་པོ་ཞིག་གིས་ཟིན་ནས་མྱུར་བར་ཞལ་ཆེམས་ཡི་གེ་སོགས་ལེགས་པར་བཞག་ནས་འདས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ཡབ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་འདས་ལོ་ནི། རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་འཁྲུངས་ལོ་ལོ་ཚིགས་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་སོགས་གཞིར་བཟུང་ན་སྤྱི་ལོ་1040ལོར་བརྩིས་པའི་ལོ་བདུན་སོང་རྗེས་ཏེ་སྤྱི་ལོ1047ལོ་ཙམ་དུ་ཁེལ་བ་དང་། ཡང་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུར་མྱང་ཚ་དཀར་རྒྱུན་ཁབ་ཏུ་བཞེས་པའི་སྐོར་འཁོད་པས། གལ་ཏེ་དགུང་ལོ་ཉེར་གཅིག་ལ་མི་ལ་འཁྲུངས་པར་དཔགས་ན་ཡབ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་མ་མཐར་ཡང་སྤྱི་ལོ1019ལོ་ཙམ་ལ་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ978ལོར་བརྩིས་པའི་སྤྱི་ལོ1019ལོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ41དང་སྤྱི་ལོ1047ལོར་དགུང་ལོ69ལ་ཕེབས་པའམ་ཡང་ན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ990ལོར་བརྩིས་པའི་སྤྱི་ལོ་1019ལོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ29དང་སྤྱི་ལོ1047ལོར་དགུང་ལོ་57ལ་ཕེབས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་ལྟར་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ1052ལོར་བརྩིས་ན་ཡབ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་ནི་སྤྱི་ལོ1031ལོ་ཙམ་དང་འདས་ལོ་སྤྱི་ལོ1059ལོ་ཙམ་ཡིན་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ་978ལོར་བརྩིས་པའི་སྤྱི་ལོ1031ལོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ53དང་སྤྱི་ལོ་1059ལོར་དགུང་ལོ81ལ་ཕེབས་པའམ་ཡང་ན། འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ990ལོར་བརྩིས་ན་སྤྱི་ལོ་1031ལོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ41དང་སྤྱི་ལོ1059ལོར་དགུང་ལོ69ལ་ཕེབས་པ་ཡིན།
དེ་ལྟར་ལོ་ཚིགས་རྣམས་གུང་བསྒྲིགས་ཏེ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་འཁྲུངས་པར་བཞེད་ན་སྐྱོན་ཆེར་མེད་མོད། འོན་ཏེ་གོང་དུ་བཀོད་པའི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་དགུང་ལོའི་བར་མཚམས་འདི་དག་ལ་གཞིགས་ན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཐེངས་དང་པོ་ཕེབས་མ་ཕེབས་ཙམ་དུ་ཁེལ་བ་ཡིན། དེའི་སྐབས་ཁོང་འཕགས་ཡུལ་གྱི་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པ་ཆེན་པོ་ལས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་ཁག་ཏུ་ཐོན་པས་སྲས་འཁྲུངས་ག་ལ་སྲིད། དེ་མིན་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཐེངས་དང་པོ་མ་ཕེབས་གོང་དུ་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་སྲས་འཁྲུངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཅི་ཡང་འཁོད་མེད། ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་ཐར་དུ་དེ་ནས་ཡུལ་དུ་སྲུ་མོ་བཟའ་མི་གཉིས་ལ་མེད་ཆོལ་དང་ལྟེ་བསྒྱུར་བསླབས་པའི་ཐོ་རངས་ལྷ་མོ་དཀར་པོ་གཅིག་བྱོན་ནས། ཁྱེད་ཀྱི་མེད་ཆོལ་འདིས་བུ་གསུམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། བུ་ཆེ་བ་ལ་ཤངས་པ་མགོན། འབྲིང་པོ་ལ་ཤངས་པ་དར། ཆུང་བ་ལ་ཤངས་ཆུང་དུ་ཐོགས་ཤིག་ཅེས་པ་དེ་ནི་ཁོང་ལ་གཡུ་འབུལ་མཁན་གྱི་སྤུན་མཆེད་སྲུ་མོ་ཞིག་ལས་ཁོང་གི་ལྕམ་མིན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནའང་གོང་དུ་བཀོད་པའི་བུ་གསུམ་པོ་དེའི་གྲས་སུ་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་མཚན་ཟུར་ཙམ་ཡང་ཐོན་མེད། དེར་བརྟེན་བློན་པོ་བཀའ་ཐང་དུ་བླ་མ་ཤངས་པར་གྲགས་པ་འབྱུང༌། །ཁྱིམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆེད་གསུམ། ཤངས་མགོན་ཤངས་དང་ཤངས་ཆུང་རྣམས་ཞེས་འཁོད་པའི་ལུང་བསྟན་འདི་ཡང་། བླ་མ་ཤངས་པ་དེ་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པར་གོ་ན་མི་འགྲིག་པར། སྐབས་དེར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་མཆེད་དུ་འགྱུར་བའམ་རྟེན་ཁྱིམ་པ་ཡིན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྡན་པའི་བུ་སྤུན་གསུམ་སྟེ། ཤངས་པ་མགོན་དང་ཤངས་པ་དར། ཤངས་ཆུང་བཅས་ལ་གོ་བ་ཡིན་ལ། རྒྱལ་བའི་ཡུམ་རྒྱས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ཕ་དང་མ་དགོས་ལ། ཆུང་མ་མི་དགོས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ཕ་མ་དང་ཆུང་མ་དགོས་ལ། བུ་དང་བུ་མོ་མི་དགོས་པ་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ཕ་མ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་བུ་མོ་དང་། འཁོར་ལ་སོགས་པའི་འདོད་ཡོན་ཐམས་ཅད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ཁོ་བོས་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འདི་ཉིད་དང་པོ་དང་མཐུན་པར་འདོད་ཅིང་། སྡོམ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་སྲས་མི་ལ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་འཁྲུངས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མོ་གཤམ་ལས་བུ་བྱུང་བ་ལྟར་མི་སྲིད་པ་ཁོ་ནར་སྣང་། གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་རྗེ་བཙུན་མིད་ལ་རས་པའི་གདུང་རུས་ནི་བོད་མིའུ་གདོང་དྲུག་ལས་ལྡོང་གི་རིགས་དང་། དེ་ལས་གྱེས་པ་ཁྱུང་པོ་ཡིན་པར་རྩོད་མེད་ཡིན་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་རྗེ་བཙུན་མིད་ལའི་གདུང་ཁུངས་ལྡོང་ལས་བེ་རི། དེ་ལས་ཁྱུང་པོར་གྱེས་པར་འདོད་པ་དང་། དེབ་སྔོན་དུ་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རུས་ཁུངས་སྒྲིང་སྐབས་སུ་ལོག་སྟག་རིས་ན་རིགས་སྤྱི་ཁྱུང་པོ། བྱེ་བྲག་མི་ལ་ཡིན་པ་ཞིག་ཅེས་གསལ་བ་བཞིན། རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པའི་རིགས་རུས་ལྡོང་ལས་གྱེས་པའི་ཁྱུང་པོ་ཡིན་པར་བཞེད་ཀྱང་། ལེགས་བཤད་རིན་ཆེན་མཛོད་དུ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གདུང་ཁུངས་དང་མཐུན་པར་གསུངས་ཡོད་པས། འདིར་ཡང་ཀོང་སྤྲུལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་མཛད་རྣམ་སོགས་ཀྱི་དཔྱད་ཡིག་རྣམས་སུ་འཁོད་པ་ལྟར། བྱའི་རིགས་ ལ་གྲུབ་ཐོབ་བརྒྱད་ཅུ་འབྱོན་པར་ལུང་བསྟན་པའི་གྲས་ལས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རིགས་རུས་སྤྱི་ནི་བསེ་ཁྱུང་སྦྲ་ལས་གྱེས་པའི་ཁྱུང་པོ་མིན་ནམ་སྙམ།

I.1.4 - The birth and birthplace of Khyungpo Neljor
བཞི་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་འདས་དང་འཁྲུངས་ཡུལ་སྐོར།
བོད་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་ལོ་རྒྱུས་ཡོངས་གྲགས་རྣམས་སུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་མི་མཐུན་པ་གཙོ་ཆེར་ཁག་གཉིས་ཐོན་ཡོད་པ་ལས། གང་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་འཚམ་པ་ཡོད་མིན་དང་། དེ་བཞིན་ཁོང་གི་འཁྲུངས་ཡུལ་དཔྱད་ཡིག་ཁག་ཏུ་གསལ་བའི་སྙེ་མོ་ར་མངས་ཞེས་པ་དེ་ད་ཆ་གང་དུ་ངོས་འཛིན་དགོས་མིན་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལྒང་བ་ལ།
I.1.4.1
གཅིག །འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་སྐོར།
དེ་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་ལོ་ཙཱ་བ་བཀླན་དྷརྨ་བློ་གྲོས་དང་ག་ཡ་དྷ་ར་དང་མཉམ་དུ་མཐོ་ལྡིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཕེབས་ནས་ཇོ་བོ་རྗེ་ལས་གསང་འདུས་ཀྱི་དབང་དང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་སོགས་ཞུས་ཞེས་དང་། བསྟན་རྩིས་གསལ་བའི་ཉིན་བྱེད་ལྷག་བསམ་རབ་དཀར་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འཕགས་ཡུལ་ནས་ཕེབས་པའི་ཚུར་ལམ་ཨ་ཏི་ཤ་མངའ་རིས་སུ་ཕེབས་པ་མཇལ་ཞེས་འཁོད་པར་གཞིགས་ན། ཇོ་བོ་རྗེ་དང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་གཉིས་མངའ་རིས་སུ་མཇལ་མྱོང་བ་གསལ་བར་འཁོད། ཡང་རྗེ་མར་པའི་རྣམ་ཐར་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་དུ་རྗེ་མར་པས་འབྱོན་ལམ་མྱང་སྟོད་ལ་བྱོན་པས། བཞེངས་ཀྱི་གླང་པོ་སྣར། ཇོ་བོ་རྗེ་བོད་དུ་བྱོན་པ་དང་མཇལ་བས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། རྗེ་མར་པ་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཐེངས་གསུམ་པར་འབྱོན་ལམ་མྱང་སྟོད་བཞེངས་ཀྱི་གླང་པོ་སྣ་སྟེ་གླིང་རས་པ་པདྨ་རྡོ་རྗེའི་འཁྲུངས་ཡུལ་དུ་ཇོ་བོ་རྗེ་བོད་དུ་བྱོན་པ་དང་མཇལ་ཏེ། ཇོ་བོ་རྗེས་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བར་དབང་རྡོ་རྗེའི་ཕྲེང་བ་གནང་བའི་སྐོར་སོགས་རྗེ་མར་པའི་མཛད་རྣམ་འགར་འཁོད་ཡོད། གཞན་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཐེངས་གསུམ་པར་འཕགས་ཡུལ་ནས་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་སྐབས་སུ་རྗེ་མར་པ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་རྒྱ་གར་ལ་ཐེངས་གསུམ་པ་ཕེབས་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། ཁོང་གཉིས་མཇལ་བར་དོགས་ཀྱང་ད་ཕན་ཁུངས་བཙན་གྱི་དཔྱད་གཞི་མ་རྙེད། གང་ལྟར་ན་ཡང་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་དང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་གཉིས་ཀས་ཇོ་བོ་རྗེ་མཇལ་མྱོང་བ་ཡིན་པས། དཔལ་ལྡན་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ནི་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་དང་། ཇོ་བོ་རྗེ་སོགས་དང་། དེ་མིན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་ལྟར་ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ། ལོ་ཙཱ་བ་གླན་དར་མ་བློ་གྲོས་སོགས་དང་དུས་མཉམ་པའི་བོད་སིལ་བུའི་སྨད་དེ་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་པའི་མཇུག་ཏུ་བྱོན་པའི་མཁས་གྲུབ་གྲགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད། འོན་ཏེ་འཁྲུངས་འདས་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་ཞིབ་ཕྲ་གང་དུ་ངེས་ཞེ་ན།
༡ མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་ཀུན་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པརསྟག་གི་ལོ་ལ་མ་ཡི་རུམ་ནས་བཙས་ཞེས་ཁོང་གི་འཁྲུངས་ལོ་དཔའ་བ་སྟག་གི་ལོ་ཡིན་པ་ངེས་ཀྱང་། དུས་སྐབས་དེའི་གཡས་གཡོན་གྱི་སྟག་གི་ལོ་རྣམས་ལས། (༡) རབ་བྱུང་དང་པོའི་ས་སྟག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ1038ལོ་ནི། ནག་ཚོའི་ལམ་ཡིག་ལྟར་ཇོ་བོ་རྗེ་མངའ་རིས་སུ་ཕེབས་སྐབས་སྤྱི་ལོ་1040ལོ་ཡིན་པ་དང་། མངའ་རིས་སུ་ལོ་གསུམ་བཞུགས་རྗེས་སྤྱི་ལོ1043ལོ་ཙམ་ཟིན་ལ། ཡང་ཇོ་བོ་རྗེ་དང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་གཉིས་མངའ་རིས་སུ་མཇལ་བ་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་པས། དེའི་སྐབས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་གཉིས་ནས་ལྔ་བར་ལོན་པའི་བྱིས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ལོ་དེ་ཡིན་མི་སྲིད། (༢) དམ་ཆོས་སྤྱི་བཤད་ཆུ་ཤེལ་མེ་ལོང་སོགས་སུ་འཁོད་པའི་རབ་བྱུང་དང་པོ་མ་ཚུགས་གོང་གི་ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ1014ལོ་ནི། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་ཇོ་བོ་རྗེ་གཉིས་མཇལ་བའི་དུས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་ཟིན་རྗེས་སུ་ཡིན་པས། སྐབས་དེར་ཁོང་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ནས་རྩ་དགུ་བར་ལས་ལོན་མེད་པས། དེ་ཡང་ཡིན་མི་སྲིད། (༣) བོད་རིག་པ་མཁས་ཅན་དུ་གྲགས་པ་སྐུ་ཞབས་ཝང་སེང་གིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་རབ་བྱུང་དང་པོའི་མེ་སྟག་སྤྱི་ལོ1086ལོ་སོགས་ལ་བཞེད་པ་ནི། གོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་དངོས་དེ་དག་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བ་ཡིན། དེས་ན་མིག་སྔར་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཆོས་འབྱུང་རྣམས་སུ་སྟག་གི་ལོ་དེར་ངོས་འཛིན་སྟངས་མི་མཐུན་པ་གཙོ་བོ་ཁག་གཉིས་ཏེ། རྩིས་གཞུང་ཉིན་བྱེད་སྣང་བའི་ལག་ལེན་བུ་ཡིག་ངོ་མཚར་ཕྲེང་བར་དེ་ལ་ལྔས་སྦྱངས་ས་སྟག་དེ། །ཕྱི་དར་ཐོག་མར་འབྲོམ་སྟོན་བཞེད། །ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུངས་ལོ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་མེ་མཁའ་རྒྱ་མཚོའི་ལོ367པ་རབ་བྱུང་དང་པོའི་གོང་གི་དྲུག་ཅུ་སྐོར་དང་པོའི་ས་ཕོ་སྟག་སྟེ་སྤྱི་ལོ་978ལོ་ལ་འཁྲུངས་པར་བཞེད་པ་དང་། སུམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་དང་སུམ་པའི་མ་རྩིས་སོགས་སུ་རབ་བྱུང་དང་པོའི་གོང་གི་དྲུག་ཅུ་སྐོར་དང་པོའི་ལྕགས་སྟག་སྤྱི་ལོ990ལོར་འཁྲུངས་པར་བཞེད། །མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་ཇོ་བོ་རྗེ་གཉིས་གུ་གེ་མཐོ་ལྡིང་གསེར་གྱི་ལྷ་ཁང་དུ་ཞལ་མཇལ་ནས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཇོ་བོ་རྗེ་ལས་གསང་འདུས་དང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་སོགས་ཀྱི་གདམས་པ་གསན་པའི་སྐོར་ཁོང་གི་མཛད་རྣམ་དུ་གསལ་བར་འཁོད་ཡོད། སྤྱིར་ཇོ་བོ་རྗེ་མངའ་རིས་སུ་ཕེབས་པའི་ལོ་ཚིགས་སྐོར་མི་མཐུན་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། ནག་ཚོའི་ལམ་ཡིག་སོགས་སུ་འཁོད་པ་ལྟར་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ལྕགས་འབྲུག་སྤྱི་ལོ1040ལོ་ཡིན་ལ། མངའ་རིས་སུ་ལོ་གསུམ་སྟེ་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ཆུ་རྟ་སྤྱི་ལོ1043ལོ་བར་བཞུགས་པ་ཡིན་དགོས་ཤིང་། ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དུ་ལོ་ཙཱ་བ་བཀླན་དྷརྨ་བློ་གྲོས་དང་ག་ཡ་དྷ་ར་དང་མཉམ་དུ་མཐོ་ལྡིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཕེབས་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་ཇོ་བོ་རྗེ་གཉིས་མངའ་རིས་སུ་མ་མཇལ་གོང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་གྲུབ་ཆེན་ག་ཡ་དྷ་ར་དང་འགྲོགས་ནས་བོད་དུ་ཕེབས་པ་གསལ་བར་འཁོད་ཡོད། གྲུབ་ཆེན་ག་ཡ་དྷ་ར་བོད་དུ་སྔ་རྗེས་སུ་ལན་གསུམ་བྱོན་མྱོང་ཞིང་། ཐེངས་དང་པོར་འབྲོག་མི་ལོ་ཙཱ་བས་སྤྱན་དྲངས་ནས་རབ་བྱུང་དང་པོའི་ལྕགས་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་1041ལོར་བོད་དུ་ཕེབས། འབྲོག་མི་ལོ་ཙཱ་བས་སྤྱི་ལོ1043ལོར་མང་མཁར་མུ་གུ་ལུང་བཏབ་རྗེས་ཀྱི་ལོ་གསུམ་རིང་གྲུབ་ཆེན་ག་ཡ་དྷ་ར་ལས་གསུང་ངག་རིན་པོ་ཆེ་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་གསན། ཐེངས་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་སོ་སོར་འགོས་ལོ་དང་གྱི་ཇོ་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་གྱིས་སྤྱན་དྲངས་པ་ཕལ་ཆེར་གོང་གི་དུས་དེ་ལས་ཕྱི་བས་འདིར་མ་བཀོད། དེར་བརྟེན་སྤྱི་ལོ1041ལོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འཕགས་ཡུལ་ནས་ཐེངས་གསུམ་པར་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ། དེ་ལྟར་སྤྱི་ལོ1041ལོ་སྟེ་ཇོ་བོ་མངའ་རིས་སུ་ཕེབས་པའི་ཕྱི་ལོ་དེར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་མཇལ་བ་ཡིན་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་སྔ་མ་སྤྱི་ལོ་978ལོར་བརྩིས་ན། སྐབས་དེར་ཁོང་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་གསུམ་དང་། ཕྱི་མ་སྤྱི་ལོ་990ལོ་ལྟར་བྱས་ན་ཁོང་དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་ལ་ཕེབས་པ་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་སློབ་དཔོན་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ་བ་ལས་བོན་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་བསླབས་པས་མཁས་པར་ཤེས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་བོན་བསླབས་པ་དང་། ཐུའུ་བཀྭན་གྲུབ་མཐའི་ནང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བལ་པོར་སུ་མ་ཏི་ལ་ལོ་ཙཱ་བསླབས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་རྒྱ་གར་དུ་བྱོན། ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་རྒྱ་བལ་བོད་གསུམ་དུ་འབྱོན་བཞུད་མཛད་ཅེས་འཁོད་པ་བཞིན་འཕགས་བལ་བོད་གསུམ་དུ་འབྱོན་བཞུད་མཛད་པའི་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུའི་སྟེང་། བོན་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད་སྐབས་ཀྱི་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་བསྣན་ན་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་གསུམ་ཟིན་པ་དེ། འཁྲུངས་ལོ་སྔ་མ་སྤྱི་ལོ978ལོ་ལྟར་ན་ཇོ་བོ་རྗེ་དང་མཇལ་དུས་ཀྱི་སྤྱི་ལོ་1041ལོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་གསུམ་ལ་ཕེབས་པ་དང་ཡོངས་སུ་མཚུངས། གལ་ཏེ་འཁྲུངས་ལོ་ཕྱི་མ་ལྟར་ན་འཕགས་བལ་བོད་གསུམ་དུ་འབྱོན་བཞུད་མཛད་པར་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་འགོར་བས། ཁོང་སྐུ་འཁྲུངས་མ་ཐག་འཕགས་བལ་དུ་ཕེབས་དགོས་པ་ཡིན་པས་མི་སྲིད། ཡང་ཐུའུ་བཀྭན་གྲུབ་མཐར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཕགས་བལ་དུ་ཐོག་མར་ཕེབས་པའི་དུས་དེ་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ཁོ་ནར་ཡིན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་བོན་བསླབས་པ་དང་། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་བོན་པོའི་བུ་སློབ་ཀྱི་ཚོགས་པ་བསྐྱངས་པ། བོན་ལ་མ་མོས་པར་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ། ཤོ་མ་རར་སྐོར་ནི་རུ་པ་ལས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་གདམས་པ་གསན་པ་བཅས་འཕགས་བལ་དུ་མ་ཕེབས་གོང་མ་མཐར་ཡང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལས་ལྷག་པའི་དུས་ཚོད་དགོས་པས། འཕགས་བལ་བོད་གསུམ་དུ་འབྱོན་བཞུད་མཛད་རིང་ལ་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འགོར་གསུངས་པ་དེ་གྲངས་ངེས་མིན་ཏེ། རྫོགས་ཆེན་དང་ཕྱག་ཆེན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། འཕགས་བལ་དུ་ཐོག་མར་ཕེབས་པའི་ལོ་ཚིགས་རྣམས་གཏན་ཁེལ་དཀའ་བས་ཐུའུ་བཀྭན་རིན་པོ་ཆེས་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཞེས་ཙམ་སྒྲ་སྦྱར་བ་ཡིན་སྟབས་སྐྱོན་ཆེར་མེད།
གཞན་ཡང་ཙིན་ཏཱ་མ་ཎིའི་ཕྲེང་བར་དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་ང་གཉིས་བཞེས་པ་ལ་བལ་པོ་དང་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་ང་གཉིས་པ་ལ་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་དུ་བཞུད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཁོང་གི་འཁྲུངས་ལོ་སྔ་མ་སྤྱི་ལོ་978ལོ་ལྟར་ན་ཁོང་ཐོག་མར་འཕགས་བལ་དུ་ཕེབས་པའི་དུས་ནི་སྤྱི་ལོ1030ལོ་ཡིན་པས། ཇོ་བོ་རྗེ་དང་མཇལ་དུས་ཀྱི་སྤྱི་ལོ1041ལོའི་གོང་འཕགས་བལ་བོད་གསུམ་དུ་འབྱོན་བཞུད་མཛད་པར་ལོ་བཅུ་གཅིག་ཙམ་འགོར་བ་ཡིན་པས་འགལ་བ་ཆེར་མེད། འོན་ཀྱང་འཁྲུངས་ལོ་ཕྱི་མ་སྤྱི་ལོ990ལོ་ལྟར་ན་ཁོང་ཐོག་མར་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་པའི་དུས་ནི་སྤྱི་ལོ1042ལོ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་འཕགས་བལ་དུ་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་རྗེས་ཇོ་བོ་རྗེ་དང་མཇལ་བའི་སྤྱི་ལོ1041ལོ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་བས་མི་སྲིད། དེས་ན་ཁོ་བོས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་སྔ་མ་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་གྱི་གསུང་སྒྲོས་ལྟར་རབ་བྱུང་དང་པོའི་གོང་གི་དྲུག་ཅུ་སྐོར་དང་པོའི་ས་ཕོ་སྟག་སྟེ་སྤྱི་ལོ་978ལོ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། བོད་སོག་ཆོས་འབྱུང་དུ་ཡིག་ཆ་གཞན་ཀུན་དང་མི་མཐུན་པར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་མེ་ཕག་སྤྱི་ལོ987ལོ་ཞེས་འཁོད་པའི་ཕག་གི་ལོ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐོར་གྱི་ཁུངས་བཙན་ཡིག་ཆ་གང་དུའང་མི་གསལ་བས་དཔའ་བོ་གཙུག་ལག་ཕྲེང་བས་གསུངས་པའི་ལོ་གྲངས་དེའི་ནང་གི་གྲངས་གནས་བདུན་དང་བརྒྱད་གཉིས་ཀྱི་གོ་རིམ་ལྡོག་པར་ངེས།
༢ མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འདས་ལོ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོས་ལུང་བསྟན་པའི་མཐར་ཐུག་བཞི་ལས་ཚེའི་མཐར་ཐུག་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ཞེས་དང་། གྲུབ་ཆེན་ཨ་མོ་གྷ་བཛྲ་གྱིས་ཀྱང་ལོ་ནི་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་འཚོ་བར་འགྱུར་ཞེས་སོགས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་འཚོ་བ་ལུང་གིས་ཟིན་པ་དེ་དག་དོན་དངོས་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ། བར་ཆད་བསྲུང་བ་དང་རྣམ་ཤེས་ཡི་དམ་གྱི་ཕྱག་མཚན་ལ་འཕོ་བ་ལས་བླ་མ་ཤངས་པ་གདུ་གུ་ཅན་རྒྱ་གར་དུ་བཞུད་པའི་ལམ་ཁར། ནགས་གསེབ་གཅིག་ནས་མཁའ་འགྲོ་མ་གཅིག་བྱོན་ནས། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཚེ་ལ་བར་ཆད་འོང་བར་འདུག་པས། ངས་བསྲུང་བ་གཅིག་བསླབས་ཀྱི་གསུངས་ནས། མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་ཅན་གྱི་བླ་མ་ཤངས་པ་ལ་བསྲུང་བ་འདི་གནང་ངོ་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་ལམ་བར་དུ་སྲོག་ལ་འཇིགས་པ་བྱུང་ཡང་། ནི་གུ་མས་ཚེ་ཡི་བར་ཆད་བསྲུང་བའི་སྡོངས་གྲོགས་མཛད། ད་དུང་ཁོང་ཉིད་ལ་སྐུ་ཚེའི་མཇུག་ཏུ་རྨི་ལམ་བཟུང་ནས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་བདུད་རྩི་བུམ་པའི་ཚེ་སྒྲུབ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྐུ་ཚེ་རིང་པོར་བཞུགས་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་འགྲོ་བ་བརྗོད་དཀའ་སྟེ། དཔེར་ན་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། མ་གཞི་བོད་སིལ་བུའི་དུས་སུ་བོད་ཁམས་སྤྱི་ལ་ནད་ཡམས་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་ལན་འགའ་བྱུང་བ་དང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་འཕགས་བལ་དུ་ཕེབས་པར་ལམ་འཕྲང་གི་འཇིགས་པ་དང་ཚ་དུབ་སོགས་དཀའ་ཚེགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཁྱད་དུ་གསོད་དགོས་སྟབས་གསོན་རྐྱེན་ལས་འཆི་རྐྱེན་ལྡབ་འགྱུར་གྱི་མང་བ་དང་། སྐུ་ཚེ་གཅིག་ཏུ་འཕེལ་རིམ་ཆེན་པོ་གསུམ་ཚང་བར་བརྒྱུད་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་དུས་ཡུན་རིང་པོ་འགོར་སྲིད་པ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་དཔྱད་ཡིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྔར་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་གྲུབ་ཆེན་ཕ་དམ་པ་སོགས་འཕགས་ཡུལ་མཁས་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་སྨོས་པ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ལོ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་ཞེས་པ་དེ་ལ་ཡང་སོམ་ཉིའི་ཚུལ་ལྟ་བུ་ཞིག་བཟུང་སྟེ། ཀློང་རྡོལ་བླ་མའི་གསུང་འབུམ་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཞེས་འཁོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྙེ་མོ་རྫོང་ཞེས་པའི་ནང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་བཞུགས་ཞེས་འཁོད་པ། ཡང་དབུས་གཙང་དགོན་སྡེའི་ཞིབ་འཇུག་ཏུ་བཤད་རྒྱུན་ལ་ལར་དགུང་ལོ་དགུ་བཅུ་བཞུགས་ཤིང་དེ་འཕྲོས་ཐུགས་དམ་དུ་ཡུན་རིང་བཞུགས་པར་གྲགས་པའང་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་རིན་ཐང་མེད་པ་མ་ཡིན་སྙམ་ཞེས་འཁོད་པའི་ནང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་དང་། དགུ་བཅུ་སོགས་བཞུགས་པར་གསུངས་པ་ནི་དཔལ་ལྡན་ཤངས་པའི་ཚད་ལྡན་གྱི་དཔྱད་ཡིག་རྣམས་དང་འགལ། དེར་བརྟེན་འགོས་ལོ་གཞོན་ནུ་དཔལ་གྱིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འདིའི་སྐུ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་གསུང་བ། དམ་པ་སངས་རྒྱས་དིང་རིར་བྱོན་པའི་ཚེ། རྗེ་ཁྲི་པས་ཁྱེད་ཀྱིས་ལོ་དུ་ལོན་ཞུས་པས། དགུ་ཁྲི་དགུ་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་ལོན་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འདྲ་བར། གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་གསུང་ལ་རྫུན་དུ་བལྟ་བར་མི་བྱ་ལ། ཕྱིས་འདི་ལས་གྲུབ་ཐོབ་མང་དུ་བརྒྱུད་མར་བྱུང་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཁོ་ནར་ལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དུ་བ་ལས་མེ་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དོན་ལ་གནས་པས་ཁོ་བོས་ཀྱང་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་དེ་རང་དུ་འདོད། དེ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ་978ལོར་བྱས་པའི་དགུང་གྲངས་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་སོང་རྗེས་ཏེ། ཁོང་གི་འདས་ལོ་རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་ས་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ1128ལོ་ཡིན།
I.1.4.2
གཉིས་པ། འཁྲུངས་ཡུལ་འཚོལ་ཞིབ།
དེ་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་བན་ཆུང་བདག་གི་སྐྱེ་ས་གངས་དཀར་མདའ། །གཉི་མོ་ར་མངས་རྗེ་རིགས་ཁྱུང་པོ་ཡིན་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་ཡུལ་གྱི་མིང་ལ་གཉི་མོ་དང་། བོད་སོག་ཆོས་འབྱུང་དུས་ཁྱུང་པོ་སྟག་སྐྱེས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྙི་མོར་སྐུ་བལྟམས་ཞེས་པ། དེབ་ཐེར་སྔོན་པོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ཡུལ་སྙེ་མོ་ར་མངས་ཡིན་ཞེས་གསལ་བར་འཁོད་པ་སོགས་ས་མིང་འདིར་ཡི་གེ་འབྲི་སྟངས་མི་མཐུན་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དང་དེབ་སྔོན་སོགས་ལྟར་ར་མངས་ཞེས་སུ་དགོད་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་རུ་མཚམས་ཀྱི་ཡུལ་སྙེ་མོར་མང་ཞེས་དང་། འབྲུག་པའི་ཆོས་འབྱུང་དུ་སྙེ་མོར་མངས་ཞེས་འཁོད་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཡི་གེ་མོ་དང་ར་གཉིས་དབར་གྱི་ཚེག་དོར་བས་སྙེ་མོ་ར་མངས་ཞེས་པ་དེ་སྙེ་མོར་མང་དང་། སྙེ་མོར་མངས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བས་ཕལ་ཆེར་འཁྲུལ་བར་སྙམ། གང་ལྟར་ནའང་ས་ཆ་འདི་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་སྤྱི་བྱིངས་དང་མཐུན་པར་སྙེ་མོའི་ཁུལ་དུ་ཡིན་པ་གོར་མ་ཆག །གང་ལགས་ཤེ་ན། གོང་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་ལས་དྲངས་པའི་ལུང་ཡིག་འདིའི་ནང་གསལ་བའི་གངས་དཀར་ནི་དབུས་གཙང་གི་བར་ཏེ་དེང་སྙེ་མོ་རྫོང་མར་རྐྱང་ཡུལ་ཤོག་ཐབ་མདུན་གྲོང་ཚོའི་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་བརྗིད་ཆགས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གངས་རི་ཇོ་མོ་གངས་དཀར་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། གནའ་དུས་སུ་གངས་རི་འདིར་བོན་གྱི་གནས་སྲུང་གངས་དཀར་གནམ་སྨན་དཀར་མོ་ཞེས་འབོད་པར་གཞིགས་ན་གངས་དཀར་ཞེས་པའི་མིང་དེ་འགྱུར་མེད་དུ་གནས་པ་གསལ། བོད་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་ཨོ་རྒྱན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་དམ་ལ་བཏགས་པར་གྲགས་པའི་བསྟན་མ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་རྡོ་རྗེ་སྤྱན་གཅིག་མའི་གནས་རི་ཡིན་ཚུལ་པདྨ་བཀའ་ཐང་དུ་དེ་ནས་གནམ་ཐང་མཁར་ནག་ལ་ཁར་བྱོན་ཞེས་པ་ནས་གཏེར་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་གཉེར་བྱང་གཏད་ཅེས་པའི་བར་གྱི་ཚིག་རྐང་བཅུ་གསུམ་ལས་གསལ། གངས་རི་དེ་ལས་འབབ་པ་ནི་སྙེ་མོའི་གཞུང་ཆུ་དང་གནམ་མཚོའི་ཆུ་མགོ་སོགས་ཡིན་པས། དེའི་མདའ་ལ་སྙེ་མོའི་ལུང་པ་སྤྱི་ཆགས་ཡོད་ལ། ད་དུང་གོང་གི་ཚིག་རྐང་དེར་ཡང་སྙེ་མོ་ཞེས་གསལ་བར་ཐོན་པས་ཁོང་གི་འཁྲུངས་ཡུལ་ཡང་གངས་དཀར་མདའ་སྟེ་ད་ལྟའི་སྙེ་མོ་རྫོང་ཁུལ་དུ་ཡིན་པ་ཁ་ཚོན་གཅོད་ཆོག་པ་ཡིན། འོ་ན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ཡུལ་ནི་དབུས་གཙང་གི་རུ་མཚམས་སྙེ་མོར་ཡིན་པ་དང་། སྙེ་མོའི་ཁོངས་ཀྱི་ཞིབ་ཕྲའི་ས་ཆ་གང་དུ་ཁེལ་ཞེ་ན། ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་འབྱུང་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སུ་ཐོན་པའི་ར་མངས་ཞེས་པ་དེ་དང་ཡོངས་སུ་མཚུངས་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་རང་སོར་གནས་པའི་ས་མིང་དེང་སྙེ་མོ་རྫོང་ཁུལ་དུ་མེད། འོན་ཀྱང་སྙེ་མོ་ཡུལ་ཤོག་རི་རྩེ་ཚོན་ཆུས་གཏོར་ཤང་བཙུགས་གོང་ཡུལ་ཤོག་ཡིན་པ་དུ་སྔར་བོང་ར་གྲོང་ཚོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཞིག་སྟེ། འགའ་ཞིག་གིས་བོར་ར་ཞེས་པའི་བརྗོད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དེ་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་འཁར་ས་དེར་བོར་བས་བོར་ཞེས་པ། ཕྱིས་བོ་དང་ར་ཕྲལ་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། ད་དུང་ཁུལ་དེའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཤོད་སྲོལ་དུ་ཡུལ་འདིར་སྔར་ར་མང་པོ་ཡོད་ལུགས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་ཐོན་པའི་ར་མང་ལས་ར་དང་། མང་ལ་ཡང་འཇུག་མེད་པས་མང་པོའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་དང་མཐུན་པ། ཡང་ལ་ལས་ས་ཆ་དེའི་ཉེ་འཁོར་དུ་སྔར་རྟ་རྭ་གསུམ་སོགས་ཡོད་ཟེར་བར་གཞིགས་ན། ཕལ་ཆེར་རྭ་བ་མང་པོའི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་རྭ་མང་ཡིན་པའང་སྲིད་དེ། རྭ་ལོ་ཙཱ་བའི་རྣམ་ཐར་དུ་རྭ་མངས་ཞེས་འཁོད་པ་དང་མཐུན་སྙམ། དེ་ལྟར་འགྱུར་ལྡོག་རབ་ཏུ་ཆེ་བ་དེ། མི་ཡུལ་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ལྟར། ས་མིང་སོགས་ལའང་འགྱུར་ལྡོག་ཡོང་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྔར་དབོན་སྟོན་སྐྱེར་སྒང་པའི་སྐབས་སྐྱེར་སྒང་ཞེས་པའི་ས་དེར་དེང༌སྦང་ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་མིང་འབོད་ཚུལ་ཡོངས་སུ་མི་འདྲ་བོར་གྱུར་ཡོད་ཀྱང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་རྭ་ལོ་སོགས་ཀྱི་སྐུ་དུས་སུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ཡུལ་དེར་ར་མངས་སམ་རྭ་མངས་ཞེས་སུ་འབོད་པ་དང་། ཕྱིས་རིམ་བཞིན་བོ་ར་ཞེས་སུ་འགྱུར་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། ར་ཡིག་དེ་འགྱུར་མེད་རང་སོར་གནས་པས་ས་ཆ་དེ་རང་དུ་ཡིན་པའི་དཔང་རྟགས་འཁྲུལ་མེད་ཅིག་ཡིན། དེ་མིན་སྙེ་མོ་ཡུལ་ཤོག་རི་རྩེ་གྲོང་ཚོར་འཁྲུངས་ཁང་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཁྲུངས་སའི་ཁང་པ་ཡིན་ཟེར་བའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཀྱང་ད་ལྟ་དངོས་སུ་གནས་མུས་ཡིན། འཁྲུངས་ཁང་གི་ཁང་པ་གྲོང་ཚོ་དེ་རང་གི་ནང་དུ་སྔ་ཕྱི་ཁྱོན་བསྡོམས་ཐེངས་གསུམ་སྤོ་བསྒྱུར་བྱས་པ་སྟེ། སྔར་གྲོང་ཁྱིམ་གཅིག་ལས་ཕྱིས་བུ་སྤུན་རྒན་གཞོན་གཉིས་ཁག་ཁག་ཏུ་སོང་བས་འཁྲུངས་ཁང་སྟོད་སྨད་གཉིས་བྱུང་བ་ལས། སྐབས་འདིར་འཁྲུངས་ཁང་སྟོད་ལ་གོ་བ་དེ་གནས་སྤོས་ཐེངས་གསུམ་ཟིན་རྗེས་ད་ལྟ་སྡོད་ཁང་གསར་དུ་བསྐྲུན་པ་རི་རྩེ་གྲོང་ཚོའི་བྱང་ཤར་ངོས་ཀྱི་རི་ལྡེབས་སུ་ཆགས་ཤིང་། དེའི་གོང་སྟེ་གནས་སྤོས་ཐེངས་གཉིས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཁང་པ་གནས་ཡུལ་ནི་གྲོང་ཚོ་དེ་གའི་དབུས་དང་རྡོ་དགོན་གྱི་ནུབ་ཏུ་ཆགས་ཡོད། སྔོན་རྡོ་དགོན་པ་དང་དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར་མ་བཏང་ཙམ་དུ་བཤད་སྒྲའི་གཞིས་ཀ་ཡིན། ཁྱིམ་ཚང་དེ་ཁྲོན་པའི་ཁར་གནས་པས་ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྐབས་རེ་ཁྲོན་ཁའམ་སྒྲ་འགྱུར་ཏེ་ཁྲོན་དཀར་ཡང་ཟེར། ཁྲོན་པ་དེ་རི་རྩེ་གྲོང་དཀྱིལ་དུ་ད་ལྟ་ཡང་དངོས་སུ་མཐོང་རྒྱུ་འདུག །སྔར་ཁྲོན་པའི་ཁ་དེར་རྡོ་རིང་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར་སྐབས་རྩ་གཏོར་དུ་བཏང་། ཡང་འཁྲུངས་ཁང་ཐེངས་དང་པོ་ཆགས་སའམ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་སྐུ་འཁྲུངས་སའི་ཁང་ཤུལ་དངོས་དེ་རྡོ་དགོན་པ་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ས་ཆ་ཞིག་སྟེ་ཁང་པ་ཐེངས་གཉིས་པ་ཆགས་སའི་ས་ཆ་དང་ཧ་ལམ་བར་ཐག་རྨིད་40ཙམ་ཡོད་པའི་ཤར་ངོས་སུ་གནས་ཡོད། འཁྲུངས་ཁང་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་འདི་ཉིད་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དེ་སྔོན་ཁྱིམ་ཚང་དེའི་རྟེན་སྒམ་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་གཤམ་ཐབས་དང་ཕྱག་འཁར། སྐུ་གཟན། སྟོད་འགགས། ཞལ་དཀར་ཡུ་རིང་མ་སོགས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཆས་འགའ་ཞིག་དངོས་སུ་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་པ་དེ་དག་སྤྱི་ལོ1959ལོར་གཞུང་བཞེས་བཏང་། ལྷག་དོན་རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོས་བསྩལ་གནང་བའི་བདག་རྐྱེན་གཟིགས་བཟོས་ཀྱི་བཀའ་རྟེན་ཞིག་ཀྱང་དངོས་སུ་བཞུགས་པ་དུས་འགྱུར་སྐབས་ཉར་ཚགས་བྱ་ཐབས་བྲལ་བས་མཐར་མེར་བསྲེགས་བཏང་བའི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་འཁྲུངས་ཁང་གི་ཕ་ཐུབ་བསྟན་ལགས་སོགས་ཁུལ་དེའི་བགྲེས་སོང་འགའ་ཞིག་ལ་དངོས་སུ་བརྗོད་རྒྱུ་འདུག །ད་དུང་འཁྲུངས་ཁང་གི་ཞིང་ཁའི་གླིང་ཁག་ཅིག་ལའང་ཁྱུང་པོའི་ཞིང་ཁ་ཁུལ་དེའི་ཁ་རྒྱུན་དུ་ཁྱུང་པོའི་ཞིང་ཁ་ཞེས་འབོད་ཞེས་ད་ལྟ་རི་རྩེ་གྲོང་ཚོའི་བྱང་ནུབ་ཙམ་དང་གནས་ཡུལ་གྲོང་ཚོའི་ཤར་རྒྱུད་ཀྱི་བར་དུ་གནས་ཡོད། རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་འཁྲུངས་ཁང་གི་འདྲིལ་གཅོད་ཅེས་ཁྱིམ་ཚང་གཞན་གྱི་ཞིང་ཁར་ཆུ་མ་བཏང་གོང་། ཆུ་རྣམས་ཡུར་བུ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་འཁྲུངས་ཁང་གི་ཞིང་ཁ་ཁོ་ནར་སྔོན་ལ་ཆུ་ཉིན་གསུམ་གཏོང་སྲོལ་གྱི་དམིགས་བསལ་དབང་ཆ་ཡོད། དེའི་རིང་མི་ཚང་གཞན་གྱིས་འཁྲུངས་ཁང་ལ་སྒོ་ང་གཅིག་དང་ཁ་བཏགས་གཅིག་ཕུལ་ན་གཞི་ནས་ཆུ་གཏོང་ཆོག་པའི་དབང་ཆ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་ཁྱུང་པོའི་ཞིང་ཁ་ཞེས་ཁྱུང་པོའི་རིགས་རུས་ལ་དབང་བའི་ཞིང་ཁ་ཞེས་པའི་འབོད་མིང་འདི་དང་། ལྷག་པར་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཁྱིམ་ཚང་འདིར་བཞག་གནང་བའི་སྐུ་ཆས་དེ་དག །རྒྱལ་མཆོག་ལྔ་པས་བདག་རྐྱེན་དུ་བསྩལ་བའི་བཀའ་རྟེན་སོགས་དུས་ངན་གྱི་ཡོ་ལང་དང་མི་ངན་གྱི་རྩུབ་སྤྱོད་འོག་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་འདྲེན་བྱེད་ལམ་དུ་དངོས་སུ་མཇལ་བའི་སྐལ་པ་ཕྲ་ཡང་། དེ་དག་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་སྐུ་འཁྲུངས་ས་རི་རྩེ་གྲོང་ཚོའི་འཁྲུངས་ཁང་རང་དུ་ཡིན་པའི་འཁྲུལ་མེད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དངོས་དཔང་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་ཁོ་བོས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་འཁྲུངས་ཡུལ་ནི་སྙེ་མོ་རྫོང་གི་ཉེ་འཁོར་དུ་གནས་པའི་རི་རྩེ་གྲོང་ཚོ་དང་། འཁྲུངས་ཁྱིམ་ནི་འཁྲུངས་ཁང་ཞེས་པ་དེ་རང་ཡིན་པ་ཁ་ཚོན་གཅད་རྒྱུ་ཡིན།
།སྨྲས་པ། སཱ་ལ་ལྟ་བུའི་ཁྱུང་པོའི་རིགས་སུ་ཤ་ཁྲག་སྒྱུ་མའི་ལུས་ཤིག་བླངས། །ཕྱི་དར་བསྟན་པའི་རླབས་རྒྱུན་ཁྲོད་དུ་ལོ་པཎ་དུ་མའི་ཐུགས་བཅུད་རྫོགས། །རིགས་བཙུན་མཚན་ལྡན་སྐྱེས་མཆོག་གང་ཉིད་བོད་ཁམས་ར་མངས་ཡུལ་སྡེར་འཁྲུངས། །ལྔ་བཅུ་ཕྲག་གསུམ་དགུང་གྲངས་ཕོ་ཉས་རིག་འཛིན་ཚེ་ཡི་དངོས་གྲུབ་རྙེད། །ཅེས་བར་སྐབས་ཀྱི་ངལ་གསོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ།།

I.2 - The three stages of the life of Khyungpo Neljor
ལེའུ་གཉིས་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་འཕེལ་རིམ་ཆེན་པོ་གསུམ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དེ་ཉིད་ལ་མཐོ་རིས་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་ཞིང༌། དེ་དག་ལས་ལྷག་པར་སྐུ་ཚེ་རིང་བ་སྟེ་སྐུ་ཚེའི་མཐར་ཐུག་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་བཞུགས་པ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལྟར། སྐུ་ཚེའི་དུས་ཡུན་དེ་ཡང་སྤྱིར་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་རེ་བྱས་པའི་དུམ་བུ་གསུམ་དུ་དབྱེ་ཚེ། སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་འཕེལ་རིམ་དང་མཛད་རྗེས་རྣམས་ལྷིང་བདེ་བས་དེ་ལྟར་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཐོག་མར་སྐུ་འཁྲུངས་པ་ནས་འཕགས་ཡུལ་དུ་མ་ཕེབས་པའི་གོང་གི་ལོ་ལྔ་བཅུ་སྐོར་དང་པོར་ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་གྱི་ལམ་བུར་རིམ་གྱིས་བགྲོད་ཚུལ་ནི། ཐོག་མར་ཕ་མེས་རྣམས་བོན་པོའི་དགེ་བཤེས་ཡིན་སྟབས་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ་བ་ལས་བོན་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་བསླབས་པས་མཁས་པར་མཁྱེན། ཀ་པ་ལི་འགྲེམས་པ་བདུན་བརྒྱ་ཙམ་བྱུང་ནས་བོན་གྱི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་བསྟན་བཅོས་དུ་མ་བརྩམས་ཤིང༌། བོན་གྱི་བསྟན་པ་དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་དུ་དར་བར་མཛད། བར་དུ་བོན་ལ་མ་མཉེས་པར་བླ་མ་འབྱུང་གནས་སེང་གེ་ལས་རྫོགས་ཆེན་ཀློང་སྡེ། སེམས་སྡེ་དང་མན་ངག་གི་སྡེ་རྣམས་གསན། དེས་ཀྱང་ཐུགས་ཡིད་མ་ཚིམས་པར་ཤོ་མ་རར་སྐོར་ནི་རུ་པའི་སྤྱན་སྔར་ཕེབས་ནས་ཨ་མན་སེའི་མན་ངག་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྩ་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་སོགས་གསན་པ་བཅས་འཕེལ་རིམ་དང་པོ་འདིར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བོད་ཡུལ་དུ་བོན་དང་། གསང་སྔགས་རྙིང་མ། ཕྱག་ཆེན་གྱི་ཐོག་མའི་གདམས་པ་འགའ་ཞིག་གསན་པ་དེ་དག་གིས་ཧ་ལམ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་དུས་ཡུན་གྱི་གསུམ་ཆ་གཅིག་ཙམ་ཟིན།
དེ་ནས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེའི་འཕེལ་རིམ་གཉིས་པ་སྟེ། ལོ་ལྔ་བཅུ་སྐོར་གཉིས་པར། ཁོང་སྐུ་འཁྲུངས་མ་ཐག་རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་ཐོབ་ཨ་མོ་གྷ་སྟེ་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་བྱོན་ནས། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འདིས་ནི་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་བཅུད་ལེགས་པར་བསྡུས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལ་དགོད་པར་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན། རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དང་བལ་ཡུལ་དུ་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་ནས་འཕགས་བལ་གྱི་གྲུབ་ཐོབ་མཁས་པ་དང་མཁའ་འགྲོ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གདམས་པ་མཐའ་ཡས་པ་གསན། གཞུང་དང་གདམས་པའི་སྤྲོས་པ་ཡོངས་སུ་ཆོད་ནས་རྩོད་བྲལ་གྱི་མཁས་གྲུབ་ཆེན་པོར་གྱུར། འདི་དག་ལ་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་དུས་ཡུན་གྱི་གསུམ་ཆ་གཅིག་མ་ཟིན་ཙམ་འགོར་ལ། སྐུ་ཚེ་གང་པོར་ཚད་ལྡན་གྱི་བླ་མ་རྣམས་ལས་མཐའ་ཡས་པའི་གདམས་པ་གསན་པས་རིག་པའི་ཀློང་རྡོལ་བའི་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དུས་སྐབས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། །མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེའི་འཕེལ་རིམ་གསུམ་པ་སྟེ་ལོ་ལྔ་བཅུ་སྐོར་གསུམ་པར། འཕགས་ཡུལ་ནས་བོད་དུ་ལོག་ཕེབས་ཏེ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་བཞེས་པ་དང༌། དགོན་གནས་གསར་དུ་བཞེངས་པ། ཆོས་ཁྲིད་མཛད་ནས་སྐལ་ལྡན་གྱི་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བསྩལ་བ་སོགས་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཛད་རྗེས་ཀྱི་འབྲས་བཟང་ལེགས་པར་སྨིན་པ་བཅས་སོ།

I.2.1 - Following the Bön doctrine
དང་པོ། ཐོག་མར་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐོར།
དེ་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་པའི་རིགས་རུས་ནི་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་རྒྱལ་རིགས་བུ་དང་དབང་ལྡན་ཞུ། དམུ་རིགས་གཤེན་གྱི་བརྒྱུད་པ་བཅས་བྲུ་ཞུ་གཤེན་གསུམ་དང་། གྲུབ་ཐོབ་སྤ། མཁས་པ་རྨེའུ། དམ་པ་ཁྱུང་གི་གདུང་རྒྱུད་བཅས་སྤ་རྨེའུ་ཁྱུང་གསུམ་སོགས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ལས་དམ་པ་ཁྱུང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན། ཁྱུང་གི་གདུང་རྒྱུད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་རབས་གོང་མ་འགའི་དབུ་ཡི་མཆོད་གནས་དང་བོད་རྒྱལ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ནས་སྲིབ་ཁྲི་བཙན་པོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སྐུ་གཤེན་ཡང་མཛད་མྱོང་བས་བཀའ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡང་བེ་རི་རོང་པོ་ཁྱུང་པོ་གསུམ། གྲགས་པ་ཅན་གྱི་མི་གསུམ་ཡིན་ཞེས་གསལ་བ་སོགས་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་དང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་སའི་དབུས་གཙང་གི་རུ་མཚམས་སྙེ་མོ་ནི། ད་ལྟའི་ཆར་ཡང་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་སོགས་ནང་བསྟན་ཆོས་བརྒྱུད་མི་འདྲ་བ་དང་། བོན་ཆོས་ཀྱི་དགོན་གནས་ཅུང་ཟད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ས་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དེང་དཔལ་ལྡན་ཟངས་རི་དགོན་ཏེ་བོན་དགོན་གཅིག་ཙམ་དང་། འགྲོ་བ་མཆོད་རྟེན་དང་བི་རོ་དགོན། ཆོས་སྡེ་དགོན། ད་ཐར་དགོན། གུ་རུ་དགོན། རབ་རྒྱས་དགོན། ཐེག་མཆོག་གླིང་བཅས་རྙིང་མའི་དགོན་སྡེ་བདུན་ཙམ། སྒང་ཕུ་དགོན་དང་མཁའ་སྤྱོད་དགོན། ཐར་ཕྱིན་དགོན། དབེན་སྒོ་དགོན་བཅས་ཀརྨ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་བཞི་ཙམ། ཞབས་དྲུང་དགོན་དང་དབུ་ཆུ་དགོན། རྟའུ་དགོན་སོགས་འབྲི་གུང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་གསུམ་ཙམ། རྒྱས་བྱེད་ཚལ་དང་སྒྲོལ་མ་ཕུ་རི་ཁྲོད་དེ་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་སྡེ་གཉིས་ཙམ། ལོ་དགོན་པ་སྟེ་ས་སྐྱའི་དགོན་སྡེ་གཅིག་ཙམ། དགེ་འདུན་སྒང་སྟེ་གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་དགོན་སྡེ་གཅིག་སོགས་ཡོད་པས་མཚོན། དེར་བརྟེན་སྙེ་མོ་སྡིག་པ་རུ་འཛིང་དུ་གྲགས་པའི་ས་དེར་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ཡང་རུ་འཛིངས་པ་ལྟར་དར་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ན་མི་འཚམ་པ་མེད། དེ་དག་ལས་ལྷག་པར་དུ་བོན་དགོན་དང་རྙིང་མའི་དགོན་སྡེ་ཅུང་མང་བས། དེ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་བོན་དང་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་སྒོ་སོགས་ལ་ཞུགས་པའི་འཁོར་ཡུག་གི་ཆ་རྐྱེན་ཁོ་ནར་སེམས།
I.2.1.1
གཅིག །བོན་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་མཛད་པ།
།དེ་ལྟར་དབུས་གཙང་གི་རུ་མཚམས་སུ་གནས་པའི་སྙེ་མོར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེའི་སྨད་ཙམ་སྟེ་རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་མེ་བྱི་སྤྱི་ལོ1096ལོར་ཕྱག་བཏབ་པའི་སྨིན་གྲུབ་མཐོང་སྨོན་གླིང་དགོན་ཏེ་ཡོངས་གྲགས་སུ་དཔལ་ལྡན་ཟངས་རི་དགོན་ཞེས་པ་དེར་མཁས་བཙུན་སྟོང་ཕྲག་འདུས་ནས་བོན་གྱི་གསང་སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་སྒྲུབ་མཆོད་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ། གཞན་ཡང་དེའི་རྗེས་ཙམ་དུ་ཁྱུང་སྒོམ་ཇོ་གཡུང་དང་རྨེའུ་ཡི་གདུང་རྒྱུད་མཁས་དབང་འགའ་བཞུགས་ནས་བླ་བྲང་དང་སྒྲུབ་སྡེ་བཙུགས་ཤིང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་དང་པོ་ནས་ཕ་མེས་ཐམས་ཅད་བོན་པོའི་དགེ་བཤེས་ཡིན་པས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐུ་དུས་ཙམ་མ་ཟད་ཁོང་གི་མི་རབས་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་དུས་ནས་ཁུལ་དེར་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་དར་ཡོད་ལ། ཁོང་གི་ཕ་མེས་རྣམས་མང་ཆེ་བ་བོན་ལ་མཁས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་དུས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་དང་གནས་བབས་ཀྱིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་ཡང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་མཐུན་རྐྱེན་ལེགས་པར་བསྐྲུན།
དེས་ན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དུ་ཕ་མེས་ཚོའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་བཅུ་གསུམ་ལ་སློབ་དཔོན་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ་ལ་བོན་ཕྱི་ནང་བསླབས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་ལ་སོན་པ་ནས་སློབ་དཔོན་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ་བའི་དྲུང་དུ་བོན་ཕྱི་ནང་ཀུན་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་བའི་དབུ་ཚུགས་ནས། དང་པོ་སྒོ་བཞི་མཛོད་ལྔའི་བོན་སྒོར་ཞུགས། །གཞུང་ལུགས་མཐར་ཕྱིན་ཡི་དམ་ལྷ་ཞལ་མཐོང་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་སྒོ་བཞི་སྟེ། ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ཆོས་སྒོ་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་སྒོ་བཞི་མཛོད་དང་ལྔ་རུ་ཕྱེ་ནས་བྲིས། མན་ངག་ལུང་གི་བོན་ནི་ཉུང་ལ་འདུས་པས་ལུང་། དཔོན་གསས་སྡེ་རུ་བྲིས་ནས་གསེར་གྱི་ལྷགས་བམ་ནང་བཅུག །སྲིད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་བོན་ནི་མང་ལ་འབྲེལ་བས་རྒྱུད། ཆབ་ནག་སྡེ་རུ་བྲིས་ནས་ལྕགས་ཀྱི་སྒྲིགས་བམ་ནང་དུ་བཅུག །རྒྱས་པ་འབུམ་གྱི་བོན་ནི་དོན་ལས་རྒྱས་ཤིང་བསྡུས་པས་འབུམ། འཕེན་ཡུལ་སྡེ་རུ་བྲིས་ནས་ཟངས་ཀྱི་སྒྲིགས་བམ་ནང་བཅུག །ནག་པོ་སྔགས་ཀྱི་བོན་ནི་དོན་ལ་བསྔགས་པས་བསྔགས། ཆབ་དཀར་སྡེ་རུ་བྲིས་ནས་དངུལ་གྱི་སྒྲིགས་བམ་ནང་དུ་བཅུག །དེ་བཞི་ཐམས་ཅད་བསྡུད་ཅིང་ཀུན་ལ་རྒྱུགས་པ་ནི་གཙང་མཐོ་ཐོག་སྤྱི་རྒྱུག་མཛོད་ཀྱི་བོན་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེལ་བས་མཐོ་ཐོག་སྤྱི་རྒྱུག་སྟེ། མཛོད་ཀྱི་བོན་སྡེར་བྲིས་ནས་གཡུ་ཡི་ཞིགས་བམ་ནང་དུ་བཅུག་པ་བཅས་དཔོན་གསས་ཕྲ་གཉན་གཏོ་ཡི་སྒོ་དང་། ཆབ་ནག་ཆུ་བོ་སེལ་གྱི་སྒོ། འཕན་ཡུལ་མཉམ་བརྗེ་གླུད་ཀྱི་སྒོ། ཆབ་དཀར་འདྲེ་དང་སྲི་ཡི་སྒོ་སྟེ་སྒོ་བཞི་དང་། མཐོ་ཐོག་སྤྱི་རྒྱུག་མཛོད་བཅས་ལྔ་རུ་ཕྱེ་བའི་བོན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལ་མཁས་པ་ཙམ་མ་ཟད། ཉམས་ལེན་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད་ནས་བོན་གྱི་ཡི་དམ་ལྷ་མང་པོའི་ཞལ་ཡང་གཟིགས་པར་མངོན། འོན་ཀྱང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བོན་ལ་སློབ་གཉེར་དུས་ཡུན་ཇི་ཙམ་གནང་མིན་སྐོར་ཞིབ་པར་བརྗོད་དཀའ་བས་མུ་མཐུད་དཔྱད་པར་འཚལ།
I.2.1.2
གཉིས། བུ་སློབ་བསྐྱངས་ནས་བོན་གྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་བ།
དེ་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་ལས་བོན་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་བསླབས་པས་མཁས་པར་ཤེས། ཀ་པ་ལི་འགྲེམས་པའི་ཚོགས་པ་དང་དཔེ་འདྲེན་བདུན་བརྒྱ་ཙམ་བྱུང་ནས་སྒྲུབ་ཐབས་དང་། བསྟན་བཅོས། དཀའ་འགྲེལ་མང་པོ་བརྩམས་ཏེ་དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་དུ་བོན་གྱི་བསྟན་པ་དར་བར་བྱས་པས། བོན་ལ་མཁས་ཤིང་གྲུབ་ཐོབ་ཏུ་གྱུར། སློབ་མ་ཡང་མཁས་པ་མང་དུ་ཐོན་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བོན་ཕྱི་ནང་ཀུན་ལ་སྦྱངས་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་མཛད་པས་མཁས་གྲུབ་ཀྱི་ཡང་རྩེར་སོན་ཞིང་། རོང་པོ་དགེ་བ་རྒྱལ་སོགས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་སློབ་མའི་ཚོགས་པ་བདུན་བརྒྱ་ཙམ་གསོ་སྐྱོང་གནང་བ་དང་། ད་དུང་བོན་གྱི་སྒྲུབ་ཐབས་བསྟན་བཅོས་དང་དཀའ་འགྲེལ་དུ་མ་བརྩམས། མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སློབ་མ་ཡང་མང་དུ་བྱུང་། འོན་ཀྱང་ཁོང་གིས་དར་སྤེལ་མཛད་པའི་བསྟན་པ་དེ་བོན་གྱི་བརྒྱུད་པ་གང་དུ་གཏོགས་མིན་སྐོར་ལ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་བསྟོད་པ་ལས་བཤད་སྒྲུབ་སྡེ་བཙུགས་གཤེན་གྱི་བསྟན་འཛིན་ལ། འགྲན་ཟླ་སྤངས་པར་མཛད་དེར་གསོལ་བ་འདེབས་ཞེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་སྡེ་བཙུགས་ནས་གཡུང་དྲུང་བོན་པོའི་གཤེན་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བར་མཛད་ཅེས་གསུངས་ཀྱང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ནི་དམ་པ་ཁྱུང་གི་གདུང་རྒྱུད་བསྙོན་མེད་ཅིག་ཡིན་སྟབས་སྤྱིར་ཁྱུང་རིགས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་འཛིན་ཤས་ཆེ་བས་མུ་མཐུད་དཔྱད་དགོས། ལྷག་པར་དུ་སྣོད་ལྡན་གྱི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བོན་གྱི་ཟབ་ཆོས་འགའི་གནང་སྦྱིན་བསྩལ་གནང་བ་སྟེ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་རོང་པོ་དགེ་བ་རྒྱལ་གྱིས་ཁམས་སུ་བོན་དར་བར་བྱས་ཏེ། རྟ་དང་དངུལ་བྲེ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གསུམ་ཕུལ་ནས། བོན་གྱི་ཟབ་དོན་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་དུ་དྲིལ་བ་བཞིན་ཞུ་ཟེར་ནས་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་གསུམ་དང་གནད་བདུན་གྱི་མགུར་བཞེངས་པས། རོང་པོས་སྣ་དྲངས་པའི་སློབ་མ་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔས་ལྟ་བསྒོམ་གྱི་དོན་ཁོངས་སུ་ཆུད། ལྷ་ཚོགས་མང་པོའི་ཞལ་མཐོང་ནས་ནུས་པ་ཕྱོགས་མེད་དུ་སྐྱེད་པས་ཞེས་འཁོད་པ་བཞིན་རོང་པོ་དགེ་བ་རྒྱལ་གྱིས་ཁམས་ཕྱོགས་སུ་བོན་གྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་ཕྱིར། ཟབ་དོན་སྙིང་པོར་དྲིལ་བའི་མགུར་ཞིག་དབང་པོ་རྣོ་འབྲིང་བརྟུལ་གསུམ་གྱི་མོས་པ་དང་འཚམ་པར་ཞུས་པ་ལ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་མགུར་བཞེངས་པས་རོང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སློབ་མ་ལྔ་བཅུ་ང་ལྔས་ལྟ་བསྒོམ་གྱི་དོན་ཁོངས་སུ་ཆུད་ཅིང་། ཡི་དམ་ལྷ་ཚོགས་མང་པོའི་ཞལ་ཡང་གཟིགས། བློ་ཕངས་སྐྱེ་དགོས་པ་ཞིག་ལ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་རོང་པོ་དགེ་བ་རྒྱལ་སོགས་ལ་བཞེངས་པའི་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་གསུམ་དང་གནད་བདུན་གྱི་མགུར་དེ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་ཁག་དང་ད་ཕན་རྙེད་སོན་བྱུང་བའི་ཡིག་ཆ་གཞན་གང་དུའང་མི་གསལ་བས། ཡང་སྙིང་མགུར་དེའི་ནང་དོན་དང་བོན་གྱི་ཆོས་སྒོ་གང་ཞིག་ཏུ་གཏོགས་མིན། རོང་པོ་དགེ་བ་རྒྱལ་གྱིས་ཁམས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་བོན་གྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་བ་སོགས་མུ་ཐུད་དཔྱད་བྱའི་གནས་སོ། ། ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་ལས་བདག་བོན་ལ་རྩོད་མེད་དུ་གྱུར་ཀྱང་བདག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཅུང་ཟད་གཅིག་སྐྱེས་ཏེ། བོན་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་རྩོད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྒྱུར་བར་མི་འདུག་ཅེས་འཁོད་པ་བཞིན་མ་གཞི་སྐབས་དེ་དུས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་བོན་ལ་རྩོད་མེད་ཀྱི་མཁས་པར་གྱུར་ཀྱང་། བོན་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་མིན་སྟབས་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་དང་ལོ་ཙཱ་བ་རྩོད་མེད་ཀྱི་བསྒྱུར་བ་མེད་པས་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་རིམ་གྱིས་ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉི་འཁྲུངས་ནས་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་འདྲ་བར་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཐོག་མར་བོན་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད་པས་འདྲིས་ཆ་ཆེ་བ་སྟེ། ཆོས་རྗེ་སངས་རྒྱས་སྟོན་པའི་རྣམ་ཐར་དུ་སངས་རྒྱས་སྟོན་པའི་རིགས་བོན་པོའི་རྒྱུད་ཡིན་གསུངས་པ་ཡང་མེས་པོ་ཆེན་པོ་གསལ་བའི་ཁྲི་ལ་སོགས་པའི་བོན་པོའི་དགེ་བཤེས་དང་གྲུབ་ཐོབ་མང་དུ་བྱུང་ཡང་། བདག་ཆོས་ལ་མོས་པས་བོན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་རྣམ་གསུམ་ལ་མ་ཞུགས་པར། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མཆེད་པར་གྱུར་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་རྒྱུད་བོན་པོར་གཏོགས་ཀྱང་རང་ཉིད་ནང་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་དང་། དེ་མིན་ནི་གུའི་གནད་རྣམས་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་རྗེ་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན་ཡང་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱད་དགུ་ཙམ་གྱི་བར་དུ། སྐུ་འཁྲུངས་སའི་ཡུལ་དེར་དཔོན་ཆེན་རོག་ཚ་ཨ་བདུད་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཆུང་མ་ལ་རང་གི་ཨ་ནེ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་མ་མའི་ཚུལ་དུ་ལེགས་པར་བསྐྱངས་ཤིང༌། དེ་དག་བོན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པས་རྗེ་འདི་པས་ཀྱང་བོན་པོའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་མགོན་མདོ་པ་སྒོམ་ཆེན་དང་། ནག་ཞིག་འདུག་པ་རྒྱལ་མཚན། ཤེར་ཞིག་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བོན་གྱི་དགེ་བཤེས་དང་གྲུབ་ཐོབ་མང་པོར་གཏུགས་ནས་བོན་སྐོར་གྱི་དབང་ཀ །བཤད་ཀ །མན་ངག་གི་སྐོར་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་གསན་ཞིང་། འགའ་ཞིག་གི་ལག་ལེན་ཡང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་མཛད་མཐར། སླར་མཉམ་མེད་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན།
དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་ཆོས་རྗེ་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཀྱི་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་དེ་རྣམས་ཐོག་མར་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དགོས་པའང་ཆེར་སྣང་སྟེ། ལྟ་སྤྱོད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སུན་ཕྱུང་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། བསམ་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱང་ཐོག་མར་ལམ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་ཏེ། སླར་དེ་དག་ལུང་རིག་རྣམ་དག་གིས་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་དཔའ་བོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ། ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཞེས་འཁོད་པ་བཞིན་ཐོག་མར་བོན་ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་རྣམ་གསུམ་ལ་ཞུགས་ནས་ལམ་དེ་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས། ལུང་རིག་རྣམ་དག་གིས་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལྷ་ལས་ཕུལ་བྱུང་དུ་སློབ་དཔོན་བདེ་བྱེད་བདག་པོས་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་མི་འཛིན། །སེར་སྐྱ་སོགས་ལ་མི་སྡང་ཡང་། །གང་ཞིག་རིག་པར་ལྡན་པའི་ཚིག །དེ་ཉིད་སྟོན་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་རིག་པའི་ལམ་ནས་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཐར་སྐྱོང་བ་ལས། བོན་ལ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་བོན་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན།
ཞར་ལ་ཞུ་རྒྱུར། ཆོས་རྗེ་ས་པཎ་གྱིས་དམ་ཆོས་འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་བ། །སྐྱེ་བ་གཏན་གྱི་གྲོས་ཡིན་པས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཁྲུལ་བ་ལྡན་མིན་རིག་པའི་ལམ་ནས་བརྟག་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་འགངས་ཆེ་བར་གསུངས་པ་ཚད་མའི་གཏམ་ཁོ་ནར་སྣང་མོད། འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་གིས་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་ལུགས་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་སྐབས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཐོག་མར་བོན་ལ་ཞུགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཐེར་ཟུག་ཏུ་འཛིན་ཏེ། ཕྱིས་ཁོང་གིས་སྲོལ་ཕྱེ་བའི་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ལ་ཡང་བོན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་མཉམ་བསྲེས་བྱུང་བའི་སོམ་ཉི་བཟུང་སྟེ་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་དེ་ནང་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་སྒོ་རྣམ་དག་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་བརྒྱུད་འདི་ཉིད་དང་བཀའ་བརྒྱུད་པ་གཞན་དབར་གྱི་རྩ་བའི་ཁྱད་པར་ཡང་བོན་ཆོས་འདྲེས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་འབྱེད་པའི་བླུན་གཏམ་ཡང་མང་དུ་སྣང་། གལ་ཏེ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་བོན་གྱི་རིགས་རྒྱུད་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་མྱོང་བ་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཤངས་ཆོས་ལ་བོན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་བསྲེས་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ན་ཐལ་ཆ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། དཔེར་ན་མངའ་བདག་མེ་ཏྲི་པ་ཡང་ཐོག་མར་མུ་སྟེགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཞུགས་མྱོང་བས། ཁོང་གི་ལྟ་གྲུབ་ལ་ཕྱི་རོལ་པའི་ལ་ལྟ་བ་འདྲེས་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ན། རང་རེ་བོད་ཀྱི་བཀའ་བརྒྱུད་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་འགོ་ཁུངས་ཁོང་ལ་གཏུགས་པས། ཕྱག་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་པ་དང་འདྲེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་སྲིད། གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཀྱང་མུ་སྟེགས་པའི་ལྟ་བ་རིགས་མི་འདྲ་བ་དྲུག་གི་གཞུང་ལུགས་མཐའ་དག་ལ་སློབ་གཉེར་མཛད་མྱོང་བས་ཁོང་གི་ལྟ་གྲུབ་ལ་ཡང་ཕྱི་རོལ་པའི་འདྲེས་ཞེས་བརྗོད་ན་ག་ལ་འགྲིག །དེས་ན་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས་རིགས་པའི་དོན་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང༌། །བློ་ལྡན་ལེགས་པ་འདོད་པས་བླང་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དུ་མཛད། མ་གཞི་ཁོང་བོན་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཀྱང་། མཐར་བོན་ལ་མ་མཉེས་པར་རིམ་བཞིན་རྙིང་མ་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཟད། སྐུ་ཚེའི་སྨད་དུ་ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་རིང་ལུགས་གཏོད་གནང་རྗེས་སློབ་མ་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་གདམས་ངག་གི་གཙོ་བོ་གསེར་ཆོས་ལྔ་སོགས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པའི་འཕགས་ཡུལ་མཁས་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་ལས་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་བོན་འདྲེས་ཡོད་ན་རྒྱ་གར་གྱི་མཁས་གྲུབ་རྩོད་མེད་དེ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་པའང་ལྷད་ཅན་ཡིན། དེ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཐུགས་ཀྱི་བུམ་པ་གཅིག་གི་ནང་དུ་བོན་དང་རྙིང་མ། བཀའ་བརྒྱུད་སོགས་ཀྱི་རོ་བཅུད་རྩ་བ་ནས་འདྲེས་མེད་པ་དང་། ཕན་ཚུན་དབར་ཤུགས་རྐྱེན་རྩ་བ་ནས་ཐེབས་མི་སྲིད་ཅེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཀྱང་། ཤངས་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཅེས་ལོགས་སུ་འཛིན་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་སྲོག་ཤིང་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ལྟ་གྲུབ་འགངས་ཆེ་རྣམས་ནི་འཕགས་ཡུལ་གྱི་མཁས་གྲུབ་ཚད་ལྡན་རྣམས་ལ་ཁུངས་གཏུགས་པ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པས་བོན་དང་འདྲེས་མེད་ཅེས་བརྗོད་ཆོག །དེར་བརྟེན་རྗེ་བཙུན་བདག་མེད་མས་དབོན་སྟོན་སྐྱེར་སྒང་པར་གསང་སྔགས་སྤྱོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི། རྣམ་ཐར་དཔག་པར་མི་ནུས་ཀྱིས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མ་གྱུར་ཚེ། །གཞན་རྒྱུད་ཁོང་དུ་མི་ཚུད་པས། །མནར་མེད་སྐྱེ་བའི་ལས་ལ་སོམས། །རང་རྒྱུད་ངན་པས་དག་སྣང་སྦྱོང༌། །མཐོལ་བཤགས་གཉིས་དང་འབྲལ་མ་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་གསང་སྔགས་སྤྱོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་དག་གི་མཛད་པ་ངེད་བྱིས་པ་སོ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་བློའི་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་པས། ཤ་ཟ་བ་ཐམས་ཅད་གཅན་ཟན་དང་། གདོང་དམར་བ་ཐམས་ཅད་སྤྲེའུའི་རིགས་སུ་བརྩི་ག་ལ་རུང༌།

I.2.2 - Entering the Buddha's teachings
།གཉིས་པ། བར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐོར།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་སྐུ་འཁྲུངས་རྗེས། ཐོག་མར་ཡབ་མེས་ཀྱི་ལུགས་དང་མཐུན་པར་བོན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་རྣམ་གསུམ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་། ཁོང་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་བན་བོན་གྱི་འགལ་འདུ་དང་མཆོག་དམན་གྱི་དབྱེ་བ་མུ་མཐུད་གནས་མུས་ཡིན་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་འདྲ་བར་བོན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་མཁན་གྱི་མཁས་པ་ཚོར་ཉེ་འཁོར་གྱི་རང་ལྟ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་མི་མང་པོའི་འཕྱ་སྨོད་དང་མི་ཁ་ཅུང་ཟད་ཕོག་གི་ཡོད་པ་ཡང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱེད་ཆོས་བྱེད་པར་མི་འདུག །བོན་པོར་འདུག་ཅེས་གསལ་བ་ལྟར་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཁོར་ཡུག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་རིམ་གྱིས་བོན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལ་ཐེ་ཚོམ་བྱུང་ནས་དགུང་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་ ཙམ་ལ་སོན་སྐབས་བོན་དང་ཁ་བྲལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ལས། དང་ཐོག་གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་དང༌། དེ་རྗེས་བཀའ་བརྒྱུད་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ་ཡིན།
I.2.2.1
གཅིག །གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་སྐུ་འཁྲུངས་སའི་སྙེ་མོ་སྦས་ལུང་དུ་འབོད་པའི་ཡུལ་གྲུ་དེར་ད་ལྟ་ཡང་གནས་མུས་ཡིན་པའི་ནང་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ལས་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་དགོན་སྡེ་མང་ཤོས་ཡིན་རྐྱེན། ཐོག་མར་བོན་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད་རྗེས་སླར་ཡང་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པའི་ཁོར་ཡུག་གི་ཆ་རྐྱེན་ཡོངས་སུ་ཚང་བས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་ཡང་རྙིང་མའི་ཆོས་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད་རྒྱུའི་ཐུགས་འདུན་རིམ་བཞིན་འཁྲུངས་པ་ཡང་། ཀརྨ་ངག་དབང་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོས་བར་དུ་ཐུབ་བསྟན་སྒོར་ཞུགས་ཐུན་མོང་དང་། ཐུན་མིན་རིག་པའི་གནས་ཀུན་བདེ་བླག་མཁྱེན། །སེམས་ཕྱོགས་གཙོར་གྱུར་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་བདག །བཻ་རོའི་བག་ཆགས་སད་དེར་གསོལ་བ་འདེབས་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་བར་དུ་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ཤིང་། མན་ངག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱི་སེམས་སྡེ་དང་། ནང་ཀློང་སྡེ། གསང་བ་མན་ངག་གི་སྡེ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བ་སྟེ་སེམས་གནས་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་སྡེ། །བྱ་བྲལ་རྣམས་ལ་ཀློང་གི་སྡེ། །གནད་གཙོ་བ་ལ་མན་ངག་སྡེ་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་སེམས་སྡེ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་མཛད་པ་སྟེ། ཁོང་གི་མཛད་རྣམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་སེམས་སྨད་བཅོ་བརྒྱད་ལ་གྲྭ་པ་སུམ་བརྒྱ་ཙམ་བྱུང་ནས་མཁས་པར་གྲགས་སོ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཀློང་གི་རྩ་བའི་སྐོར་སེམས་སྨད་བཅོ་བརྒྱད་དེ། པདྨ་བཀའི་ཐང་ཡིག་ལས་ནམ་མཁའ་ཆེ་དང་རིག་པའི་ཁུ་བྱུག་དང༌། །ཁྱུང་ཆེན་ལྡིང་བ་རྩལ་ཆེན་སྤྲུགས་པ་དང༌། །བསྒོམ་དོན་དྲུག་པ་རྩེ་མོ་བྱུང་རྒྱལ་དང༌། ནམ་མཁའི་རྒྱལ་པོ་བདེ་བ་ཕྲ་བཀོད་དང༌། །རྫོགས་པ་སྤྱི་སྤྱོད་རིན་ཆེན་ཀུན་འདུས་དང་། །སྲོག་གི་འཁོར་ལོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཏིག་དང༌། །རྫོགས་ཆེན་བདེ་འབྱམས་སྲིད་པ་སྤྱི་ཆིངས་དང་། །རྗེ་བཙུན་དམ་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དང༌། ཐིག་ལེ་ཀློང་ཡངས་རྡོ་ལ་གསེར་ཞུན་ནོ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་ཐོག་མར་བོད་དུ་མན་ངག་འབྱུང་བའི་རྟགས་སུ་རིག་པའི་ཁུ་བྱུག་ཚང་ཞིང་རྫོགས་པའི་རྟགས་སུ་རྩལ་ཆེན་སྤྲུགས་པ། བསམ་གཏན་སྟོན་པ་ཐིག་ལེ་དྲུག་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཁྱུང་ཆེན་ཐིག་པ། ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་འདོན་པ་མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་ཏེ་ཆེ་བ་ལྔ། གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ། ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་ཆེ་བ་བྱུང་བ་ཆེ་བཙན་དམ་པ། ཐེག་པ་གོང་འོག་གི་ཆེ་བ་འབྱེད་པ་སྤྱི་སྤྱོད་རྒྱལ་པོ། ཤེས་རབ་གསུམ་ལ་བསྟེན་པ་ཀུན་བཏུས་རིག་པ་སྟེ་ཆུང་བ་བཞི། གདམས་པ་ལ་རགས་པར་སྟོན་པ་བདེ་བ་རབ་འབྱམས། འབྲས་བུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སྟོན་པ་སྲོག་གི་འཁོར་ལོ། དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་སྟོན་པ་སེམས་ཏིག་དང་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་པོ་སྟེ་འབྲིང་བཞི། དྲང་ངེས་དབྱེ་བ་བདེ་བ་ཕྲ་བཀོད། ཐེག་པའི་ཤན་འབྱེད་པ་སྤྱི་ཆིངས། རིགས་པ་དང་མི་འགལ་བ་རྡོ་ལ་གསེར་ཞུན། སྤྱོད་པ་དང་དམ་ཚིག་སྟོན་པ་རྩེ་མོ་བྱུང་རྒྱལ་ཏེ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་བཞི། འཆལ་བ་ཚར་གཅོད་པ་རྨད་བྱུང་བཤད་བཅས་རྒྱ་གར་དུ་སེམས་སྡེ་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་བཞུགས་པ་ལས་བོད་དུ་བསྒྱུར་བ་སེམས་སྡེ་མ་བུ་བཅོ་བརྒྱད་དེ་ལྔ་བཻ་རོ་ཙ་ནས་གསུངས་པ་དང་། བཅུ་གསུམ་བི་མ་ལས་གསུངས་པར་གྲགས་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ནས་སློབ་མ་མང་དུ་བསྐྱངས་པས་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་བསྟན་པ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་སེམས་སྡེའི་ལུགས་བཟང་སྤེལ་བ་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་ཡིན།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་བསྟན་པ་ལ་དུས་ཡུན་གང་ཙམ་ཞུགས་ཏེ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང་། བུ་སློབ་ཀྱི་ཚོགས་པ་དུ་མ་ཞིག་བསྐྱངས་མཐར། བདག་གི་བསམ་པས་རྫོགས་ཆེན་འདི་ལྟ་བ་དག་མཐོ་བར་འདུག་སྟེ། སྤྱོད་པ་ཟེས་རྒྱུགས་པ་གཅིག་ལས་མི་འདུག་པས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ཆོས་བརྒྱུད་འདིས་ཀྱང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཐུགས་འདོད་ཡོངས་སུ་མ་ཁེངས། དེ་དང་འདྲ་བར་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རོང་སྟོན་ལྷ་དགའི་རྩར་བྱོན་ནས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཞལ་སོ་ཆེན་པོ་མཛད། དབེན་པ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་འདི་ལྟ་བའི་འཁྱེར་སོ་ལེགས་པོ་ཞིག་འདུག་ཀྱང་། ཉམས་ལེན་གྱི་འཁྱེར་སོ་བཞག་པ་མེད། སྤྱོད་པ་ཐེར་རྡུག་པ་གཅིག་སྣང་བས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྗེ་བཙུན་མི་ལའང་ལྟ་སྤྱོད་དོ་མི་མཉམ་པའི་རྫོགས་ཆེན་པ་རྣམས་ལ་ཅུང་ཟད་མ་མོས་པར་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་བསྟེན་པའི་ཐུགས་དགོངས་འཆར་བ་ཡིན། དེ་མིན་སུམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་དུ་འབྲི་གུང་དཔལ་འཛིན་གྱི་གསུང་དྲངས་པར་འབྲོག་མི་འབྲོམ་སྟོན་མར་མི་སོགས་ཁྱུང་པོ། །གངས་ཅན་བསྟན་འཛིན་དེ་དག་གིས། །དང་པོར་རྫོགས་ཆེན་གསན་པ་ཡོད། ཕྱིས་ནས་ངན་སྐྱུགས་བཞིན་དུ་དོར་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་དང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ཙམ་མ་ཟད། རྗེ་མར་པ་དང་། འབྲོག་མི་ལོ་ཙཱ་བ། ཆོས་རྗེ་འབྲོམ་སྟོན་པ་སོགས་ཀྱང་ཐོག་མར་རྫོགས་ཆེན་པའི་གྲལ་དུ་ཞུགས་ཀྱང་ལྟ་སྤྱོད་ཡ་བྲལ་བའི་ཆོས་བརྒྱུད་ནི་རྟ་རྒོད་ལ་བུ་ཆུང་བསྐྱོན་པ་ལྟར་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་གནད་དུ་དགོངས་ནས་ཕྱིས་ངན་སྐྱུགས་བཞིན་དུ་དོར་བར་གསུངས། འོན་ཀྱང་གོང་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཉམས་སུ་ལེན་མཁན་ཡོད་ཚད་ལྟ་བ་མཐོན་པོས་སྤྱོད་པ་དོར་བའི་ཚུལ་གྱི་སྐྱོན་ཅན་དུ་མི་གསུངས་པར། གཅིག་ནས་ཕལ་ཆེར་རྫོགས་ཆེན་པ་རྣམས་ལ་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཡོད་ཀྱང་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། རྗེ་བཙུན་མི་ལས་རྟག་ཏུ་རི་ལ་གཏོད། ཚེ་དང་སྒྲུབ་པ་སྙོམས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གྱི་བཀའ་བརྒྱུད་པ་རྣམས་དང་མི་འདྲ་བ། གཉིས་ནས་ལྷ་བླ་མ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱི་སྔགས་ལོག་སུན་འབྱིན་དུ་ད་ལྟ་ལས་ཟད་རྒྱལ་པོའི་ཁྲིམས་ཉམས་པས། །རྫོགས་ཆེན་མིང་བཏགས་ཆོས་ལོག་བོད་དུ་དར། །ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སར་ཐོགས་པ། །ཆོས་པར་མིང་བཏགས་སྔགས་ལོག་བོད་དུ་དར་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། བོད་སིལ་བུའི་སྨད་ཀྱི་དུས་སྐབས་དེར་ཆོས་ལོག་སྣ་ཚོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མིང་འཁྱེར་ཏེ་སྦྱོར་གྲོལ་ལ་སོགས་པར་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་སྤྱད་པའི་གཟིག་ལྤགས་ཀྱིས་བཀབ་པའི་བོང་བུའི་སྤྱོད་ཚུལ་དེ་རིགས་ཀྱིས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་གནས་བབས་ལ་གྱོང་གུན་བཟོས་པ། གསུམ་ནས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཉམས་ལེན་པ་འགའི་ལྟ་སྤྱོད་གནད་དུ་བཟུང་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཤས་ཆེ་བས། མཁས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་དྲིས་ལན་ཐོར་བུར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དེ་སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་མཐོན་པོའི་ཉམས་ལེན་ཡིན་པས། དེར་བསྐུར་བ་བཏབ་ན་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་གསུངས་པ་སོགས། ཞིབ་པ་སྐབས་འདིར་དཔྱད་བྱ་མ་ཡིན་པས་མཁས་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་ལྟ་ངན་མུན་སེལ་སོགས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།
།དེ་ཡང་ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐས་ལྟ་བ་མཐོ་ལ་ཡངས་པ་དང་། །སྤྱོད་པ་ཞིབ་ཏིག་སྐབས་སུ་བབ། །སྒོམ་པ་ཡེངས་མེད་རྒྱུན་མི་ཆད། །དེ་གསུམ་འཛོམས་ན་འབྲས་བུ་སྨིན་གསུངས་པ་བཞིན་ཆོས་ལུགས་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ལྟ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ཚུལ་མཐུན། སྒོམ་པ་དྲག་པོས་མཚམས་སྦྱར་ན་འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་སྨིན་ཐུབ་པས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ཐུགས་སུ་ཡང་ད་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་འཛོམས་པའི་ཆོས་ཤིག་བཙལ་དགོས་སྙམ་པའི་འདུན་པ་དབང་མེད་དུ་འཆར་བ་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་དང་འདྲ་བར་བསམ་སྡིངས་པ་གཞོན་ནུ་གྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་གི་རྒྱུད་མན་ངག་རྒྱ་མཚོ་ལ་མངའ་བརྙེས་པ་བླ་མ་ཕུག་ནག་པ་ལས་རྫོགས་ཆེན་གསང་རྫོགས་དང་། དགའ་རབ་རྡོ་རྗེའི་ཀློང་དགུ་གསན་པས། རྒྱ་ཕིབས་ཆེན་པོ་ཐོག་རིམ་དགུ་ཡོད་པ་མཐོ་ཞིང་ལེགས་པ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་སེམས་ཆོས་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པའི་ངང་ནས་ཉམས་དང་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་འཁྲུངས་པ་ཡང་། ཁོང་གི་རྣམ་ཐར་ལས་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང་། ཐེག་པ་དགུའི་ཡང་རྩེར་ཕྱིན་པའི་རྟགས་སུ་འདུག་སྙམ་པ་བྱུང་ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་རོ།
།མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གདམས་པ་ཉམས་སུ་བཞེས་པའི་དབང་གིས། ཁོང་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མ་ཡང་རྙིང་མ་པའི་ལུགས་དང་ཚེ་རབས་སྔོན་ནས་འབྲེལ་བར་གསུངས་པ་ཡང་། ཟབ་མོའི་གཏེར་དང་གཏེར་སྟོན་གྲུབ་ཐོབ་ཇི་ལྟར་བྱོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ་རིན་ཆེན་བཻཌཱུརྱའི་ཕྲེང་བར་ཕྱིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འགའ་རེར་མངའ་བདག་མར་པའི་སྐབས་མི་རུས་ཀྱི་རྒྱན་ཅན། གཉན་ལོའི་སྐབས་རི་སུལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མ། རས་ཆུང་སྐབས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་མོ། གཞན་ཡང་མེ་ཏྲི་པའི་ཡུམ་ཆུ་ཤིང་གི་སྙེ་མ་ཅན་དང་། མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མ་སོགས་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་（མནྡྷ་ར་བ་）འདི་ཉིད་ཀྱི་མཚན་དང་སྐུའི་རྣམ་འགྱུར་གཞན་དུ་བསྟན་པ་ཙམ་མང་དུ་བཞེད་ཅེས་འཁོད་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་བླ་མ་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མ་ནི་གུ་རུའི་དབྱིངས་ཕྱུག་མནྡཱ་ར་བའི་རྣམ་སྤྲུལ་དུ་འདོད་པ་དེ་བྱིས་པ་སོ་སྐྱེ་བ་ཁོ་བོ་ལྟ་བུའི་དཔྱད་བྱ་མ་ཡིན་ཀྱང་། དེའི་ཐོག་ནས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐུ་ཚེའི་སྟོད་དུ་གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་མངོན་ལྐོག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་རུང་མཚོན་པར་བྱས་ཡོད་སྙམ།
I.2.2.2
གཉིས། སྐོར་ནི་རཱུ་པ་ལས་ཕྱག་ཆེན་གྱི་གདམས་པ་གསན་པ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གདམས་པ་ལ་ཅུང་ཟད་མ་མོས་པར། སྔར་གྱི་གྲྭ་པ་རྣམས་བཞག་ནས་སྟོད་ལུང་ལ་ཕེབས། ལྷ་ས་བསྐོར། འཕན་ཡུལ་ཤོ་མ་རར་ཕེབས་ཏེ་སྐོར་ནི་རུ་པ་ལས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྩ་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ། བཤད་རྒྱུད་བསམ་མི་ཁྱབ། གསང་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ། རྙོག་པ་མེད་པ། མཚན་བརྗོད་དང་དོ་ཧ་རྣམས་ཞུས། དགྲ་ནག་གི་རྒྱུད་བསྒྲུབ་ཐབས་དང་ནི་རུ་པའི་སྐོར་གྱི་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར་ཞུས་སོ་ཞེས་གསལ་བ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རྒྱུད་རྙོག་པ་མེད་པ་དང་། ལྡེའུ་མིག་ལྟ་བུའི་རྒྱུད་མཚན་བརྗོད་སོགས་ནི་རུ་པའི་ཆོས་སྐོར་མཐའ་དག་གསན་པ་དེ་དག་གིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྒྱ་གར་དུ་མ་ཕེབས་གོང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྐོར་འགའ་ཞིག་གསན་མྱོང་བ་མཚོན། ཡང་འབུལ་བ་དང་། ནན་ཆགས་དང་། ཉམས་ལེན་གྱིས་བླ་མ་ཤིན་ཏུ་མཉེས་ནས། བླ་མའི་ཞལ་ནས། ད་ལྟ་ང་ལ་ཉུངས་དཀར་ཞོ་གཅིག་གི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སློབ་མ་ཡོད་ཀྱང་། ངའི་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར་ཤེས་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཁྱེད་ལས་མེད་ཡང་ཡང་གསུང་ངོ་ཞེས་འཁོད་པ་བཞིན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འདི་ཉིད་ནི་རུ་པའི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ནས་བླ་མས་ཀྱང་བསྟོད་ཚིག་གི་མེ་ཏོག་ཆར་དུ་བསྙིལ། འོན་ཏེ་ནི་རུ་པའི་སློབ་མ་ཆ་དར་ཤེས་རབ་སེང་གེ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་སློང་བཅུ་གསུམ་གྱི་གྲས་སུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འདི་ཉིད་ཚུད་མེད་པ་འདྲ་སྟེ། ཁོང་གླང་རི་ཐང་པ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་དུས་ནི་འཕགས་ཡུལ་ལ་ཕེབས་རྗེས་སུ་ཡིན་པས་སྐབས་དེ་དུས་ཁོང་དགེ་སློང་མིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐོར་ནི་རུ་པ་དུས་ཡུན་ཇི་ཙམ་བསྟེན་མིན་སྐོར་འཁོད་པའི་དཔྱད་ཡིག་ཞིབ་ཆ་ད་ཕན་མ་མཐོང་བས་དཔྱད་པར་འཚལ།
དེ་ཡང་ཕྱག་ཆེན་སྔ་འགྱུར་གྱི་བླ་བརྒྱུད་གྲས་སུ་བཞུགས་པའི་སྐོར་ནི་རུ་པའམ་ནི་རུ་པ་ཏའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་རྗེ་བཙུན་ཀ་རོ་པའི་སློབ་མ་ཡིན་ལ། བླ་མའི་བཀའ་དང་མཁའ་འགྲོའི་ལུང་བསྟན་བཞིན་དགུང་ལོ་བདུན་ཅུ་རྩ་བཞི་ལོན་པ་ན་ཐོག་མར་བལ་པོའི་ཡོན་བདག་བྷ་ཧའི་གནས་སུ་སྐོར་ཆུང་བ་འདས་པའི་ལུས་ལ་གྲོང་འཇུག་མཛད་རྗེས་བོད་དུ་ཕེབས། དེ་ལས་རྗེ་བཙུན་ཀ་རོ་པའི་སློབ་མ་སྐོར་ཆུང་བ་ནི་གཉལ་སྟོད་ཀྱི་ཐང་ལ་དགེ་ཚར་དུ་ཡབ་སྐོར་སྟོན་དངོས་གྲུབ་འབར་དང་ཡུམ་གཉོས་མོ་གཟའ་སྒྲོན་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ཆུ་ཕོ་སྟག་སྟེ་སྤྱི་ལོ་1002ལོ་ཙམ་ལ་འཁྲུངས། ཐོག་མར་དམ་པ་སྐོར་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྐོར་ཆུང་བར་གྲགས། ཇོ་བོ་རྗེའི་སློབ་མ་བལ་པོ་འགྱོད་པ་གསང་བ་ལས་ལོ་གཅིག་རིང་སྒྲ་བསླབས་པས་ལེགས་པར་མཁྱེན། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པ་སྟེ་སྤྱི་ལོ1015ལོ་ཙམ་ལ་སྦ་སྟོན་རྡོར་ཤེ་དང་ཀོང་སྟོན་རིན་ཆེན་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་བལ་པོར་བྱོན། རྣལ་འབྱོར་བ་མདའ་གཞུ་ཅན་གྱིས་དབང་དང་སྒྲའི་གནས་བཅུ་བདུན་རྫོགས་པར་གནང་། རྗེ་བཙུན་མ་ཀུ་མུ་ད་ར་ལས་གཤིན་རྗེ་གཤེད་ནག་པོའི་ཆོས་སྐོར་སོགས་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ཆོས་སྐོར་རྣམས་གསན། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་སྟེ་སྤྱི་ལོ1021ལོ་ཙམ་ལ་བོད་དུ་བྱོན། ལ་སྟོད་ཀྱི་ལེང་ལོ་ཙཱ་བ་དང་གྲྭ་པ་མངོན་ཤེས་སོགས་ལ་དབང་དང་གདམས་པ་འགའ་རེ་གནང་། དུས་དེ་དེབ་སྔོན་དུ་གྲྭ་པའི་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རྩ་དགུ་པ་སྟེ་སྤྱི་ལོ1080ལོ་ཙམ་དུ་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པས་དཔྱད་ཕྱིས་བལ་པོའི་ཡོན་བདག་བྷ་ཧ་ཞེས་པས་མཆོད་གནས་སུ་སྐོར་ཆུང་བ་ཟླ་བ་གཅིག་བཞུགས་པའི་རིང་གནས་དེར་སྐུ་འདས་རྗེས་ནི་རུ་པ་དང་མཇལ་ནས་གྲོང་འཇུག་མཛད་པ་ཡིན། གྲོང་འཇུག་མཛད་པའི་དུས་ཞིབ་པར་བརྗོད་དཀའ་ཡང་སྤྱི་ལོ་1021ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་བོད་ནས་སླར་ཙིན་ཙི་གླིང་དུ་བྱོན། ཀ་རོ་པས་ལོ་བདུན་ན་བསོད་ནམས་འོང་ཞེས་པའི་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་རྗེ་བཙུན་ཀ་རོ་པས་དབང་དང་གདམས་ངག་རྫོགས་པར་གནང་བ་དང་། དེ་རྗེས་བལ་མོ་འབྲི་སྨུ་བྱ་བ་ལ་ཕྱག་རྒྱ་མཛད་ནས་སྤྱི་ལོ1028ལོ་ཙམ་ལ་སྙིང་པོའི་སྐོར་ཐམས་ཅད་རྟོགས། རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མཐའི་གསང་སྤྱོད་པ་ཡོད་པའི་རྩ་ར་གསང་སྤྱོད་ཟླ་བ་དྲུག་ཙམ་མཛད་པ་དང་། ཡོན་བདག་བྷ་ཧའི་གནས་སུ་ཟླ་བ་གཅིག་བཞུགས་པ་བཅས་ལ་ལོ་གཅིག་ཙམ་བརྩིས་ན་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལོ1029ལོ་ཙམ་དུ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལོ་ཚིགས་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་དུ། སྤྱི་ལོ་1062ལོར་སྐོར་ནི་རུ་པ་འཁྲུངས་པ་དང་དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་གཅིག་པ་སྤྱི་ལོ1102ལོར་སྐུ་གཤེགས་པར་འདོད། དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། ནི་རཱུ་པས་སྐོར་ཆུང་བའི་ལུས་ལ་གྲོང་འཇུག་མཛད་པའི་དུས་སུ་ནི་རུ་པ་དགུང་ལོ་བདུན་ཅུ་དོན་བཞིར་ཕེབས་ཟིན་པས་ཁོང་གི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ955ལོ་ཡིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐོར་ནི་རུ་པ་མཇལ་བའི་དུས་ཚོད་ནི་རྒྱ་གར་ལ་ཐེངས་དང་པོ་མ་ཕེབས་གོང་དུ་ཡིན་ལ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཕགས་ཡུལ་ནས་ཐེངས་གསུམ་པར་བོད་དུ་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་སྐབས་སྤྱི་ལོ1041ལོར་ཡིན་དགོས་པ་སྔར་བཤད་ཟིན་པས། སྤྱི་ལོ1136ལོ་ཙམ་དུ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྒྱ་གར་ལ་ཐེངས་གསུམ་པ་ཕེབས་མ་ཕེབས་ཀྱི་གཡས་གཡོན་དུ་ཁེལ། དེས་མ་ཟད་སྤྱི་ལོ་1041ལོ་ནས་སྐོར་ནི་རུ་པ་མ་འཁྲུངས་པའི་སྤྱི་ལོ་1062ལོའི་བར་ད་དུང་ཡང་ལོ་22ཙམ་ཡོད།
སྐོར་ནི་རཱུ་པས་སྔར་གྱི་སྐུ་ལུས་བསྲེགས་སྦྱང་མཛད་ཅིང་སྐོར་ཆུང་བ་ལ་གྲོང་འཇུག་གནང་བ་བོད་དུ་ཕེབས། དང་ཐོག་ལྡོམ་བུ་བའི་སྤྱོད་པས་བསོད་སྙོམས་མཛད་དེ་བཞུགས་ཀྱང་རྗེ་བཙུན་ཀ་རོ་པ་ཡབ་ཡུམ་ལྷ་སར་ཕེབས་ནས་བར་ཆད་ལྡོག་པའི་བྱིན་རླབས་གནང་ཞིང་དབང་རྣམ་ངེས་ཚར་གཅིག་གསན། བླ་མ་ཡབ་ཡུམ་མང་ཡུལ་གུང་ཐང་དུ་བསྐྱལ་རྗེས་ཟངས་གླིང་གི་པཎྜི་ཏའི་ཆ་བྱད་མཛད་དེ་བོད་ལ་བྱོན་པས། བུ་སྟོན་ཆོས་འབྱུང་དུ་བོད་དུ་དམ་ཆོས་དར་བར་མཛད་མཁན་གྱི་བོད་དུ་ཕེབས་པའི་པཎྜི་ཏའི་ཁོངས་ཀྱི་གྲངས་གོ་གཉིས་པར་ཡང་བླ་མ་ཟངས་གླིང་པ་ཞེས་དང་། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་ཟངས་གླིང་པ་ཞེས་ཐད་ཀར་བཀོད་ཡོད། དེ་རྗེས་བོད་རང་གི་ཆ་ལུགས་མཛད་དེ་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ནས་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་བར་ཏེ་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་ཙམ་གྱི་རིང་དགེ་སློང་བཅུ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་གསུངས། དབང་བསྐུར། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་མང་པོ་རང་འགྱུར་དུ་བསྒྱུར། རྒྱུད་སྡེ་དུ་མ་དང་གདམས་ངག་གི་སྐོར་མང་དུ་གསུངས། དམ་པའི་ཆོས་གསང་སྔགས་ཟབ་མོ་དང་སྙིང་པོའི་བསྟན་པ་དར་བར་མཛད། ཁོང་ནི་སྐབས་དེ་དུས་བོད་ལ་བྱོན་པའི་གྲུབ་ཐོབ་གྲགས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་ད་ལྟ་བོད་ན་གྲུབ་ཐོབ་འདི་ལས་ཆེ་བ་མི་འདུག་ཅེས་འཁོད་པ་ལྟར་དང་། ཁོང་གིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ལ་རྒྱལ་སྲས་མི་སྲིད་པ་རང་ལ་ཁུངས་གཏུགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་མོའི་བརྒྱུད་པ་སྔ་མ་རྣམས་བསྩལ་བ་སྟེ། རྗེ་བཙུན་ཀ་རོ་པ་འདི་ཉིད་མཻ་ཏྲི་པ་འི་ཐུགས་སྲས་བཞིའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་སོགས་ཞིབ་པ་རྣམས་ཕྱག་ཆེན་གའུ་མའི་སྐབས་འཆད་པར་བྱའོ།
།དེ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐོར་ནི་རུ་པའི་སྤྱན་སྔར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོས་གཙོས་པའི་གདམས་པ་མང་དག་ཅིག་གསན་ནས་མཁས་པར་གྱུར་ཀྱང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དུ་ཆོས་རྣམས་མཁས་པར་བསླབས་ནས་ཆོས་ལ་མོས་པ་བྱུང་ཡང་། ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ལྟས་གཅིག་ལ་ཅུང་མ་མོས་ནས། ད་ལྟ་བོད་ན་གྲུབ་ཐོབ་འདི་ལས་ཆེ་བ་མི་འདུག །བླ་མ་འདིས་ཀྱང་མཆོག་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཅི་ཐོབ་མི་ཤེས་པར་འདུག་པས། ད་ཅི་ནས་ཀྱང་རྒྱ་གར་དུ་འགྲོ་དགོས་སྙམ་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ད་དུང་ཡང་ཐུགས་ཡིད་མ་ཚིམས་པར། འཕགས་ཡུལ་ཁོ་ནར་ཕེབས་པའི་ཐུགས་འདུན་ཤུགས་དྲག་ཏུ་འཆར། གོང་དུ་ཐུན་མོང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་ལྟས་གཅིག་ལ་མ་མོས་ཞེས་པ་ཡང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་གྱི་ལྷན་ཐབས་སུ་ཨ་རུ་ར་འོ་མར་སྦངས་ཏེ་གསོལ་མར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ང་རང་བློ་ཆུང་པས་ལན། རྒྱ་གར་གྱི་གྲུབ་ཐོབ་རྣམས་ཀྱང་ཐུན་མོང་གི་རྟགས་ཕལ་ཆེར་རྫས་ཀྱི་དེ་ལྟ་བུར་འདུག་གསུང་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། སྐོར་ནི་རུ་པའི་སྤྱན་སྔར་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྟགས་ཅུང་ཟད་འཆུགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། གྲུབ་ཐོབ་ཨ་མོ་གྷས་འདི་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་རྒྱ་གར་བགྲོད་ཅེས་པའི་ལུང་བསྟན་དང་། ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་ལས་འཕྲོ་སད་པ་ཡིས། །དཀའ་བ་སྤྱད་དེ་རྒྱ་གར་བགྲོད་ཅེས་སོགས་གསུངས་པ་བཞིན། ལས་དབང་གིས་རླུང་ཤུགས་དྲག་པོས་ཡོངས་སུ་དེད་ནས་མཐར་ཞེན་པ་བྲལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་ཉིད། གླིང་བཞི་བསྐོར་བའི་ཉི་མ་དང་འདྲ་བར་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྟོན་མོ་ལ་ཆས་སོ།

I.2.3 - Voyage to India
།གསུམ་པ། མཐའ་མར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་གནང་བའི་སྐོར།
དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ་དཔེར་མཐོ་སར་སླེབས་ཀྱང་མུ་མཐུད་བསྐྱོད། གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་ཀྱང་མུ་མཐུད་འབད་ཅེས་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བོད་ཡུལ་དུ་ཆོས་དང་རིག་པའི་གནས་ཅི་རིགས་ལ་བརྩོན་པ་བརྒྱ་དང་འབད་པ་སྟོང་གིས་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་མཛད་ནས། སློབ་མའི་ཚོགས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་བསྐྱངས་པའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོར་གྱུར་ཀྱང་། དེ་ལ་བློ་ཡིད་ཚིམས་ནས་མ་བཞུགས་པར་ཡུན་རིང་པོར་རྒྱུག་རྒྱུག་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་དེ་ལ་འདམ་ཉོག་གིས་དྲི་མས་བསླད་པར་དོགས་ནས་རབ་ཏུ་དྭངས་བའི་ཆུ་མགོ་ཁོ་ནར་བསྙེགས་པའི་ཐུགས་འདུན་ངང་ངམ་ཤུགས་སུ་འཆར། དེས་ན་ཕ་མ་ཡུལ་གཞིས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ། མཐའ་ཡུལ་སྐད་རིགས་མི་གཅིག་པ་གཅན་འཕྲང་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ལ་ཁས་ལེན་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་ཡང་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོའི་གོ་མཚོན་གྱིས་ལེགས་པར་སྤྲས་ཏེ་སྲོག་དང་བསྡོས་ནས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཤར་ནུབ་གུང་གསུམ་དུ་བྱོན། འོ་ན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་མཐར་ཐུག་གི་དམིགས་འབེན་དེ་འཕགས་ཡུལ་དུ་བཙུགས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང༌། དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་ཕྱིར་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཐེངས་ག་ཚོད་ཙམ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་ཇི་ལྟར་མཛད་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཞིང་བར་བྱ་ལ།
I.2.3.1
གཅིག །འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན།
གལ་ཏེ་མི་ཞིག་གིས་ང་ལ་གནམ་འོག་འདིར་མིའི་རྣམ་ཤེས་སོགས་མི་ཚེའི་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགངས་ཆེ་རྣམས་ལ་བསམ་གཞིགས་ཡུན་རིང་བྱེད་མྱོང་བ་མ་ཟད། གནད་དོན་འགར་ལན་ཡང་རྙེད་ཟིན་མིན་དྲིས་ན། ཐ་ན་པོ་ལ་ཐུ་དང་ཁང་ལྡེ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མྱོང་བའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་འོས་སའང་ངས་རྒྱ་གར་ལ་མཛུབ་མོ་གཟུག་སྲིད། གལ་ཏེ་ངས་སླར་ཡང་རང་ཉིད་ཧ་ལམ་ཞི་ལ་པ་དང་། རོ་མ་པ། གཟི་འོད་འཕྲོ་བའི་མི་རིགས་གྲས་ཀྱི་ལྡེའུ་རིགས་པའི་བསམ་བློས་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་པའི་མི་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན། ཡིག་ཚང་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་དག་བཅོས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ཆེ་ཤོས་ལྡན་ལ། ང་ཚོའི་ནང་སེམས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་དེ་བས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་དང་འཐུས་ཚང་། རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་གཏོང་ཐུབ་ཅེས་བསམས་ན། དོན་དངོས་ཐོག་དེ་ནི་དེ་བས་མི་གཤིས་ཅན་གྱི་ཚེ་སྲོག་ཅིག་ཡིན། ངས་སླར་རྒྱ་གར་ལ་མཛུབ་མོ་འཛུགས་སྲིད་ཅེས་འཁོད་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་གྱི་མཚན་ཉིད་རིག་པ་སོགས་འོད་སྟོང་འབར་བའི་གནའ་བོའི་ཤེས་རིག་དེ་དག་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ལ་སྙན་པའི་བ་དན་ཕྱོགས་བཅུར་ཁྱབ་ནས་ཡོད་པས། དེ་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་མི་ཚེའི་དོན་སྙིང་ལ་བསམས་གཞིགས་བྱེད་པར་སྤྲོ་བའི་གནའ་དེང་གི་མཁས་པ་ཚོས་མ་གྲོས་གཅིག་མཐུན་གྱིས་མཛུབ་མོ་འཛུགས་ས་ཡིན། ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྣམ་ཐར་དུ་ཆོས་ཕྱིར་སྲོག་ནི་བཏང་སྙམས་ནས། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་མ་བལྟས་ཏེ། བལ་ཡུལ་ཙམ་ལ་མི་བལྟོས་པར། །སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་འབྱུང་གནས་ས། །རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཚངས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་རིང་དམ་ཆོས་བདུད་རྩིའི་བཅུད་ལ་ངོམས་པ་མེད་པར། ལན་གྲངས་དུ་མའི་གདམ་ཁ་དང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོད་སེམས་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་གི་གཞུང་དང་གདམས་པའི་སྤྲོས་པ་གཅད་སའི་དམིགས་འབེན་དེ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་འགོ་ཁུངས་རྒྱ་གར་ཁོ་ནར་བཙུགས་ནས། ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་དང་མཚན་སྙན་གྲགས་ཀྱི་གཡབ་མོ་སོགས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་དང་འདྲེས་པའི་བློ་ཁ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་བལ་ཡུལ་ཙམ་མ་ཟད། སྤྲེལ་རྒན་གྱི་རམ་འདེགས་མེད་པའི་ཐང་སན་བླ་མ་དེ་ཉིད་ཞུམ་མེད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་མི་ཕྱེད་པའི་དད་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐུལ་ཏེ་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེའི་གྲོང་དུ་དམ་ཆོས་ཀྱི་ནོར་བུ་འཚོལ་བར་ཕེབས་པ་གྲུབ་ཐོབ་ཨ་མོ་གྷའི་ལུང་བསྟན་བཞིན་བསྒྲུབས། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་ལྡོག་མེད་ཀྱི་བློ་སྟོབས་དེར། བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པས་ཀྱང་མི་ནག་ཆོས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མཁན། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་རྒྱལ་ཁམས་ན། །དད་ལྡན་སྐྱེ་འཆིས་འཇིགས་པ་ཡིས། །སྙིང་སྟོབས་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཁྱོད། །མ་ནོར་དམ་ཆོས་འཚོལ་བའི་ཕྱིར། །སྲོག་ལ་མི་ཕངས་དཀའ་སྤྱད་ནས། རྒྱ་གར་ཡུལ་རྣམས་བགྲོད་བྱེད་པའི། །སྐལ་ལྡན་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཁྱོད་ཅེས་བསྟོད་ཚིག་གི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་ཐོར།
གཞན་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དང་དུས་མཚུངས་པ། དྭགས་པོ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་སྤྱི་མེས་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་མར་པ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ཀྱང་དཀའ་བ་གྲངས་མེད་ཁུར་དུ་བཞེས་ནས་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོར་བཅངས་པ་ཡང་། རྒྱ་གར་ལ་ཕར་བྱོན་གྱི་མགུར་དུ་ང་ལས་ཅི་ལ་ཐུག་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །འཆི་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ། དཔལ་མོ་དཔལ་ཐང་དུ་ཆེ་ལགས་ཀྱང་། །ང་ལ་རྣམ་ཤེས་རླུང་བཞོན་གྱི་གདམས་པ་ཡོད། འདི་མདོ་ཕྲུག་ཕལ་གྱིས་དོ་ཟླ་མིན། །ལས་ཅི་ལ་ཐུག་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །འཆི་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །ལ་ཁ་ལ་བྱ་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲང་ལགས་ཀྱང༌། །ང་ལ་གཏུམ་མོ་མེ་འབར་གྱི་གདམས་ངག་ཡོད། །འདི་སྣལ་གོས་ཕལ་གྱིས་དོ་ཟླ་མིན། ལས་ཅི་ལ་ཐུག་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །འཆི་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །བལ་པོ་ཤིན་ཏུ་ཚད་པ་ཆེ་ལགས་ཀྱང༌། །ང་ལ་འབྱུང་བ་རོ་སྙོམས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཡོད། །འདི་བཟང་དྲུག་ཕལ་གྱིས་དོ་ཟླ་མིན། །ལས་ཅི་ལ་ཐུག་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །འཆི་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་རྒྱ་གར་ལ་འགྲོ །ལམ་བར་དང་ཡུལ་ཕྲན་འཇིགས་པ་ཆེ་ལགས་ཀྱང་། །ང་ལ་མ་མོ་ཇག་ཆིངས་ཀྱི་གདམས་ངག་ཡོད། །འདི་ཟླ་སྐྱེལ་ཕལ་གྱིས་དོ་ཟླ་མིན་ཞེས་སོགས་གསལ་བ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་བརྒྱུད་སྤྱི་མེས་རྗེ་བཙུན་མར་ཁྱུང་རྣམ་གཉིས་དང་འདྲ་བར་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་བོད་ཀྱི་ལོ་པཎ་མང་པོས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ཞབས་བཅགས་ཤིང་། མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འོད་སྟོང་འབར་བའི་ནོར་བུ་དུ་མ་ཁ་བ་གངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་བང་མཛོད་ཡོངས་སུ་བཀང་བར་མཛད་པས། རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ནི་ཁོང་ཚོའི་མི་ཚེའི་བཤུལ་ལམ་སྟེང་གི་རྟེན་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་གོམ་ཁ་ཕྱོགས་སའི་མཐར་ཐུག་གི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན། དེར་བརྟེན་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཀྱང་ལན་གྲངས་དུ་མའི་གདམ་ཁ་དང་དམ་ཆོས་འཚོལ་བའི་ཆོད་སེམས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཐུགས་ཐག་བཅད་པ་དེ། ཏི་ལོ་པས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བའི་འབྱུང་བ་རླུང་བཞིན་དུ། ཞེན་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་མཆོག་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ངེས་པ་དོན་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གང་སར་རྒྱུ་བའི་རླུང་བཞིན་ཆགས་ཞེན་དང་རེ་དོགས་མེད་པར་འཕགས་ཡུལ་དུ་བཞུད་པ་དེ་ནི་ཆེས་ལེགས་པར་དགོངས་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་སོ།
I.2.3.2
།གཉིས། འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་ཐེངས་གྲངས་དང་སློབ་གཉེར་ཇི་ལྟར་མཛད་ཚུལ།
མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་འདི་ཉིད་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པའི་ཐེངས་གྲངས་སྐོར་བཞེད་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་གཙོ་བོ་ཁག་གཉིས་ཡོད་པ་སྟེ། མཛད་རྣམ་ཁུངས་བཙན་ཁག་དང་དེབ་སྔོན་སོགས་སུ་རྒྱ་གར་དུ་ལན་གསུམ་བྱོན་པའི་སྐོར་དང་། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་དུ་ལན་བདུན་ཕེབས་པར་བཞེད། འདིར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་དཔར་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཁག་ལྔ་ཙམ་ལ་གཤིབ་བསྡུར་བྱས་རྗེས་ཁྱོན་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་པ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པས་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་དགོད་པར་བྱ་སྟེ། ཕེབས་ཐེངས་དང་པོ་ནི། ཤངས་པའི་མགུར་མཚོ་ལས་སྔོན་གྱི་ལས་འཕྲོ་སད་དེ་དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་པ་ལ་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་དུ་ཕེབས་པ་སྟེ། ཁོང་གི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ978ལོར་བརྩིས་པའི་སྤྱི་ལོ1028ལོ་ཙམ་དུ། ཐོག་མར་བལ་པོར་བྱོན་ནས་པཎྜི་ཏ་བྷ་སུ་མ་ཏི་ལས་བིར་བ་ཏ་བསླབས་ཤིང་། ཀྲི་ཡའི་སྒྲུབ་ཐབས་ལྔ་བཅུ་སོགས་ཞུས། དེའི་དུས་ཡུན་ནི་ཧ་ལམ་ལོ་གསུམ་ཙམ་ཡིན་པ་སྟེ་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་ཐེངས་དང་པོར་རྒྱ་བལ་དུ་ཕེབས་སྐབས་ཐ་མ་ལྷོ་བལ་རྒྱ་ལ་ཕྱིན། །ལོ་གསུམ་བལ་པོའི་མཐིལ་དུ་བསྡད་ཅེས་པ་དང་འདྲ་བར། སྔར་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་འགའ་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཆོས་ཞུ་བར་ཕེབས་སྐབས། ཐོག་མར་བལ་ཡུལ་དུ་ལོ་གསུམ་ཙམ་རིང་བཞུགས་ནས་ས་ཆ་དེའི་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་དང་། གནམ་གཤིས་ཀྱི་ཚ་བ་སོགས་གོམས་པར་བྱེད་པ། ལྷག་པར་འཕྲལ་སྐད་ལ་སྦྱངས་པ་མཛད་ནས་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཆོས་ཞུ་བར་ཕེབས་རྒྱུའི་གྲབས་གནང་གི་ཡོད་པ་བཞིན། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་པཎྜི་ཏ་ཨ་ཐུ་ལ་བཛྲ་གྱིས་ཡང་ན་བལ་པོར་ལོ་གསུམ་སྡོད་ངས་ཆོས་བསླབས་ཀྱིས། ཡང་ན་རྒྱ་གར་དུ་རྡོ་རྗེ་གདན་པའི་དྲུང་དུ་དེངས་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་འབྱུང་གནས་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཕེབས། བླ་མ་རྡོ་རྗེ་གདན་པས་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་མནོས་ཏེ་འདུལ་བ་ལུང་དང་བསྟན་བཅོས་མདོ་རྩ་སོགས་གསུངས། དེ་རྗེས་རྗེ་ཤི་བྷ་དྲ་ས་ན་ཛྷ་ལས་བྱམས་ཆོས་ལྔ་དང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་སྡེ་ལྔ། ཚད་མ་སྡེ་བདུན་སོགས་དང་། སུ་ར་པཱ་ལའི་སློབ་མ་བཻ་རོ་ཙ་ན་རཀྴི་ཏ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀོ་ས་ལའི་དུར་ཁྲོད་དུ་བཞུགས་པ་ལས་གསང་བ་འདུས་པ་ལྷ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་ཞུས། མཻ་ཏྲི་པ་འི་སློབ་མ་འབྲིང་བདུན་གྱི་ཡ་གྱལ་རྡོ་རྗེ་མཆེད་གསུམ་ལས་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དམར་ནག་གི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་ར་སྒྲོལ་གྱི་གདམས་ངག་སོགས་གསང་ཆེན་སྔགས་ཀྱི་ཟབ་ཆོས་མང་དུ་གསན།
དེ་རྗེས་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་གུ་ལང་གི་གསེར་ཁ་སོགས་བརྡོལ་བ་དང་ཐུག་པས་གསེར་མང་པོ་བསྒྲུབས་རྗེས། ཐེངས་གཉིས་པར་སླར་རྒྱ་བལ་དུ་ཕེབས་ནས་གསང་ཆེན་སློབ་བརྒྱུད་འཛིན་པའི་བལ་པོ་ཕམ་ཐིང་པ་ ལས་བདེ་མཆོག་རྩ་རྒྱུད་དང་གདན་བཞི། སུ་མི་ཏི་ཀིརྟི་ལས་བདེ་མཆོག་རྩ་རྒྱུད་དང་ནག་པོ་བའི་ཆོས་དྲུག །དྷརྨ་ཕ་ལར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་གསང་བ་སྒྲུབ་པ། གྲུབ་ཐོབ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལས་ཀུ་ཀུ་རི་པའི་ཆོས་བདུན། སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བདེ་མཆོག་ལྷ་ལྔ་དང་མཁའ་སྤྱོད་དཀར་དམར་སོགས། པཎྜི་ཏ་བདེ་བའི་རྡོ་རྗེ་ལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དགྲ་ནག་དང་འཇིགས་བྱེད་རྟོགས་པ་བདུན་པ། པཎྜི་ཏ་རོལ་པའི་རྡོ་རྗེ་ལ་གསེར་སྲང་བརྒྱ་ཕུལ་ནས་ལྷ་མོ་དང་མགོན་པོའི་སྒྲུབ་ཐབས་བརྒྱད་ཅུ་དང་། ཕྱི་རོལ་པ་དང་ནང་པའི་ཕྱིར་བཟློག །ཉི་ཁྲོས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་སེར་བ། ཐོག་དབབ་བསྲུང་དང་སྨན་དཔྱད་སྡེ་སྐོར་བདུན་ལ་སོགས་པའི་གདམས་པ་མང་དུ་ཞུས། ལྷག་པར་མེ་ཏྲི་པ་ཀོ་ས་ལ་བི་ཀླུའི་དུར་ཁྲོད་ན་བཞུགས་པ་ལ་གསེར་སྲང་བདུན་ཕུལ་ནས་བོད་ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བས་ནོར་སྒྲུབ་མྱུར་ལ་ལྷག་ཚན་ཆེ་བ་ཞིག་ཞུ་བྱས་པས། ཡིད་བཞིན་གྱི་མགོན་པོ་ཕྱག་དྲུག་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་གནང་བ་ཕྱིས་ཤངས་པའི་བཀའ་སྲུང་གཙོ་བོར་གྱུར།
།དེ་ནས་གསེར་སྲང་ལྔ་བརྒྱ་འཁྱེར་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་ཀུན་ཏུ་ཕེབས་ནས་རྩད་གཅོད་གནང་བ་དང་གསོལ་བ་ཤུགས་དྲག་བཏབ་རྐྱེན་རྒྱལ་བ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལས་དངོས་སུ་ཆོས་གསན་ཞིང་། དག་པའི་ས་གསུམ་ལ་གནས་པ་ནཱ་རོ་པའི་ལྕམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མ་དང་མཇལ་ནས་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་ཞིང་སྒྱུ་ལུས་རྨི་ལམ་ཟིན་ཏེ་ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་རྫོགས་པར་ཞུས། ནི་གུ་མས་ཀྱང་གཉིད་ཐུམ་གཅིག་ལ་ཆོས་དྲུག་གི་ཁྲིད་ཚར་བ་རྒྱ་གར་ན་ཁྱེད་ལས་མེད་གསུངས། དེ་རྗེས་དངོས་སུ་ཁྲིད་ཚར་གསུམ་དང་། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་རྐང་། སྒྱུ་མ་ལམ་རིམ། རྒྱུད་སྡེ་ལྔའི་དབང་དང་སྒྲུབ་ཐབས་སོགས་ཀྱི་གདམས་པའང་མང་དུ་གནང་།
དེ་ནས་པཎྜི་ཏ་ཆེན་མོ་ཨཱརྱ་དེ་ཝ་ལ་ནང་ཁྲིད་ཞུས་པ་བཞིན་དཔལ་བིརཱ་པས་སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དབང་རྫོགས་པར་བསྐུར་བས་ནུབ་གཅིག་ལ་ས་བརྒྱད་པའི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ། ཟླ་བ་བདུན་ལ་ས་བརྒྱད་ཀྱི་རྟོགས་པ་ལ་དགོད་ནུས་ཤིང་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་བདག་མེད་མ་ལ་དངོས་སུ་ཆོས་གསན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་སུ་ཁ་སིདྡྷིས་སྤྲུལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་དབང་བཞི་རྫོགས་སུ་བསྐུར། ཌཱ་ཀི་མ་འདིས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་བརྒྱུད་པ་དང་བཅས་པ་ཀུན་ལ་ལུང་བསྟན་མཛད་ཅིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་སྐུ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཕེབས་ཐེངས་གཉིས་པ་འདིར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་རྩ་བའི་བླ་མ་བཞི་ལས་རྒྱལ་བ་མཻ་ཏྲི་པ་མཇལ་ནས་ཡེ་ཤེས་མགོན་པོའི་ཆོས་སྐོར་ཞུས་ཤིང་། ལྷག་དོན་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ནི་གུ་མ་ལས་ཁྱུང་པོའི་གསེར་ཆོས་ལྔའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ནི་གུ་ཆོས་དྲུག་གི་ཁྲིད་ཐེངས་བཞི་ཞུས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཌཱ་ཀི་མ་སུ་ཁ་སིདྡྷི་ལས་སུ་ཁ་ཆོས་དྲུག་དང་གསང་སྒྲུབ་ལྟེ་བ་འཕྲུལ་འཁོར་སོགས་ཞུས་པས། ཕེབས་ཐེངས་འདིར་གསེར་སྲང་མང་ཤོས་ཀྱི་སྐྱེས་ཕུལ་ནས་གདམས་པ་འགངས་ཆེ་ཤོས་རྣམས་ཀྱི་གནང་སྦྱིན་གྱ་ནོམ་པ་བསྩལ་བས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་སྐུ་ཚེ་གང་པོའི་ནང་གྲུབ་འབྲས་གཡུར་དུ་ཟ་བའི་འགྲུལ་བཞུད་ཅིག་ཡིན་ལ། རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་པའི་ནང་དུས་ཡུན་རིང་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན།
དེ་རྗེས་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས་བློན་པོ་བཀའི་ཐང་ཡིག་ཏུ་འཛམ་བུ་ཆུ་བོ་གུ་ལང་སོགས། གསེར་ཁ་ཆེན་པོ་བཅུ་གསུམ་འབྱུང་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་བལ་པོ་བརྒྱུད་བོད་དུ་ཕེབས་སྐབས་གསེར་ཁ་བཅུ་གསུམ་ བརྡོལ་བ་སོགས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས། ཐེངས་གསུམ་པར་རྒྱ་གར་དུ་ཕེབས་ཏེ་གསེར་སྲང་བརྒྱད་ཅུས་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་ཞག་བཅུའི་བར་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། དེ་རྗེས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོས་ལོ་ཙཱ་བ་གླན་དར་མ་བློ་གྲོས་དང་། གྲུབ་ཆེན་གྷ་ཡ་དྷ་ར་དང་མཉམ་དུ་མཐོ་ལྡིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཕེབས་ནས། ཇོ་བོ་རྗེ་ལས་གསང་འདུས་ཀྱི་དབང་དང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་སོགས་ཞུས་རྗེས་རིམ་བཞིན་དབུས་སུ་བྱོན། ཕེབས་ཐེངས་གསུམ་པ་ནི་རྒྱ་གར་དུ་བཞུགས་པའི་དུས་ཡུན་ཐུང་ཤོས་ཡིན་ལ། གཙོ་ཆེར་སྔར་གྱི་བླ་མ་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་མཆོད་པ་ཕུལ་བར་ཕེབས་པའི་འགྲུལ་བཞུད་ཅིག་ཡིན།
དེ་ལྟར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་ཁུངས་མ་རྣམས་སུ་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་དངོས་སུ་ཆོས་གསན་པའི་སྐོར་ཞིབ་པར་འཁོད་པ་ཐེངས་གྲངས་གསུམ་ཁོ་ན་ལས་མེད་ཀྱང་། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་གྱི་འགོར་ལན་བདུན་ཞེས་འཁོད་པ་ཐེངས་གཅིག་དང་། གཤམ་དུ་ལན་གསུམ་ཞེས་འཁོད་པ་ཐེངས་གཉིས་ཐོན་པས་རྣམ་ཐར་རང་དུ་ནང་འགལ་བྱུང་ཡོད་རྐྱེན། དེ་གཉིས་ཀར་ཁུངས་བྱས་ནས་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཆོས་འབྱུང་འགར་ཐེངས་བདུན་ཕེབས་ཞེས་དང་། དེབ་སྔོན་སོགས་སུ་ཐེངས་གསུམ་ཕེབས་ཞེས་འཁོད་པའི་རྩོད་རྙོག་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཐེངས་བདུན་ཕེབས་པར་བཞེད་པའི་ཡིག་ཆ་རྣམས་སུའང་ལན་གྲངས་བདུན་ཙམ་ལས་དངོས་སུ་གདམས་ངག་གསན་པའི་སྐོར་ཐེངས་གསུམ་ཁོ་ན་ལས་འཁོད་མེད་ལ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་རྣམ་ཐར་དུ་བདག་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་རྒྱ་གར་དུ་ལན་གསུམ་བྱོན་ནས་ཞེས་དང་། དགེ་བཤེས་རོང་པོ་དཀོན་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཁྱེད་དག་གིས། །རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་ལན་གསུམ་བྱོན། བླ་མ་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་བཙལ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་དུ་ལན་གསུམ་ཕེབས་པ་ཡིན་ཞིང་། འོན་ཏེ་ལན་བདུན་ཞེས་འཁོད་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རྒྱ་གར་དང་བལ་པོ་གང་ཡིན་མིན་གསལ་པོར་མ་འཁོད། དེས་ན་ནི་གུའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྙིང་པོ་རྒྱུན་ཁྱེར་དུ་འདིར་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཤངས་པ་གདུ་བུ་བར་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་རྒྱ་གར་དུ་ལན་གསུམ་བལ་པོར་ལན་བཞི་སྟེ། རྒྱ་དང་བལ་པོའི་ཡུལ་དུ་ལན་བདུན་བྱོན་ནས་ཞེས་དང་། ཇོ་ནང་ཏཱ་ར་ནཱ་ཐ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དུ་ལན་གསུམ་དང་། བལ་ཡུལ་ལ་ལན་བཞི་ཕེབས་པ་སྟེ་རྒྱ་གར་ལ་ཕེབས་ཐེངས་རེར་བལ་པོ་བརྒྱུད་དགོས་པས་ལན་གསུམ་དང༌། སླར་གྲུབ་ཆེན་རཱ་ཧུ་ལའི་བཀའ་བཞིན་བལ་ཡུལ་དུ་གྲུབ་ཆེན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕེབས་སྐྱེལ་ལ་བྱོན་པ་ཁྱོན་ལན་བདུན་ཚང་བར་གསུངས་པ་དེ་བདེན་པའི་གཏམ་ཁོ་ནར་སྣང་། དེར་བརྟེན་ཁོ་བོས་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ཡང་མར་པ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས། ལོ་ཆེན་རིན་ཆེན་བཟང་པོ། ལོ་ཆུང་ལེགས་པའི་ཤེས་རབ། རུ་པ་ལོ་ཙཱ་བ་ཤེས་རབ་དཔལ། འགོས་ཁུག་པ་ལྷས་བཙས། གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་སོགས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དང་མཁས་པ་གཞན་འགའ་ཞིག་དང་འདྲ་བར་ལྟེ་བ་བོད་ཡུལ་དབུས་སུ་གཅད། །སྦྱངས་པ་ལྷོ་བལ་ཕྱོགས་སུ་བགྱིས། །རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་ལན་གསུམ་ཕྱིན་ཞེས་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་ཁོ་ནར་ལན་གསུམ་དང་། གསོལ་འདེབས་མོས་གུས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སུ་དཀོན་པའི་རིན་ཆེན་གསེར་ཕྱེ་ཕོངས་མེད་ཁྱེར། །གཅེས་པའི་སྲོག་ལ་མ་བལྟས་དཀའ་སྤྱད་ནས། རྒྱ་དང་བལ་པོའི་ཡུལ་དུ་ལན་བདུན་བྱོན། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཁྱེད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་བསྡོམས་པས་ལན་བདུན་ཕེབས་པར་འདོད།
གཞན་ཡང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་འཕགས་ཡུལ་དང་བལ་པོར་ཕེབས་པ་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་མང་ཆེ་བར་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་མོད། རྒྱ་བོད་ཡིག་ཚང་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་དུ་རྒྱ་གར་དང་བལ་པོ། ལི་ཡུལ་ལ་ཐེངས་བདུན་བྱོན་ཞེས་འཁོད་པར་གཞིགས་ན། རྒྱ་བལ་ཙམ་མ་ཟད་ལི་ཡུལ་ལ་ཡང་ཕེབས་པར་གསུངས། འོན་ཏེ་ལི་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པ་བདེན་མི་བདེན། དུས་ཇི་ཙམ་དུ་ཕེབས་པ་དང་ཕེབས་པའི་དགོས་པ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་སོགས་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོའི་མཛད་རྣམ་ཁུངས་མ་རྣམས་སུ་ཡང་མི་གསལ་བས། དེ་ནི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་རྣལ་འབྱོར་རྒྱ་གར་དང་བལ་པོར་ཕེབས་སྐབས་ལི་ཡུལ་བརྒྱུད་མྱོང་བའམ་ཡང་ན། ཆེད་མངགས་ཕེབས་ཡོད་མེད་བཅས་ཀྱི་དཔྱད་གཞི་ཁ་གསལ་ད་ཕན་མ་མཐོང་བས་དཔྱད་པར་རིགས་སོ།
I.2.3.3
།གསུམ། ལམ་བར་གྱི་འཇིགས་པ་དང་ངལ་དུབ།
དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ་དཔེར་གཟར་པོའི་བྲག་ལ་མ་འཛེགས་ན། བདེ་མོའི་ཐང་ལ་སླེབས་མི་སྲིད་ཅེས་པ་ལྟར། འདོད་ཞེན་གྱི་སྒེག་མོ་རིང་དུ་བསྒྱུར་བའི་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་སོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཚོར་ཞབས་ཟུང་རླུང་གི་འཁོར་ལོ་དང་ལྡན་པ། རྟོགས་པ་རྒོད་པོའི་རྩལ་དང་མཉམ་ཡང་། ཁོང་ཚོའི་ཆེས་ཐོག་མའི་འགྲུལ་བཞུད་ཀྱི་གོམ་ཁ་རེ་རེ་ནི་འཆི་གསོན་གྱི་འགྱེལ་ལངས་དུ་མའི་ཁུག་པ་བརྒྱུད་པའི་ཁྲག་དྲིས་ཁེངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། བོད་དང་འཕགས་ཡུལ་གྱི་དབར་ས་ཐག་རིང་ལ་ས་རོང་རྩུབ་པའི་ཀྱག་ཀྱོག་གི་འབྱོན་ལམ་སྟེང་རྐང་གཉིས་ཀྱི་རྟ་བོ་ཁོ་ནར་བརྟེན་དགོས་པ་ཕུད། སྲོག་ལ་རྒོལ་བའི་འཇིགས་པ་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་ནི། དང་ཐོག་དཔལ་མོ་དཔལ་ཐང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐང་ཆེན་པོར་རྟ་ཡང་ངལ་དུབ་ཆད་པ་དང་། ཁ་ལ་བྱ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་ཤིན་ཏུ་གྲང་བས་དབྱར་ཡང་འཁྱགས་པ། རོང་དང་བལ་པོ་ཚད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ། ཆུ་བོ་གངྒ་འཇིགས་སུ་རུང་བས་བརྒལ་དཀའ་བ། གན་འཕྲང་འཇིགས་པ་ཆེ་བ། རྒྱ་གར་མཐའ་འཁོབ་དང་ལམ་བར་གྱི་ཡུལ་ཕྲན་མུ་གེ་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང༌། རྗེ་མར་པའི་མགུར་ཆེན་ལམ་གླུ་རིང་མོར་ལམ་གྱི་འཇིགས་པ་རྣམ་གསུམ་ནི། །མཚོ་དུག་མཚོ་ཁོལ་མས་སྣ་དྲངས་ནས། །ཤར་ཆུ་བོ་གང་ག་ད་གཟོད་བརྒལ། །དེ་མ་མཐོང་གོང་ནས་ང་རེ་འཇིགས། །རི་ཨུ་ཤུ་རི་ཡི་ནགས་འདབ་ན། །ཆོམ་རྐུན་ཇག་པ་ལམ་ན་སྒུགས། འདི་མ་མཐོང་གོང་ནས་ང་རེ་འཇིགས། །གྲོང་ཁྱེར་ཏི་ར་ཧུ་ཏི་ན། །ཁྲེལ་མེད་ཤོ་གམ་ཆར་ལྟར་འབེབས། །འདི་མ་མཐོང་གོང་ནས་ང་རེ་འཇིགས་ཞེས་ལམ་གྱི་འཇིགས་པ་རྣམ་གསུམ་སྟེ་བརྒལ་བར་དཀའ་བའི་དུག་མཚོ་དང༌། ཆུ་བོ་གང་སོགས་ཀྱི་ཆུ་ཆེན་མང་བ། ལྷག་པར་ཆུ་བོ་གངྒའི་ནང་དུ་ན་ཀྲ་ཞེས་པའི་ཆུ་སྲིན་གཡག་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་རེ་འགས་གྲུ་རྡིབ་ཏུ་འཇུག །རེ་འགས་གྲུའི་ནང་ནས་མི་བཟུང་སྟེ་ཁར་ཁྱེར་འགྲོ་བས་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། རི་ཨུ་ཤི་རིའི་ནགས་འདབས་སུ་ཤི་སྐྱིད་ཀྱི་ཇག་པ་མང་བ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཏི་ར་ཧུ་ཏིར་གང་བྱུང་གི་ཁྲལ་རིགས་མང་ལ་གཅན་གཟན་མ་ཧེ་སོགས་ཀྱིས་འཇིག་པས་ཁེངས། གཞན་ཡང་བར་གྱི་འཚེར་བ་རྣམ་གསུམ་ནི། །འཕྲང་ས་ལ་ཧ་ཏི་མ་གཏོགས་པ། བཅའ་འཕྲང་ཟམ་པ་བརྒྱ་བཅུ་གཅིག །ཨེ་མ་རྔུལ་ཆུ་བས་ཀྱང་འཚེར། །ལ་ཁ་ལ་བྱ་ལ་མ་གཏོགས་པ། །ལ་ཆེན་ལ་ཆུང་བརྒྱ་བཅུ་གཅིག །ཨེ་མ་རྔུལ་ཆུ་བས་ཀྱང་འཚེར། །ཐང་དཔལ་མོ་དཔལ་ཐང་མ་གཏོགས་པ། །ཐང་ཆེན་ཐང་ཆུང་བརྒྱ་བཅུ་གཅིག །ཨེ་མ་རྔུལ་ཆུ་བས་ཀྱང་འཚེར་ཞེས་དང་། ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་བ་སྤྱད་ཚུལ་གྱི་མགུར་ལས་བདག་བལ་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཙ་ན། བཅའ་འཕྲང་དང་ཆུ་ལ་ཐར་དུས་མེད། །ནགས་མཐུག་པོ་ཞིག་ལ་ཐོན་དུས་མེད། །ལམ་རིང་པོ་ཞིག་ལ་བགྲོད་དུས་མེད། །ཤིང་སྡོང་པོ་མི་རོ་རེངས་པ་འདྲ། །ལམ་དེ་ཀུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ཙ་ན། བྱ་གུང་ལ་འཕུར་བ་གཤོག་པ་འདར་ཞེས་པ། ཡང་ང་དེ་ནས་རྒྱ་གར་ཕྱིན་ཙ་ན། །མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ཇག་པ་ཤི་སྐྱིད་ལ། སྲོག་ཅི་བདེར་ཐོན་པའི་རེ་མ་མཆིས། །གཅན་གཟན་གྱི་ངར་སྐད་ཐོས་ཙ་ན། །ལུས་གཙང་སར་ཐོན་པ་ཅུང་མ་བསམ། །སྦྲུལ་འགྲམ་ཆེན་གྱི་ཁ་རླངས་མཐོང་བའི་ཚེ། །ཡིད་བརྟན་པར་ཕྱིན་ཀྱང་གོམ་ཚུགས་འཁྱོར། །ལམ་དེ་ཀུན་གྱི་འཇིགས་པ་མཐོང་བ་རྣམས། །དུས་ད་ལྟ་དྲན་ཡང་བློ་སྙིང་འདར་ཞེས་པ་སོགས་གསལ་བར་འཁོད་པ་བཞིན་རྒྱ་བལ་དུ་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་སའི་འགྲོ་ལམ་དེ་དག་ནི་འཇིགས་པ་བརྒྱ་དང་ངལ་བ་སྟོང་གིས་ཁེངས་པའི་ལམ་བུ་ཉག་གཅིག་ཡིན་ལ། འཆི་གསོན་གྱི་སྲོག་རྩ་འབེན་དུ་བཙུགས་ནས་འགྲོ་དགོས་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་ཡིན། དེ་ལྟར་ནའང། ནཱ་རོ་པཎ་ཆེན་གྱིས་རྗེ་མར་པར་ཁྱད་པར་ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་བ་མ་སྤྱད་ན་ཆོས་ལ་དཀོན་མཐོང་རྩིས་མེད་པས་ཉམས་སུ་ལེན་མི་ནུས། རྒྱ་ལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་བློ་བྱས་རུང་ཡོན་ཏན་རྒྱུད་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྗེ་མར་པ་དང་མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་སྤྱད་དྲག་པོའི་ཁུར་བཞེས་ནས་རྒྱ་གར་དང་བལ་ཡུལ་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཞུ་བར་ཕེབས་པ་ནི་ཆོས་ལ་དཀོན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་ཕྱིར་དང་། བརྒྱུད་པ་ལ་བྱིན་རླབས་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱི་དགོས་པ་དུ་མའི་ཕྱིར་རོ།
།སྨྲས་པ། ཡེ་གསལ་བོན་གྱི་ལུགས་བཟང་འདབ་སྟོང་ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་མཛད་ལ། །རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་གྲལ་དུ་ཞུགས་ནས་སེམས་སྨད་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །འདོད་ཞེན་སྒེག་མོའི་ཕོན་ཐག་བཅད་དེ་འཕགས་ཡུལ་མཐའ་བཞིར་རླུང་བཞིན་མྱུལ། །དཀའ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་དུག་མཚོ་བཤགས་པའི་ལྡོག་མེད་སྙིང་སྟོབས་ཨེ་མ་མཚར། །ཞེས་བར་སྐབས་ཀྱི་ངལ་གསོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ།།

I.3 - ...
ལེའུ་གསུམ་པ། མཁས་གྲུབ་ཁྱུང་པོར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་འཕགས་བོད་བླ་མ་འགའ་ཞིག་གི་སྐོར།